رئیس شورای تأمین دام کشور در گفت‌وگو با روزنامه «ایران اقتصادی» مطرح کرد
قیمت گوشت قرمز پایین‌تر می‌آید
هما همت‌خواه
خبرنگار
سیاست‌گذاری‌ها و تلاش‌های دولت سیزدهم برای تأمین بازار گوشت قرمز موفق بوده تا جایی که اکنون وضعیت گوشت قرمز گوسفندی و گوساله در بازار مطلوب است و هیچ کمبودی در بازار نداریم این درحالی است که هر ساله در فصل سرما تقاضای این محصول نیز افزایش می‌یابد.
گوشت قرمز به عنوان یکی از محصولات مهم سبد خانوار ایرانی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، بنابراین سیاست‌گذاری صحیح و اقدامات بموقع دولت سیزدهم با واردات بموقع، تکمیل ذخایر، قیمت‌گذاری‌های مناسب، تأمین و توزیع بموقع و تشدید نظارت‌ها در بازار باعث شده که وضعیت عرضه و ذخیره‌سازی گوشت قرمز برای ماه‌های آینده مناسب باشد و کمبودی در بازار احساس نشود. در واقع گوشت قرمز از کالاهای ضروری سبد خانوار است که نیازهای اساسی جامعه ایرانی را تشکیل می‌دهد و از جایگاه با اهمیتی برخوردار است تاجایی که هرگونه کمبود در عرضه این کالاها و یا افزایش قیمت‌ها می‌تواند موجب به‌هم‌ریختگی بازار این محصول شود.
بنابراین دولت سیزدهم در هر مقطعی که احساس کرد ممکن است با کمبود این کالا در بازار روبه‌رو شود، بدون هیچ تعللی و به‌طور سریع گوشت مورد نیاز کشور را به صورت گرم و منجمد از محل واردات تأمین کرد تا کمبودی در بازار ایجاد نشود همچنین با تشدید نظارت‌ها بر بازار خرده‌فروشی تلاش در تنظیم بازار این محصول داشته که موفق نیز بوده است.
در بحث تأمین گوشت قرمز از محل واردات نیز، بانک مرکزی سیاست تثبیت نرخ ارز را برای واردات گوشت در نظر گرفت که در ثبات قیمت این محصولات در بازار اثرگذار بوده است.
ذخایر گوشت قرمز منجمد که برعهده شرکت پشتیبانی امور دام کشور است به‌طور معمول به مدت ۳ ماه تکمیل است و در هر دوره این کالاها بروزرسانی می‌شود یعنی کالاهای جدید جایگزین کالاهای قبلی می‌شود.
برای بررسی بیشتر موضوع، خبرنگار «ایران اقتصادی» به سراغ «منصور پوریان» رئیس اتحادیه شورای تأمین دام رفته است تا درباره آخرین وضعیت توزیع و قیمت گوشت قرمز در بازار جویا شود.
لطفاً درباره وضعیت تأمین و توزیع گوشت قرمز گوسفندی و گوساله در بازار بفرمایید؟
با وجود اینکه دو ماه از فصل پاییز گذشته و به‌طور معمول در فصل سرما با افزایش تقاضای گوشت قرمز روبه‌رو می‌شویم، هیچ کمبودی در بازار گوشت قرمز گوسفندی و گوساله نداریم، به‌طوری که اکنون وضعیت بازار گوشت قرمز داخلی و وارداتی مطلوب است زیرا منابع تأمین متعدد و گسترده‌ای داریم بنابراین افزایش عرضه گوشت و گستردگی تأمین در بازار موجب ثبات قیمت‌ها و گاها کاهش قیمت‌ها شده است.
با توجه به زایش‌های خوب در مناطق جنوب و جنوب غربی کشور، بین ۸۰ تا ۸۵ درصد تأمین گوشت از محل تولید داخلی انجام می‌شود در کنار آن گوشت گرم و منجمد وارداتی نیز به‌طور مستمر و مرتب در حال تأمین و عرضه است که مجموع این اقدامات در بازار این محصول تأثیر خوبی داشته است.
آیا کاهش عرضه گوشت وارداتی می‌تواند در بازار اثرگذار باشد؟
بله، اکنون با استمرار تأمین و عرضه گوشت وارداتی گرم و منجمد بازار به ثبات رسیده و هرگونه تعلل در این موضوع می‌تواند بازار گوشت را برهم بزند، در حال حاضر گوشت به وفور در میادین میوه و تره‌بار و فروشگاه‌های زنجیره‌ای و قصابی‌ها در حال توزیع است و البته بخش عمده‌ای از گوشت مورد نیاز پایگاه‌های نظامی، بیمارستان‌ها و دانشگاه‌ها از محل واردات گوشت منجمد تأمین می‌شود تا فشار بازار کاهش یابد.
بنابراین با توجه به شرایط فعلی بازار نیاز است همچنان واردات گوشت قرمز گرم و منجمد استمرار یابد تا مشکلی در بازار ایجاد نشود و قیمت گوشت به نرخ واقعی خود نزدیک شود و از سودجویی برخی نیز جلوگیری شود در غیر این‌صورت با هرگونه کمبودی بازار این محصول التهاب پیدا می‌کند. البته برخی فروشگاه‌ها و قصابی‌ها در مقابل کاهش قیمت گوشت در بازار مقاومت می‌کنند که باید شرایط برای سودجویی این افراد فراهم نشود.
وضعیت عرضه دام گوسفندی و گوساله چگونه است؟
اکنون دام گوسفندی تولید داخل از وضعیت خوبی برخوردار است به‌طوری که عرضه این محصول در میادین بین ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش عرضه را نسبت به ماه گذشته نشان می‌دهد البته در دام سنگین نیز به نقطه نرمال نزدیک شده‌ایم زیرا دام پرواربندی‌ها به شرایط بهتری رسیده و برای اواخر زمستان عرضه می‌شود.
آنچه اکنون اهمیت دارد میزان واردات گوشت قرمز گوسفندی و گوساله گرم و منجمد است که با استمرار آن و تأمین با حجم بالا بتوانیم برای ثبات بازار، گوشت مورد نیاز استان‌های دیگر را نیز تأمین کنیم تا بازار این محصول در سراسر کشور به آرامش برسد.
بفرمایید اکنون با توجه به حجم واردات قیمت دام زنده و لاشه در کشور به چه شرایطی رسیده است؟ با افزایش حجم واردات، قیمت دام زنده گوسفندی و گوساله نیز کاهش یافته است به‌طوری که قیمت این محصول در میادین عرضه برای دام زنده گوسفندی و گوساله بین ۱۷۰ تا ۱۹۰ هزار تومان است یعنی اکنون زیر ۲۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد و مدتی است که هیچ افزایش قیمتی در این خصوص نداریم.
با توجه به نرخ دام زنده قیمت هر کیلوگرم لاشه داخلی گوسفندی و گوساله بین ۳۸۰ تا ۴۰۰ هزار تومان است که باید این رقم بازهم کاهش پیدا کند تا به نرخ واقعی برسد اما در بحث گوشت وارداتی قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفندی گرم در فروشگاه‌های زنجیره‌ای ۲۶۰ هزار تومان و گوشت گوساله ۲۶۵ هزار تومان است و گوشت منجمد گوسفندی نزدیک ۳۰۰ و گوشت گوساله منجمد ۳۲۰ هزار تومان قیمت دارد.
علت تفاوت قیمتی بین گوشت منجمد گوساله و گوسفندی چیست و چرا گوشت منجمد گران‌تر از گوشت گرم وارداتی در بازار عرضه می‌شود.
گوشت گوسفندی و گوساله گرم جز تالار یک با نرخ ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی محاسبه و وارد کشور می‌شود اما گوشت وارداتی منجمد جز تالار دوم با نرخ ارز نیمایی که بالاتر است، محاسبه و تأمین می‌شود بنابراین نرخ گوشت گرم گوسفندی و گوساله از نرخ گوشت منجمد پایین‌تر است و این موضوع ارتباطی به کیفیت محصولات منجمد ندارد.
علت بالابودن قیمت گوشت گوساله داخلی نسبت به گوشت گوسفندی چیست؟
همیشه در کشور مصرف گوشت گوسفندی بیشتر از گوشت گوساله بوده است اما با افزایش قیمت گوشت در بازار علاوه بر افزایش تقاضا برای این محصول با کاهش تولید دام زنده سنگین به دلیل حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، حذف دام‌های مولد، افزایش هزینه‌های تولید و نگهداری دام، افزایش قیمت نهاده‌های دامی و کمبود نهاده‌ها در دامپروری‌ها روبه‌رو شدیم بنابراین افزایش تقاضا و کاهش عرضه موجب رشد قیمتی گوشت گوساله نسبت به گوشت گوسفندی شده است. البته در بحث افزایش تقاضا باید بگویم چون گوشت گوساله بدون استخوان عرضه می‌شود مصرف به این سمت سوق داده شد زیرا مردم برای سبد خانوار خود گوشت بیشتری را نسبت به گوشت گوسفندی خریداری می‌کنند. همچنین در بحث تأمین و عرضه نیز دام سنگین طی دو سال اخیر آسیب دیده است زیرا اکثر دامداران و دامپروران از پس هزینه‌های تولید دام سنگین برنمی‌آیند بنابراین کاهش عرضه و افزایش تقاضا بازار این محصول را نامتعادل کرده است.
آیا شرایط تولید دام زنده با وجود تلاش‌های دولت برای تأمین نهاده‌ها یا کاهش هزینه‌های تولید مناسب خواهد شد؟
بله اکنون دولت برای تأمین بازار گوشت، علاوه بر واردات گوشت گوساله گرم و منجمد وارداتی، دام پرواری را نیز وارد کرده است تا برای ماه‌های آینده گوشت گوساله مورد نیاز کشور تأمین شود که البته این اقدام دولت مؤثر بوده و به نظر می‌رسد برای ماه‌های آینده با وفور عرضه این کالا روبه‌رو شویم.
ناگفته نماند که دولت برای تنظیم بازار گوشت قرمز، تولید قراردادی با تولیدکنندگان داخلی اعم از دامداران، دامپروران در بخش دام سبک و سنگین و با جامعه عشایری در بحث دام سبک داشته است بنابراین اگر گوشت تولیدات قراردادی صنعتی و عشایری در زمستان وارد بازار شود، در تنظیم بازار این محصول اثر خوبی خواهد داشت و این اقدام اهرم خوبی برای کنترل بازار به شمار می‌رود. بنابراین اکنون گوشت‌های وارداتی در حال ترمیم کمبود دام‌های پرواری هستند تا بازار با کاهش روبه‌رو نشود و اکنون وضعیت تولید رو به بهبود است زیرا با افزایش حجم تولید گوشت گوساله نسبت به گوسفندی با احتمال زیاد قیمت این محصول در بازار نسبت به گوشت گوسفندی کاهشی خواهد شد.
علت بالا بودن قیمت گوشت در قصابی‌ها چیست؟
قصابی‌ها به عنوان فروشندگان امین می‌توانند یک سود معقول را روی عرضه گوشت دریافت کنند اما به دلیل عدم نظارت بر فعالیت این واحدهای صنفی گاهاً شاهدیم که در برخی قصابی‌ها انواع گوشت گوسفندی و گوساله با قیمت‌هایی بیش از نرخ متعارف به فروش می‌رسد. وی از دولت خواست تا با تشدید بازرسی‌ها و نظارت‌ها بر بازار خرده‌فروشی گوشت قرمز از هرگونه اجحاف به مصرف کنندگان جلوگیری شود.
برخی بر این باورند که گوشت گوسفندی یک کالای لوکس و لاکچری است و عرضه آن در بازار توسط قصابی‌ها می‌تواند گران‌تر نیز به فروش برسد؟ آیا در دنیا به گوشت گوسفندی به عنوان یک کالاهای لوکس نگاه می‌کنند یا این نگاه فقط در کشور ما در حال رخداد است؟
گوشت گوسفندی به عنوان یک کالای پروتئینی در سبد خانوار چه در جهان و چه در ایران یک کالای اساسی و ضروری محسوب می‌شود و یک کالای لاکچری نیست؛ به طور قطع برخی نمی‌توانند برای بالا بردن قیمت گوشت گوسفندی این کالا را به عنوان یک کالای لوکس معرفی کنید.
گوشت گوسفندی مانند گوشت گوساله یا سایر محصولات پروتئینی جزو نیاز خانوار به شمار می‌رود و تعریف لوکس و لاکچری برای آن صحیح نیست. ممکن است برخی قصابی‌ها راسته بدون استخوان گوسفندی را با نرخ‌های بالا به فروش برسانند اما نمی‌توانند با عبارت‌های این چنینی در قیمت‌گذاری آن تأثیر داشته باشند. اگر منظور از عبارت لوکس برای گوشت گوسفندی انواع بسته‌بندی‌های آن است، باید بگویم که این محصول در تمام دنیا به شکل بسته‌بندی عرضه می‌شود و با بسته‌بندی‌ها شکیل عرضه می‌شود بنابراین چنین عباراتی نمی‌تواند باعث لاکچری و لوکس شدن یک کالای اساسی و پروتئینی شود.
در تمام دنیا کالاهای پروتئینی که باید در سبد خانوار مورد استفاده قرار بگیرند، جزو کالاهای لوکس و لاکچری به شمار نمی‌آیند و برخی نباید با گفتن چنین عباراتی باعث گران‌تر شدن این محصول شوند.