10 میلیارد دلار پول برق ایران در آستانه بازگشت از عراق
برآورد می‌شود که عراق بین یک سوم تا ۴۰ درصد از برق خود را از ایران تأمین می‌کند
صنعت برق ایران پیشرو در منطقه ظرفیت صنعت برق ایران تنها در مرحله خودکفایی و حل نیاز داخل متمرکز نشده و در سالهای اخیر با وجود تحریم‌های ظالمانه شاهد یک گام رو به جلو و حرکت به سوی صادرات خدمات مهندسی به سایر نقاط دنیا بوده‌ایم
احتمال دسترسی ایران به 10 میلیارد دلار از پول برق صادراتی به کشور عراق، خبری مهم که به تازگی در فضای رسانه‌ای امریکا اعلام شده است.
پایگاه خبری واشنگتن فری بیکن درگزارشی احتمال داد که دولت امریکا روز سه‌شنبه با دسترسی ایران به حداقل 10 میلیارد دلار منابع مالی خود در عراق موافقت کند. درصورت موافقت واشنگتن، 10 میلیارد دلار پول برق صادراتی ایران به عراق، به حساب‌های بانکی ایران در اروپا و عمان منتقل می‌شود.
به این ترتیب، معافیتی که در ماه جولای برای نخستین بار برای دسترسی ایران به منابع مالی‌اش در عراق صادر شده بود و فردا منقضی می‌شود، تمدید خواهد شد.
این معافیت به دولت عراق اجازه می‌دهد پول برق صادراتی ایران را به حساب‌های بانکی ایران در اروپا و عمان واریز کند.
عراق به واردات برق و گاز از ایران وابسته است. برآورد می‌شود که عراق بین یک سوم تا ۴۰ درصد از برق خود را از ایران تأمین می‌کند، بویژه در ماه‌های گرم سال که دمای هوا به ۵۰ درجه سانتیگراد و مصرف برق به اوج می‌رسد.
صادرات برق ایران به عراق دست‌کم از سپتامبر سال 2004 میلادی تاکنون ادامه داشته که گفته می‌شود در برهه‌ای از زمان میزان واردات برق عراق از ایران ۱۲۰۰ مگاوات بوده است. سال گذشته و بر اساس توافقی که میان ایران و عراق امضا شد، ایران در زمان توانایی شبکه، در مدت 5 سال 400 مگاوات برق به عراق صادر خواهد کرد.
احمد موسی، سخنگوی وزارت برق عراق توضیحاتی درخصوص جزئیات توافق راهبردی ایران و عراق در زمینه انرژی ارائه داده و گفته که این توافق دو هدف را محقق می‌کند؛ یکی واردات برق و دیگری بهبود کیفیت برق توزیعی است.
از قرار معلوم، توافق 5 سالهای که بین عراق با ایران در این زمینه امضا شده، ایران در این مدت 400 مگاوات برق به عراق صادر خواهد کرد. احد موسی گفته که این توافق بعد از پرداخت بدهی گازی به ایران و همچنین موافقت دولت امضا شد و هدف از آنها تنها واردات 400 مگاوات برق نیست، بلکه هدف دیگر بهبود کیفیت برق توزیعی و تأمین برق مصرفی عراق است.
این توافق بر اساس پرداخت هزینه و همچنین بر اساس نیاز عراق است.
ایران در عرصه صنعت برق دستاوردهای بی‌شماری داشته که مجموع این دستاوردها به خودکفایی در ساخت انواع نیروگاه‌های حرارتی و تجدیدپذیر منتهی شده است. از جمهوری اسلامی ایران به عنوان قدرتمندترین کشور از لحاظ تولید برق در غرب آسیا یاد می‌شود.
آمار و ارقام موجود نشان می‌دهد که ظرفیت اسمی نیروگاه‌های کشور در سال ۱۴۰۲ به ۹۱ هزار و ۲۸۸ مگاوات رسید که دستیابی به این رقم در نتیجه افزایش ۷ هزار و ۷۵۷ مگاواتی ظرفیت تولید برق نیروگاهی در دو سال گذشته محقق شده است. دولت سیزدهم با هدف جبران ناترازی شدید میان میزان تولید و مصرف برق کشور که در سالهای قبل مشکلات فراوانی را برای صنعت برق کشور و نیز جامعه ایجاد کرده بود، اقدام به افزایش ظرفیت تولید برق کشور از مسیرهای مختلف کرد. در نتیجه مجموعه این اقدام‌ها تا سال ۱۴۰۲ ظرفیت نصب شده یا اسمی نیروگاه‌های کشور به ۹۱ هزار و ۲۸۸ مگاوات رسید که نسبت به آغاز دولت سیزدهم از افزایش حدوداً ۷ درصدی حکایت دارد.
همان‌طور که اشاره شد، این میزان افزایش ظرفیت منصوبه نیروگاهی کشور در نتیجه افزایش ظرفیت تولید برق به میزان ۷ هزار و ۷۵۷ مگاوات در دو سال گذشته اتفاق افتاد که نسبت به متوسط عملکرد دولت‌های یازدهم و دوازدهم در افزایش ظرفیت سالانه تولید برق افزایش بیش از ۴۰ درصدی را نشان می‌دهد.
ظرفیت صنعت برق ایران تنها در مرحله خودکفایی و حل نیاز داخل متمرکز نشده و در سالهای اخیر با وجود تحریم‌های ظالمانه شاهد یک گام رو به جلو و حرکت به سوی صادرات خدمات مهندسی به سایر نقاط دنیا بوده‌ایم.
علی اکبر محرابیان وزیر نیرو با بیان اینکه در زمستان می‌توانیم بخش قابل توجهی از برق را به‌راحتی به کشورهایی که در زمستان نیاز به برق دارند صادر کنیم، گفته که با برخی کشورها تبادل برق با نرخ صفر داریم، عمده مصارف ما در روزهای پنجشنبه و جمعه در زمان‌های معمولی غیر از تابستان کاهش پیدا می‌کند و این در حالی است که کشورهای اطراف مانند ترکیه مصارف‌شان در روزهای شنبه‌ها و یکشنبه‌ها کاهش می‌یابد و این بدین معناست که می‌توانیم در روزهای پنجشنبه و جمعه برق مازاد را صادر و در روزهای شنبه و یکشنبه یا در طول هفته این برق را بدون مبادله وجه دریافت کنیم.
در این بین، روابط تجاری و اقتصادی ایران و عراق در سالهای اخیر بیش‌ازپیش گسترش یافت و دو کشور افزون بر حوزه‌های سیاسی، روابط اقتصادی خود را نیز توسعه دادند. واردات برق از ایران همواره در همه این سال‌ها یکی از محورهای همکاری بین ایران و عراق بوده است هرچندکه عراق از زمان آغاز تحریم‌های امریکا علیه ایران در سال ۲۰۱۸ برای پرداخت بهای این واردات مشکل داشته است.
دولت ترامپ برای نخستین بار به عراق اجازه دارد برق و گاز از ایران وارد کند اما تنها در شرایطی که پرداخت‌ها در یک حساب سپرده در بغداد نگهداری شود.
دولت بایدن به تمدید این معافیت ادامه داد و از ماه جولای این امکان را فراهم کرد تا عراق بتواند بیش از 10 میلیارد دلار از این مبالغ را به خارج از کشورش انتقال دهد تا تهران بتواند از آن برای نیازهای بشردوستانه استفاده کند.
گفته می‌شود رئیس بانک مرکزی ایران در اواخر ماه اکتبر با همتای عمانی خود بر سر تسریع در دسترسی ایران به این مبالغ گفت‌و‌گو کرده است.
دولت بایدن اصرار دارد همانند 6 میلیارد دلاری که به قطر انتقال داده شده است، ایران از این 10 میلیارد دلار هم تنها برای اهداف غیرتحریمی می‌تواند استفاده کند.