افتتاح یک پروژه نیمه‌کاره دیگر که از دولت قبل به جا مانده بود
صدای سوت قطار در سنندج
قطار بعد از 18 سال انتظار، همزمان با سفر دوم رئیس جمهور به کردستان، به سنندج رسید تا بیست و سومین استان کشور به شبکه سراسری ریلی متصل شود.
ابر پروژه ریلی همدان- سنندج با حضور سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور در سنندج به بهرهبرداری رسید و به این ترتیب انتظار چندین ساله مردم دیار کردستان پایان یافت.
طول خط آهن تهران- همدان- سنندج حدود ۴۲۰ کیلومتر است که مسیر تهران تا همدان به طول ۲۷۰ کیلومتر به بهرهبرداری رسیده است، مسیر فاز دوم این خط ریلی از همدان به سنندج نیز ۱۵۱ کیلومتر طول دارد و در سه قطعه تعریف شده که حدود ۶۴ کیلومتر آن در استان همدان و باقی‌مانده آن در استان کردستان واقع شده است.
پروژه راه آهن همدان- سنندج شامل سه قطعه و از سمت همدان به سنندج دارای هفت ایستگاه شامل بهار، آق‌بلاغ، دوسر، قروه، آونگان، دهگلان و سنندج است.
طول قطعه یک این پروژه ۶۴،۵ کیلومتر، قطعه دوم ۵۶ کیلومتر و قطعه سوم ۲۹،۵ کیلومتر بوده و این خط راه آهن یک خطه، دارای ۲ هزار و ۵۲۴ متر پل است.
ردیف بودجه ابر پروژه راه‌آهن همدان- سنندج ۱۰ خردادماه ۱۳۸۴، در مجلس هفتم مصوب شد و یک روز بعد (۱۱ خرداد) تأییدیه شورای نگهبان را گرفت.
این پروژه بعد از سال‌ها با پیشرفتی در حدود ۶۰ درصد تحویل دولت سیزدهم شد و پس از آن از مهرماه سال گذشته با یک حرکت جهادی و تزریق اعتبارات ویژه و بهره‌گیری از ۴۵۰ نفر نیرو، ادامه کار از سر گرفته شد و امروز پس از گذشت ۲ سال از عمر دولت سیزدهم این پروژه بزرگ با دستان رئیس جمهور به بهرهبرداری رسید.
با توجه به ویژگی‌های خاص صنعت ریلی، بهرهبرداری از این پروژه ضمن ایجاد اشتغال مستقیم برای عوامل بهرهبرداری، باعث تسهیل جابه‌جایی مسافر و بار از غرب به مرکز کشور، کاهش هزینه حمل بار، رونق گردشگری و در نتیجه افزایش فرصت‌های شغلی در استان نیز خواهد شد.
رئیس جمهور در مراسم افتتاحیه راه‌آهن همدان- سنندج ضمن قدردانی از دست‌اندرکاران این پروژه ریلی بر اتصال آن به خطوط ریلی بین‌المللی تأکید کرد.
وی با بیان اینکه افتتاح این طرح از خواسته‌های مردم بوده و باید تکمیل شود، افزود: طراحی خط ریلی از سنندج به باشماق را آغاز می‌کنیم و برنامه‌ریزی خواهیم کرد که امروز با افتتاح این خط طراحی راه آهن از سنندج تا مرز باشماق آغاز شود.
وی تأکید کرد: این خط هم باید به خطوط ریلی بین‌المللی و ترانزیت متصل شود و امکان حمل مسافر و حمل بار از این طریق نیز انجام شود.
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی در افتتاحیه پروژه راه آهن همدان- سنندج اظهار کرد: این پروژه یکی از محورهای اصلی مواصلاتی کشور است و با دستور رئیس جمهور طراحی راه آهن سنندج- باشماق را نیز آغاز می‌کنیم که این مهم تأثیر فراوانی در بخش‌های مختلف استانی و ملی دارد.
بذرپاش ادامه داد: راه‌آهن همدان- سنندج یک فرصت جدید و بی‌بدیل ترانزیتی برای کشور است و طراحی ادامه این خط ریلی به سمت مرز باشماق با دستور رئیس جمهور آغاز می‌شود.
وی با بیان اینکه ایران سرزمین فرصت‌های لجستیکی و ترانزیتی است، اضافه کرد: یکی از اصلی‌ترین رئوس فعالیت‌های وزارت راه و شهرسازی تکمیل راه‌های مواصلاتی اصلی است که قدرت‌آفرین است زیرا علاوه بر تولید ثروت، دسترسی مردم را بیشتر می‌کند.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: راه آهن همدان- سنندج علاوه بر توسعه اقتصادی استان کردستان، کریدور شرقی- غربی و شمال به جنوب را به هم وصل می‌کند که ثروت ملی به شمار می‌رود.
بذرپاش ادامه داد: این پروژه مطالبه قدیمی مردم کردستان بوده که در دولت سیزدهم با عزم و اراده مسئولان کشوری و استانی به سرانجام رسید.
راه‌آهن همدان- سنندج یک ابر پروژه کاملاً بومی
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل نیز در خصوص راه آهن سنندج گفت: راه‌آهن همدان- سنندج یک ابر پروژه کاملاً بومی و ارزش روز آن ۱۵۰ هزار میلیارد ریال است.
خیرالله خادمی با تأکید بر اینکه همه اجزای پروژه راه آهن سنندج- همدان در داخل کشور تأمین شده، گفت: این پروژه کاملاً بومی بوده و ارزش روز آن ۱۵۰ هزار میلیارد ریال برآورد شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: این رقم نشان می‌دهد راه‌آهن همدان- سنندج یک ابرپروژه ریلی به شمار می‌رود که با بهرهبرداری از آن مراکز استان‌های کردستان و همدان به شبکه ریلی متصل می‌شود.
وی افزود: طول خط آهن تهران- همدان- سنندج حدود ۴۲۰ کیلومتر است که مسیر تهران تا همدان به طول ۲۷۰ کیلومتر به بهرهبرداری رسیده است، مسیر فاز دوم این خط ریلی از همدان به سنندج نیز ۱۵۱ کیلومتر طول دارد در سه قطعه تعریف شده که حدود ۶۴ کیلومتر آن در استان همدان و باقی‌مانده آن در استان کردستان واقع شده‌است.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور ادامه داد: پروژه راه آهن همدان - سنندج شامل سه قطعه و از سمت همدان به سنندج دارای هفت ایستگاه بهار، آق بلاغ، دوسر، قروه، آونگان، دهگلان و سنندج است.
وی افزود: برای اجرای این محور با توجه به اینکه اساس آن کشاورزی است، ۴۶ تقاطع غیرهمسطح و حدود ۲۹ دستگاه پل بزرگ احداث شده و ۳۴ هزار میلیارد ریال از منابع دولتی اعتبار هزینه شده است.
وی یادآور شد: اتصال این مسیر به پایانه‌های مرزی استان اجرا نشده است و در صورت اجرای طرح اتصال سنندج به مرز باشماق مریوان امکان بهره‌مندی از مزیت‌های ترانزیتی این محور نیز فراهم خواهد شد.
اولین قطار سنندج پنجشنبه گذشته پس از بهرهبرداری از پروژه عظیم راه آهن سنندج- همدان عازم تهران شد.
طول خط آهن تهران- همدان- سنندج حدود ۴۲۰ کیلومتر است که مسیر تهران تا همدان به طول ۲۷۰ کیلومتر، به بهرهبرداری رسیده است، مسیر فاز دوم این خط ریلی از همدان به سنندج نیز ۱۵۱ کیلومتر طول دارد در سه قطعه تعریف شده که حدود ۶۴ کیلومتر آن در استان همدان و باقی‌مانده آن در استان کردستان واقع شده‌است.
پروژه راه آهن همدان - سنندج شامل سه قطعه و از سمت همدان به سنندج دارای هفت ایستگاه شامل بهار، آق بلاغ، دوسر، قروه، آونگان، دهگلان و سنندج است.
طول قطعه یک این پروژه ۶۴.۵ کیلومتر، قطعه دوم ۵۶ کیلومتر و قطعه سوم ۲۹.۵ کیلومتر بوده و این خط راه آهن یک خطه، دارای ۲ هزار و ۵۲۴ متر پل است.
ردیف بودجه ابر روژه راه‌آهن همدان – سنندج ۱۰ خرداد ۱۳۸۴، در مجلس هفتم مصوب شد و یک روز بعد ( ۱۱ خرداد) تاییدیه شورای نگهبان را گرفت.
با توجه ویژگی‌های خاص صنعت ریلی، بهرهبرداری از این پروژه ضمن ایجاد اشتغال مستقیم برای عوامل بهرهبرداری، باعث تسهیل جابه‌جایی مسافر و بار از غرب به مرکز کشور، کاهش هزینه حمل بار، رونق گردشگری و در نتیجه افزایش فرصت‌های شغلی در استان نیز خواهد شد.
افتتاح‌های نمایشی در دولت روحانی
سرقت خطوط ریلی یکی از کمترین عوارض افتتاح پروژه‌های نیمه‌کاره ریلی در دولت گذشته است که برای مثال دامن راه‌آهن یزد- اقلید را گرفته؛ پروژه‌ای که ۲ سال پیش در واپسین روزهای دولت دوازدهم در یک افتتاح ویدیو کنفرانسی به مرحله افتتاح نمایشی رسید، اما هیچگاه به بهرهبرداری واقعی نرسید.
اما دولت سیزدهم تأکید دارد پروژه‌های عمرانی بویژه ریلی کاملاً تکمیل و سپس به بهرهبرداری برسد. وقتی خط ریلی به اصطلاح «سرد» باشد و قطار از روی آن تردد نکند سرقت خطوط زیاد می‌شود و سارقان با استفاده از رهاشدگی خطوط، اقدام به دزدی ادوات و ریل می‌کنند؛ پدیده‌ای که در چند سال اخیر باعث خسارت‌های جبران‌ناپذیری به خطوط ریلی کشور شده است و راه‌آهن یزد- اقلید که توسط شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و نقل در دولت دوازدهم به افتتاح رسید، همین سرنوشت را پیدا کرد.
این خط آهن در مرداد ماه سال ۱۴۰۰ در روزهای پایانی دولت گذشته در شرایطی به افتتاح رسید که آماده بهرهبرداری نبود و همین حالا بعد از گذشت ۲ سال هنوز عملیاتی نیست؛ «میعاد صالحی » مدیرعامل راه‌آهن هفته گذشته با اشاره به عوارض افتتاح ناقص طرح‌های ریلی گفته بود: در دولت گذشته شاهد برخی تحویل‌ها با ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی از طرف شرکت ساخت بودیم، اما در این دولت سعی شده جلوی افتتاح‌های زودهنگام شرکت ساخت گرفته شود.
راه آهن یزد- اقلید در دولت گذشته در یک اقدام زودهنگام با پیشرفت ۹۵ درصدی افتتاح شد، اما به تشخیص راه‌آهن به دلیل عدم نصب «ارتباطات» به بهرهبرداری نرسید؛ دولت سیزدهم با تخصیص اعتبارات تازه به ارزش ۲۵۰ میلیارد تومان در سال گذشته در تلاش است تا این خط ریلی را عملیاتی کند. میعاد صالحی مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران همچنین به خط آهن قزوین- رشت که در دهه ۹۰ افتتاح شد اشاره کرد و گفت: شرکت راه آهن سعی می‌کند برای خطوطی که احداث می‌کند، تمام استانداردها را رعایت کند و به عنوان نمونه خط آهن رشت- قزوین با سرعت ۶۰ تا ۸۰ کیلومتر بر ساعت افتتاح شد در صورتی که باید با سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت به بهرهبرداری می‌رسید. خطوط ریلی که از طریق شرکت ساخت ساخته می‌شود را در صورتی تحویل می‌گیریم که استانداردهای لازم را رعایت کنند.
اسفند ماه سال ۱۳۹۰ قرارداد پروژه راه‌آهن اقلید- یزد منعقد و عملاً از سال ۹۱ ساخت این مسیر ریلی وارد فاز اجرایی شد. این محور تا سال ۱۳۹۶ حدود ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشت و از ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ به ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی رسید. نهایتاً با ۱۰ سال فراز و نشیب تخصیص اعتبار در مردادماه ۱۴۰۰ با دریافت مجوز عبور موقت دو رام قطار مسافری توسط حسن روحانی رئیس دولت دوازدهم افتتاح شد، بعد از آن به تشخیص شرکت راه‌آهن هیچ قطار مسافری از این مسیر عبور نکرد. ایرنا پیش‌تر در گفت‌وگو با مدیر طرح راه‌آهن اقلید- یزد در گزارشی با عنوان چرا از تردد قطار در راه‌آهن اقلید-یزد یک سال بعد از افتتاح خبری نیست، علت آن را بررسی کرد.
یکی از مسئولان راه‌آهن در گفت‌وگو با ایرنا با اشاره به اینکه ظاهراً در پروژه‌های شرکت ساخت افتتاح به معنای بهرهبرداری نیست، گفت: شرکت ساخت پروژه‌ها را ناقص تحویل می‌دهد و چون شرایط کامل نیست امکان بهرهبرداری آن از سوی راه آهن وجود ندارد. در دولت سیزدهم برای پروژه یزد- اقلید مجدداً ۲۵۰ میلیارد تومان برای ۵ درصد باقی مانده از جمله هزینه سیگنالینگ، لکه‌گیری و سوزن‌بندی و تکمیل ایستگاه‌های خطوط فرعی اختصاص یافته است.
وی با توضیح اینکه هزینه ساخت هر یک کیلومتر مسیر ریلی حدود ۶۰ میلیارد تومان است که بسته به توپوگرافی مسیر، در برخی پروژه‌های صعب‌العبور بیشتر هم می‌شود، گفت: هر چند گاهی افتتاح زودهنگام پروژه‌ها با فشار نمایندگان مجلس است اما اگر شرکت ساخت از ابتدا طرح‌های زیرساختی را با نگاه بهرهبرداری بسازد یا احداث خطوط هم مثل بهرهبرداری به شرکت راه آهن داده شود، سازنده و بهره‌بردار یکی شده و طرح‌های ملی در شرایط واقعی و نه نمایشی به بهرهبرداری می‌رسد.