در نیمه نخست سال‌جاری صورت گرفت؛
افزایش 50 درصدی تخصیص ارز به واردات شیرخشک نوزاد
امین محمودی
خبرنگار
ایران ۱۵ سال است که در تولید شیر خشک نوزادان تقریباً خودکفا بوده و سالیانه ۱۱۷ میلیون عدد در سال ظرفیت تولید داخلی است و مصرف شیرخشک نوزاد در کشور ۶۱ میلیون عدد در سال گذشته بوده است.
در حال حاضر ۴ برند تولیدکننده شیرخشک نوزاد در ایران فعالیت دارد که تأمین این بازار را برعهده دارند.
با وجود این مدتی است میزان عرضه برخی از برندهای شیرخشک نوزاد در بازار کاهش نسبی داشته و فروش آنها با تعداد محدودی انجام می‌شود.
از این رو خبرها حاکی از آن است که علاوه بر واردات در 6 ماهه نخست سال، 4 میلیون قوطی شیرخشک نیز قرار است از ابتدای هفته آینده از ترکیه وارد کشور شده و در داروخانه‌های سراسر کشور توزیع شود.
مشکل کمبود شیرخشک حل می‌شود
در همین خصوص سیدحیدر محمدی، رئیس سازمان غذا و دارو در پاسخ به سؤالی مبنی بر موضوع کمبود شیرخشک و عدم تأمین ارز مورد نیاز تولیدکنندگان این محصول برای واردات مواد اولیه شیرخشک اظهار کرد: ارز موردنیاز واردات مواد اولیه شیرخشک در حال حاضر تخصیص داده شده و در چندماه گذشته در زمینه انتقال ارز به مشکل خورده بودیم که ناشی از مشکلات حاصل از تحریم بوده و این موضوع در حال حاضر رفع شده است؛ ما به تولیدکننده‌ها اعلام کردیم که تأخیر ایجاد شده در انتقال ارز را جبران کنند تا نیاز به واردات نداشته باشیم.
وی افزود: برای بخشی از محصولات شیرخشک که دچار کمبود شده بودند مجوز موقت واردات صادر کرده‌ایم که میزان آن زیاد نیست. واردات موقتی و کوتاه‌مدت خواهد بود و با کمک تولیدکننده‌ها مشکل را مرتفع می‌کنیم و برآوردمان این است که تا یک ماه آینده مشکل کمبود شیرخشک برطرف خواهد شد.
محمدی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا محدودیتی در تعداد شیرخشک عرضه شده به ازای هر کد ملی وجود دارد، بیان کرد: خیر؛ فعلاً محدودیتی وجود ندارد و با کمک متخصصان اطفال و تغذیه در حال ارزیابی شرایط هستیم تا اگر نیاز شود، حداکثر سقف مجاز تخصیص شیرخشک به ازای هر کد ملی را مشخص کنیم.
رئیس سازمان غذا و دارو ادامه داد: براساس تکلیف قانونی‌مان، شیرخشک‌های رژیمی و رگولار (معمولی) در سامانه تی‌تک برای شفافیت در زنجیره توزیع شیرخشک ثبت می‌شوند و اگر داروخانه‌ای شیرخشک را ثبت نکند سهمیه شیرخشکش قطع خواهد شد.
تخصیص ارز برای واردات شیرخشک توسط بانک مرکزی
بانک مرکزی از ابتدای سال تا ۲۵ مهرماه بنابر ثبت سفارش‌ها و اعلام اولویت‌ها و نظر دستگاه توسط سازمان غذا و دارو، فقط برای واردات شیرخشک، ماده اولیه و مکمل‌ها و بهداشتی با ارز ترجیحی مجموعاً ۱۵۶ میلیون دلار تخصیص داده که ۱۰۶ میلیون دلار آن تأمین و پرداخت شده است.
روز گذشته نیز سازمان غذا و دارو برای واردات شیرخشک، ماده اولیه و مکمل‌ها با اولویت به میزان ۱۲ میلیون دلار در قالب ارز ترجیحی ثبت سفارش کرد که بانک مرکزی هم بلافاصله ارز آن را تأمین کرده و طی چند روز آینده پرداخت خواهد شد.
بر این اساس، وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو تاکنون هر ثبت سفارشی را که در حوزه دارو و شیرخشک، با اولویت ارسال کرده است بانک مرکزی ارز آن را بلافاصله تخصیص داده و تأمین کرده است.
افزایش 50 درصدی واردات شیرخشک نوزاد
براساس آمار گمرک در نیمه نخست سال‌جاری 3 هزار و 756 تن و 976 کیلوگرم شیرخشک نوزاد به ارزش 37 میلیون و 643 هزار و 752 دلار یا یک هزار و 72 میلیارد و 846 میلیون و 879 هزار تومان وارد کشور شده است.
با این حال در سال گذشته تنها 2 هزار و 797 تن و 406 کیلوگرم شیرخشک نوزاد به ارزش 25 میلیون و 16 هزار و 752 دلار یا 442 میلیارد و 365 میلیون و 200 هزار تومان وارد کشور شده بود.
بنابراین می‌توان گفت در نیمه نخست سال‌جاری واردات شیرخشک نوزاد نسبت به همین بازه زمانی با افزایش 50 درصدی به لحاظ ارزشی و 35 درصدی به لحاظ وزنی روبه‌رو بوده است.
اتریش، امارات متحده عربی، ایرلند، ایتالیا، آلمان، بلژیک، ترکیه، لهستان و هلند 9 کشوری بودند که طی این بازه زمانی واردات شیرخشک از آنها صورت گرفته است.
لزوم ورود نهادهای نظارتی به کمبود شیرخشک
قابل ذکر است رشد 50 درصدی واردات شیرخشک نوزاد درحالی است که طی این مدت میزان موالید کشور نیز روند کاهشی را طی کرده است.
این امر نشان دهنده آن است که بانک مرکزی برای تأمین امنیت غذایی کشور ارز بیشتری را تخصیص داده است. بنابراین باید رد پای کمبود شیرخشک در بازار را در کوتاهی دیگر نهادها پیدا کرد.
براین اساس، ضروری است نهادهای نظارتی دنبال پاسخ به این سؤال باشند که چرا با افزایش 50 درصدی واردات باید شاهد کمبود در بازار باشیم.
برخی رسانه‌ها در مقاطعی مدعی قاچاق شیرخشک به کشورهای همسایه شده‌اند اما نهادهای رسمی هنوز به این شائبه پاسخ نداده‌اند.
در همین خصوص سازمان غذا و دارو پیش از این اعلام کرده بود که عرضه شیرخشک با کد ملی نوزادان، در راستای مقابله با قاچاق معکوس این محصول در دست اقدام قرار گرفته است؛ در واقع به دلیل تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به صنعت تولید شیرخشک اطفال، قیمت تمام‌شده این محصول پایین‌تر از کشورهای همسایه است و همین موضوع انگیزه‌ای برای قاچاق این محصول به خارج از کشور ایجاد کرده اما به نظر می‌رسد قاچاق معکوس شیرخشک، دلیل اصلی کمبود آن در بازار نیست.