رونمایی از نخستین اوراق مرابحه ارزی
ابزارهای جدید ارزی شامل صندوق تثبیت ارزی و سلف ارزی به زودی راه‌اندازی می‌شود
دیروز از تکه‌های جدید پازل سیاست ارزی بانک مرکزی رونمایی شد. همزمان با حضور محمدرضا فرزین در بانک مرکزی، سیاست ارزی این نهاد نیز تغییر کرد، سیاستی که با اتکا به ابزارهای متعدد و نوین ثبات را در بازار ارز به‌عنوان لنگر اقتصاد ایران هدف گرفته است. پس از آن که نرخ دلار 28 هزار و 500 تومان برای تأمین واردات کالاهای اساسی به‌منظور جلوگیری از نوسان قیمتی این کالاها در بازار اجرایی شد و تاکنون در راستای سیاست تثبیت اقتصادی ادامه داشته است، در نخستین روزهای اسفند ماه، مرکز مبادله ارز و طلای کشور نیز متولد شد تا درکنار سامانه نیما، با دو تالار، ارز خدماتی و حواله را برعهده بگیرد. هرچند از آن زمان هنوز ابزارهای دیگر سیاست ارزی همانند اوراق، صندوق تثبیت، ابزار سلف و آتی راه‌اندازی نشده است، اما بررسی بازار ارز در ماه‌های گذشته نشان از موفقیت این سیاست دارد. بدین ترتیب با ورود ابزارهای جدید و درخدمت قرار گرفتن آنها به طور قطع شاهد اثرگذاری بیشتر سیاست ارزی بازارساز خواهیم بود.
در همین راستا، دیروز از نخستین اوراق مرابحه ارزی کشور رونمایی شد. اوراقی که ضمن جمع‌آوری ارز امکان تأمین مالی پروژه‌های با صرفه اقتصادی بالا را نیز فراهم می‌کند و بدین‌ترتیب بخشی از پروژه‌های ارزبر کشور از طریق ارز سرمایه‌گذاران تأمین خواهد شد.
جزئیات عرضه اولین اوراق مرابحه ارزی کشور اعلام شد
مراسم رونمایی از عرضه اولین اوراق مرابحه ارزی کشور که مربوط به تأمین مالی ۱۰۰ میلیون یورویی شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس است، روز یکشنبه در مرکز مبادله ارز و طلای ایران با حضور رئیس کل بانک مرکزی، مدیران شبکه بانکی و جمعی از فعالان اقتصادی برگزار شد.
اولین اوراق مرابحه ارزی کشور که مربوط به تأمین مالی ۱۰۰ میلیون یورویی شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس است، عرضه شد و طبق اعلام مدیرعامل مرکز مبادله ایران سود آن شش درصد سالانه و یورویی است و دو ماه آینده نیز ۱۰۰ میلیون یورو دیگر عرضه خواهد شد.علی سعیدی مدیرعامل مرکز مبادله ایران در این مراسم اظهار کرد: تمرکز مرکز مبادله مبتنی بر دو دارایی مهم یعنی ارز و طلاست که جمع کثیری از فعالان اقتصادی و مردم را دربرمی‌گیرد.
وی افزود: مرجعیت رسمی در بازارهای ارز و طلا، تأمین نیازهای واقعی ارز، ایجاد بستری امن برای انجام معاملات فعالان اقتصادی و مردم، ایجاد بستر تأمین مالی ارزی، و مدیریت ریسک از طریق قراردادهای مشتقه از جمله مأموریت‌های مرکز مبادله است.
عرضه ۱۰۰ میلیون یورو دیگر از اوراق مرابحه ارزی تا دو ماه آینده
به گفته سعیدی، هر اندازه حجم بازار غیر رسمی را کم کرده و نیازهای مردم و تجار را در بازار رسمی تأمین کنیم، مرجعیت نرخ ارز و نرخ تعادلی در مرکز مبادله ایران متمرکز می‌شود.
مدیرعامل مرکز مبادله ایران گفت: تأمین مالی شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس از طریق اوراق مرابحه ارزی اقدام بسیار مناسبی است و این مدل از تأمین مالی در مرکز مبادله ادامه خواهد داشت.
وی اعلام کرد: سود اوراق مرابحه ارزی شش درصد سالانه و یورویی است و دو ماه آینده نیز ۱۰۰ میلیون یورو دیگر عرضه خواهد شد.
رئیس مرکز مبادله ارز و طلا همچنین گفت: اوراق مرابحه ارزی یک ابزار برای تأمین مالی برای اجرای پروژه‌های شرکت گاز بیدبلند و جمع‌آوری گازهای فلر (مشعل) است که اجرا می‌شود. پذیره‌نویسی این اوراق از 13 آذر شروع شده و قرار بود تا 2 دی ماه ادامه پیدا کند.
سعیدی تأکید کرد: با انتشار اوراق مرابحه ارزی 200 میلیون یورو در مرحله اول برای شرکت بیدبلند تأمین مالی می‌شود. حداقل سرمایه برای خریداران این اوراق هزار ورقه به مبلغ هزار یورو و نرخ سود سالانه این اوراق 6 درصد خواهد بود. بانک ملت به عنوان ضامن، سازمان حسابرسی به عنوان امین و هلدینگ خلیج فارس به عنوان متعهد پذیره‌نویسی اعلام شده است.
مسیر بازارهای غیررسمی نامعتبر را مسدود می‌کنیم
مدیرعامل مرکز مبادله ارز و طلا ضمن تأکید بر اینکه براساس تمرکز فعالیت مرکز مبادله ارز و طلا و با توجه به اینکه اطلاعات دارایی‌های مالی (ارز و طلا) اقتصاددانان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، در نتیجه مورد توجه سیاست‌گذاران است، گفت: مأموریت مرکز، مرجعیت رسمی قیمت ارز و طلا، ایجاد بستر انجام معاملات کلان و خرد، ایجاد بستر تأمین مالی ارزی نظام‌‍مند و مدیریت ریسک نرخ ارز است. وظیفه ما این است که نیازهای واقعی ارز را تأمین کرده و مسیر بازارهای غیررسمی نامعتبر را مسدود کنیم.
وی ضمن اشاره به اینکه مرکز مذکور از خدمات بانک مرکزی و بانک کارگشایی در حوزه ارز و طلا بهره‌مند می‌شود، ابراز امیدواری کرد که همه نیازهای ارزی صنعت برطرف شود و در آینده قراردادها را مدیریت ریسک کنیم.
مدیرعامل مرکز مبادله ایران اعلام کرد: در سال‌جاری تاکنون ۵۹۲ میلیون دلار و ۱۹۲ میلیون یورو (در مجموع ١٨۵ میلیون یورو) برای کالای اساسی تأمین کرده‌ایم.
اوراق مرابحه التهابی در بازار ایجاد نمی‌کند و تورم‌زا نیست
وی تأکید کرد: اوراق مرابحه ارزی مبتنی بر یورو است و سودها و اصل مبلغ نیز به صورت یورو، بازپرداخت می‌شود و مصارف طبق برنامه‌ریزی خواهد بود و این اوراق التهابی در بازار ایجاد نمی‌کند.
به گفته این مقام مسئول، ارزش هر اوراق ١٠٠٠ یورو و مجموع آن ١٠٠ میلیون یورو است. همچنین محدودیتی برای سرمایه‌گذار وجود ندارد و به هر میزان که نیاز است، می‌توان اقدام به خرید اوراق کرد. حداقل سهم برای ورود سرمایه‌گذار نیز ۱۰۰۰ ورقه است. در مرحله اول بانک ملت وظیفه پذیره نویسی را برعهده دارد و تاکنون همه ١٠٠ میلیون پذیرفته شده است.
سرمایه‌گذاری پروژه بیدبلند خلیج فارس حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار است و این تأمین مالی پیشرفت پروژه را جلو می‌اندازد. از این پروژه سالانه یک میلیارد دلار صادرات، ارزآوری و سودآوری یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورویی خواهیم داشت. همچنین بیش از ۹ هزار نفر اشتغالزایی از این پروژه ایجاد خواهد شد.
صندوق تثبیت بهای ارز در مرکز مبادله راه‌اندازی می‌شود
رئیس کل بانک مرکزی در مراسم انتشار اولین اوراق مرابحه ارزی کشور گفت: صندوق تثبیت برای نرخ ارز طراحی می‌شود، چون صندوق توسعه ملی ناظر به تثبیت ارز برای دولت است و ما یک صندوق تثبیت ارزی هم در مرکز مبادله راه‌اندازی می‌کنیم که ریسک نوسانات آینده ارز را پوشش دهد.
محمدرضا فرزین اظهار داشت: در راستای سیاست تثبیت اقتصادی، نرخ رشد نقدینگی روند کاهشی پیدا کرده و در حال حاضر این نرخ به 26.4 درصد رسیده است، برای سال آینده هم نرخ رشد کمتری را برای نقدینگی هدف‌گذاری می‌کنیم.
وی گفت: نرخ ارز در کشور ما شناور نیست، بلکه تاکنون خزنده بوده که آسیب‌های زیادی به اقتصاد وارد کرده است و ما با ابزارسازی و نهادسازی درصدد تثبیت نرخ ارز هستیم و امیدواریم انتظارات روی نرخ ارز را تعدیل کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: انتظارات تورمی گرچه هنوز بالاست، اما روند انتظارات رو به کاهش است و اجازه نمی‌دهیم انتظارات افزایش پیدا کند و آن را مدیریت می‌کنیم.
وی افزود: ما در اقتصاد سیاست تثبیت اقتصادی را در نظر گرفته‌ایم که شامل سیاست تثبیت ارز، بودجه و سیاست پولی است و این متغیرهای کلان بر تثبیت اقتصاد کشور اثر می‌گذارد. به‌گونه‌ای که در حال حاضر بی‌ثباتی نرخ ارز کمتر شده و نوسان ارز زیر 5 درصد رسیده است و درواقع ارز را تا حدی باثبات کرده‌ایم.
فرزین همچنین در مورد مرکز جدید مبادله ارز و طلای ایران گفت: تاکنون دو بار انتشار اوراق ارزی در خارج از کشور در انگلستان و استانبول ترکیه انجام دادیم، اما این اولین انتشار اوراق مرابحه ارزی در کشور است که در مرکز مبادله ارزی برای انجام پروژه جمع‌آوری گازهای مشعل در پالایشگاه گاز بید بلند انجام می‌شود.
رئیس کل بانک مرکزی تأکید کرد: سیاست اصلی ارز در بانک مرکزی تعیین می‌شود و مبادلات آن در مرکز مبادله ارز و طلای ایران زیرمجموعه بانک مرکزی انجام می‌شود و این مرکز به عنوان مرجع تعیین نرخ ارز تبدیل می‌شود.
فرزین افزود: در حال حاضر سامانه و تابلوی خرید و فروش ارز در مرکز مبادله راه‌اندازی شده، همچنین ابزار ارزی آغاز شده است به‌گونه‌ای که در حال حاضر در ارز درهم، مازاد عرضه هم داریم.
وی اضافه کرد: ابزار دیگر، ابزار سلف ارزی است که در حال حاضر فوروارد فردایی، پس فردایی و شنبه راه‌اندازی شده است و ما می‌خواهیم تا ابزار فوروارد 6 ماهه هم داشته باشیم که این ابزار بتواند بخشی از ریسک نرخ ارز برای بازرگانان و فعالان اقتصادی را پوشش دهد. فرزین با بیان اینکه ابزار سواپ هم برای سیاست تثبیت فراهم شده، افزود: در زمینه درهم این اقدام انجام شده و به اندازه کافی درهم در بازار وجود دارد.
وی ادامه داد: دیگر ابزار تثبیت بانک مرکزی ابزار سلف است و این ابزار علامت رو به جلو است و نشان دهنده این است که نرخ ارز را برای مدتی ثابت می‌کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی توضیح داد: از صندوق تثبیت ارز در راستای اجرای سیاست تثبیت استفاده می‌کنیم و این صندوق ریسک‌های آتی ارز را تحت پوشش قرار می‌دهد و در نظر داریم خطرات نوسانات بازار ارز را به کمک ابزار پوشش دهیم. صندوق توسعه ملی نقش تثبیت را هم برعهده می‌گیرد و ما می‌خواهیم یک صندوق تثبیت برای نرخ ارز طراحی کنیم، چون صندوق توسعه ملی ناظر به تثبیت ارز برای دولت است و ما یک صندوق تثبیت ارزی هم در مرکز مبادله راه‌اندازی می‌کنیم که ریسک نوسانات آینده ارز را از طریق ابزارهایی مانند فوروارد و سلف پوشش دهد.
فرزین ادامه داد: مرکز مبادله ارز به عنوان مرجع قیمت ارز تعیین می‌شود و با راه‌اندازی این مرکز در بازار غیررسمی و کانال‌های فضای مجازی کاهش پیدا می‌کند. در حال حاضر لیر ترکیه 30 تا 40 درصد کاهش ارزش پیدا کرده است.
وی تأکید کرد: بازار طلا هم بسیار بزرگ است. در حال حاضر کشورهای همسایه از جمله روسیه روی طلا کار می‌کنند و ما باید مرکز مبادله طلا را هم به صورت جدی گسترش دهیم و بزودی با کمک سازمان بورس ابزارهایی برای معاملات طلا راه‌اندازی می‌کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین با اشاره به اینکه نرخ تورم تولیدکننده در آبان ماه به میزان 8 دهم درصد شده و زیر یک درصد رسیده است، اظهار داشت: شاخص تورم تولیدکننده در صنعت به صفر رسیده که این نشان از ثبات اقتصادی در بخش صنعت دارد. تورم نقطه به نقطه هم در بخش تولیدکننده کاهش پیدا کرده، اما هنوز تورم سالانه که حاصل مقایسه تورم دو سال متفاوت است به کندی کاهش پیدا می‌کند و ما امیدواریم با سیاست تثبیت اقتصادی، نرخ تورم هم رو به کاهش بگذارد.
به گزارش فارس، برای اجرای سیاست تثبیت اقتصادی لازم است همزمان بودجه دولت، نرخ ارز، نرخ رشد نقدینگی و نرخ طلا از ثباتی برخوردار شود که لازمه آن هم اجرای سیاست تثبیت اقتصادی و راه‌اندازی مرکزی برای تعیین مرجعیت قیمت طلا و ارز باشد.
جایگزینی ارزهای محلی
وی با اشاره به اینکه دیگر سیاست تثبیت جایگزین کردن ارزهای محلی است، گفت: بتدریج ارز محلی را جایگزین دلار و یورو می‌کنیم و نمونه این اقدام تخصیص دینار در ایام اربعین به زائران بود و در این راستا به دنبال سازکارهای جدید هستیم تا در کشورهای همسایه از ارز محلی استفاده کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: علت اینکه طلا را در مرکز مبادله گذاشتیم، این است که طلا بازار بزرگی است و با ارز رابطه مستقیم دارد و باید در این بازار ورود کنیم.
وی گفت: مرکز مبادله ارز و طلا در ابتدای راه است و باید تجربه سایر کشورها را بررسی کنیم و در نهایت از روش‌های بومی خود استفاده کنیم تا نوسانات را کنترل کنیم؛ زیرا نرخ ارز ما شناور نیست و بیشتر خزنده است و این امر سبب می‌شود در مواقعی تجار آسیب ببینند.
فرزین تأکید کرد: امیدواریم به کمک ابزارسازی نرخ ارز تثبیت شود؛ زیرا با دستور این اتفاق نمی‌افتد و انتظارات تورمی در این بین نقش مهمی دارند و این انتظارات موجب نوسانات می‌شود.
وی ادامه داد: نقدینگی و کسری بودجه نقش مهمی در تورم دارند و بر این اساس بانک مرکزی تلاش کرده نقدینگی را امسال به ۲۶.۴ درصد برساند و امیدواریم سال آینده به ۲۵ درصد برسد.
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: اما باید توجه داشته باشیم که نقش انتظارات تورمی در افزایش تورم بیشتر از نقدینگی و کسری بودجه است و طبق نظرسنجی‌های انجام شده انتظارات تورمی نیز کاهش یافته است.
وی تأکید کرد: سیاست پولی بانک مرکزی بر تورم تمرکز دارد و قصد نداریم بر رشد ضربه بزنیم و بر اساس آخرین آمار بانک مرکزی نرخ تورم تولیدکننده در آبان ماه ۰.۸ درصد بود و این رقم زیر یک درصد است و در بخش صنعت نرخ تورم تولیدکننده صفر بود و این آمار ما را در اجرای سیاست تثبیت مصمم‌تر می‌کند.
بـرش
انتقال 250 شعبه و 33 هزار میلیارد تومان دارایی مؤسسه نور به بانک ملی
رئیس کل بانک مرکزی ضمن اعلام اینکه هیچ گونه ناترازی به بانک ملی منتقل نشده است، گفت: پول‌های ایران به هیچ وجه قفل نیست و وضعیت و روند ورود ۶ میلیارد دلار به کشور کاملا عادی است و در حال انجام اقدامات مربوطه هستیم.
رئیس کل بانک مرکزی در جمع خبرنگاران با بیان اینکه 33 هزار میلیارد تومان از دارایی‌های مؤسسه ناتراز نور به بانک ملی منتقل شد، گفت: مؤسسه نور 250 شعبه در سراسر کشور داشت که این شعبات هم به بانک ملی منتقل شد.
محمدرضا فرزین در حاشیه راه‌اندازی ساختمان جدید مرکز مبادله ارز و طلای ایران و همچنین انتشار اولین اوراق مرابحه ارزی ایران در کشور، در مورد انتقال دارایی‌های مؤسسه ناتراز نور به بانک مرکزی اظهار داشت: آنچه که در مورد مؤسسات ناتراز در ابتدای سال قول دادیم این بود که امسال 3 مؤسسه مالی ناتراز تعیین تکلیف شود که یکی از آنها انحلال مؤسسه اعتباری توسعه بود که انجام شد؛ دومین مورد هم مؤسسه اعتباری ناتراز نور است که به بانک ملی منتقل شد و همراه آن 33 هزار میلیارد تومان دارایی که عمدتاً سپرده مردمی است، به بانک ملی منتقل شد. امروز اگر فردی مراجعه کرد، از این دارایی منتقل‌شده، مطالبات مردم پرداخت می‌شود.
پول ایران در قطر قفل نشده است
رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این سؤال که آیا ۶ میلیارد دلار پول‌های ایران در قطر قفل شده است، گفت: پول‌های ایران به هیچ وجه قفل نیست و وضعیت و روند ورود ۶ میلیارد دلار به کشور کاملا عادی است و در حال انجام اقدامات مربوطه هستیم.
فرزین درخصوص انتظارات تورمی گفت: انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده و سیاست ما ادامه روند کاهشی انتظارات تورمی است، گرچه هنوز این انتظارات در سطح بالایی قرار دارد.
وی در مورد محرمانه بودن مصوبات شورای پول و اعتبار گفت: بعضی از این مصوبات قبل از انجام اعلام نمی‌شود به عنوان مثال درباره مؤسسه نور تا قبل از زمان اقدام، اعلام نکردیم.
رئیس کل بانک مرکزی درباره ورود طلا به مرکز مبادله ارز و طلا گفت: طبق قانون معاملات طلا به شکل عمده توسط بانک مرکزی انجام می‌شود، در مورد طلا باید اوراق مالی با همکاری سازمان بورس تعیین کنیم و ابزارهای مختلفی برای عمده‌فروشی طلا تعیین شود.
وی داد: مرکز مبادله ارز و طلا محل خرده‌فروشی سکه یا طلا نیست و اگر قرار باشد سکه عرضه شود به صورت عمده به صرافی‌ها ارائه می‌کنیم. فرزین درباره اوراق مرابحه ارزی گفت: نرخ سود ۶ درصد جذاب است و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی از آن استقبال کردند.