تولید 20 درصد غذای کشور با کشت دیم
معاون وزیر جهاد کشاورزی در مراسم روز جهانی خاک از آغاز نظام نسخهنویسی کود در کشور خبر داد و گفت: در ایران 60 درصد زمینها به صورت دیم کاشت میشود اما فقط 20 درصد غذای مردم را تأمین میکند، در دنیا 80 درصد زمینها به صورت دیم کشت میشود و 60 درصد غذای مردم تأمین میشود.
صفدر نیازی با بیان اینکه نیاز به غذا تا سال 2050 میلادی در جهان 60 درصد افزایش مییابد، اظهار داشت: در ایران و همچنین در جهان دو راهکار افزایش بهرهوری خاک و مدیریت آب سبز برای تأمین امنیت غذایی وجود دارد. معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه در کشور ما به دلیل پایین بودن میزان بارندگی، زمینهای دیم سهم کمتری از تأمین غذا دارد، گفت: در ایران 60 درصد زمینهای کشور به صورت دیم کاشت میشود که تنها 20 درصد غذای مردم را تأمین میکند. این در حالی است که در دنیا 80 درصد زمینهای کشاورزی به صورت دیم کشت میشود و 60 درصد غذای مردم تأمین میشود. نیازی با تأکید بر اینکه برای تأمین غذا، خاک مهمتر از آب است و در طی سالها مورد غفلت قرار گرفته است، گفت: باید به تمام تعهدات برنامه ششم و هفتم توسعه و نیز لایحه خاک برای ارتقای بهرهوری خاک عمل شود. وی افزود: آییننامه اجرایی لایحه آب و خاک هم اخیراً در دولت تصویب شده و در آستانه ابلاغ است که اجرای این قانون میتواند باعث پایداری خاک شود. معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی از آغاز نظام نسخهنویسی کودی در کشور خبر داد و گفت: کددهی متناسب با نوع خاک علاوه بر اینکه باعث افزایش محصول میشود از تخریب خاک هم جلوگیری خواهد کرد. نیازی همچنین از اخذ ردیف اعتبارات ملی برای احیا و بهرهوری خاک خبر داد و گفت: بسیاری از برنامهها و پروژههای احیای خاک نیازمند نقدینگی است که باید حمایتهای جدی از سوی دولت انجام شود. وی از مطالعه 20 میلیون هکتار از اراضی کشور توسط سازمان منابع طبیعی خبر داد و گفت: تعیین نقشه این خاکها میتواند در بهرهبرداری مناسب از خاک کمک کند. معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی همچنین از عضویت ایران در 9 شبکه بینالمللی متناسب با خاک خبر داد و گفت: ارتباط ما با نهادهای بینالمللی از جمله سازمان خواربار کشاورزی ملل متحد ما را در اجرای ایدههای خلاقانه و نوآور از خاک کمک خواهد کرد.
کشاورزی بدون مطالعه خاک عواقب جبرانناپذیری برای امنیت غذایی داشته است
در ادامه کامبیز بازرگان، رئیس انجمن علوم خاک ایران با بیان اینکه 33 درصد خاکهای مولد کشور طی 50 سال گذشته تخریب شده است، گفت: بر اساس اعلام فائو، مدیریت آب و خاک در کنار هم امکانپذیر است. وی با بیان اینکه یک مترمکعب خاک 250 لیتر آب در خود جذب میکند، گفت: هر چقدر خاک فقیرتر باشد میزان بهرهوری آن نیز پایینتر خواهد بود. بازرگان در ادامه با بیان اینکه از دهه 60 با توسعه کشاورزی آبی مسیر خطرناکی را در خلاف جهت پایداری خاک پیمودهایم گفت: افزایش سطح کشاورزی آبی موجب بالا رفتن شوری خاک، کاهش عمق چاهها و بی کیفیت شدن آب میشود. سال به سال سطح آبهای زیر زمینی افت کرده و موجب تخریب خاک میشود. رئیس انجمن علوم خاک ایران در ادامه به دو مطالعه میدانی در باره گندم و سیب درختی اشاره کرد که طی سالهای گذشته به دلیل توسعه کشت نامتناسب و بدون در نظر گرفتن وضعیت آب و خاک از نظر ایشان ضررهای جبرانناپذیری را بر منابع خاک کشور تحمیل کرده است. وی گفت: بررسی تولید گندم در دهههای گذشته موید این مطلب است که در مقاطعی عملکرد گندم آبی به شدت افت کرده و باعث هدررفت 23 میلیارد مترمکعب آب شده که حاصل بیکفایتی مسئولان این حوزه است. بازرگان با بیان اینکه برای تولید گندم در یک سال 10 میلیارد مترمکعب آب لازم است گفت: این میزان هدررفت در واقع میزان آب موردنیاز کل گندم کشور طی 2.5 سال است. رئیس انجمن علوم خاک ایران در ادامه به نتیجه بررسی میدانی کشت سیب درختی در دهههای اخیر اشاره کرد و گفت: طی این دههها سطح کشت سیب از 150 هزار هکتار به 250 هزار هکتار رسیده و میزان تولید از 2 میلیون تن به 4 میلیون تن افزایش یافته است. وی در ادامه با طرح این سؤال که آیا این میزان افزایش سطح کشت ضرورتی برای امنیت غذایی و اقتصاد کشور داشته است، گفت: از این میزان افزایش تولید تنها 300 میلیون دلار در بهترین حالت صادرات داشتهایم که در مقایسه با آسیبی که به آب و خاک کشور وارد کرده، رقم بسیار اندکی است. بازرگان در پایان تأکید کرد: در دنیا از مدل زنجیره غذایی هم عبور کردهاند و اکنون با «سیستم کشاورزی و غذا» تولید میکنند و معتقدند که همه زنجیرههای غذایی با همدیگر مهم و مرتبط هستند. بنابراین برای رسیدن به امنیت غذایی کامل باید همه زنجیرهها را با نگاه پایداری در آب و خاک ببینیم. در ادامه این مراسم کلیپی پخش شد که در آن گفته میشد 95 درصد نیاز غذایی بشر امروزه از خاک تأمین میشود و تنها 11 درصد از کل مساحت 165 میلیون هکتاری ایران به بخش کشاورزی اختصاص یافته که مهمترین دلیل آن، فقر بسیاری از خاکها است.