«ایران اقتصادی» از قانون‌شکنی یکی از غول‌های خودروسازی گزارش می دهد
مشتری‌مداری به سبک ایران‌خودرو
شورای رفاقت با خودروسازان خودروسازان برای اخذ مجوز گرانفروشی از شورای رقابت، مستندات هم ارائه می‌کنند و شورا هم بدون آنکه بررسی‌های لازم را انجام دهد، مهر تأیید بر افزایش قیمت محصولات خودروسازان و مونتاژکاران می‌زند
در حالی که وزارت صمت، خودروسازان و مونتاژکاران را مکلف کرده هر خودرویی که در سامانه یکپارچه خودرو فروخته می‌شود، بایستی تحویل مشتریان شود و شرکت‌های خودروساز و مونتاژکار حق تغییر محصول فروخته شده را ندارند، بعضاً شاهد آن هستیم که شرکت‌های خودروساز شرایط را به نحوی رقم می‌زنند که ثبت‌نام کننده خودرو، مجبور به تغییر مدل خودرو شود.
تداوم تخلف‌های پرشمار
تغییر مدل، تیپ و یا نسخه به روزتر شده که با استانداردهای۸۵گانه معروف شده است، عملاً با خودروی فروخته شده در سامانه، تفاوت زیادی برای خریدار ندارد اما برای شرکت خودروساز که به دنبال نقدینگی بیشتر است، تفاوت قابل توجهی دارد. خودروساز یک آپشن ۲ تا ۳ میلیون تومانی روی خودرو نصب می‌کند و یا چراغی را تغییر می‌دهد، اما در مقابل به ازای ارتقای حاصله، ۲۵ میلیون تومان گران می‌کند. جالب آنکه برای اخذ مجوز گرانفروشی از شورای رقابت، مستندات هم ارائه می‌کند و گویا این شورا هم بدون آنکه بررسی‌های لازم را انجام دهد، مهر تأیید بر افزایش قیمت محصولات خودروسازان و مونتاژکاران می‌زند.
این رویه سبب شده، خودروسازان تمایل داشته باشند تا خودروهایی را که اصلاح قیمت به بهانه‌های مختلف روی آن صورت گرفته، به ثبت‌نام کنندگان ارائه دهند.
این نوع از تخلف پرشمار در شرکت‌های ایران خودرو و سایپا دیده شده است، نکته جالب اینکه شرکت‌های خودروسازی این موضوع را نمی‌پذیرند و اعتقاد دارند که به مشتری، پیشنهاد می‌دهند و در نهایت خریدار تعیین کننده نوع و تیپ خودرو است.اما شواهد امر بیان کننده آن است که خریدار چاره‌ای جز انتخاب پیشنهاد شرکت خودروساز ندارد و اگر بخواهد برای دریافت خودرو ثبت نامی پافشاری کند، باید مدت زمان بیشتری معطل بماند تا خودروی ثبت‌نامی را دریافت کند؛ چرا که خودروساز با هدف افزایش نقدینگی و جبران هزینه‌ها، خط تولید خود را بر مبنای خودروهای جدید، برنامه‌ریزی کرده و عملاً اولویت عرضه، با خودروهایی است که تغییر قیمت داشته و گران شده‌اند.
تفاوت نقل قول‌ها
در این میان چندی پیش، عباس علی‌آبادی، وزیر صمت گفته بود که خودروسازان مطلقاً و طبق قانون حق ندارند خریداران را مجبور به خرید اجباری محصول خود کنند و ضرورت دارد، خودروسازان براساس قراردادشان عمل کنند. خودروسازان به من گفته‌اند در فروششان به مشتریان توصیه می‌کنند خودرویی را جای خودروی دیگر خریداری کنند، حالا مشتری می‌تواند توصیه را نپذیرد.
بررسی پیامک‌های ارسال شده و تماس تلفنی از سوی خودروسازان با ثبت نام کنندگان خودرو در سامانه یکپارچه، نشان می‌دهد آنچه خودروسازان به وزیر صمت گفتند، با آنچه مردم با آن مواجه هستند، متفاوت است.
افزایش قیمت صددرصدی
خودروساز شرایط را به نحوی مدیریت می‌کند که ثبت نام کننده خودرو به دنبال وام و قرض باشد، تا خودروی به روز شده را خریداری کند و برخی هم که نمی‌توانند پول مازاد را تأمین کنند، مجبور می‌شوند ماه‌های بیشتری منتظر باشند تا خودروی خود را تحویل بگیرند.
نمونه یکی از این اتفاق‌ها که می‌توان در زمره بی توجهی ایران خودرو به قانون و بخشنامه دولت سیزدهم دانست، عرضه خودرو تارا است. به رغم گلایه‌های متعدد مردمی، هنوز ایران خودرو نسبت به کسانی که می‌خواهند بدون آپشن‌های جدید، خودروی ثبت نامی خود را تحویل بگیرند، سکوت کرده است.
ایران‌خودرو با ارسال پیامک‌های واریز وجه؛ متقاضیان را به تبدیل اجباری به تیپ و نسخه‌ای دیگر از تارا با افزایش قیمت 100 درصدی نسبت به ابتدای سال مهار تورم وادار می‌کند و طی این مدت مشتریان روبه‌روی ساختمان شورای رقابت و وزارت صمت به جهت چنین تخلفی، تجمع کردند، اما با گذشت حدود یک ماه هنوز ایران‌خودرو اطلاعیه‌ای رسمی مبنی بر تحویل خودروی ثبت‌نامی صادر نکرده و متقاضیان را کماکان بلاتکلیف گذاشته است.
در اولین مرحله فروش خودرو در سامانه یکپارچه که ایران خودرو حضور داشت؛ شرطی تحت عنوان تغییر مدل و تیپ خودرو لحاظ نشده بود و لذا این اقدام ایران‌خودرو به تبدیل اجباری 8 محصول جدید؛ خلاف قانون است.اما در مرحله دوم فروش خودرو در سامانه یکپارچه به شرایط جدید در سامانه اشاره شده است.
شکایت نافرجام
مهدی تقدسی، مدیر سامانه یکپارچه خودرو تأکید دارد که «خودروسازان حق تغییر مدل و تیپ خودرو را ندارند و مشتریان باید شکایت خود را به سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان ببرند.»
چندین هفته است که از طرح شکایت در سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان می‌گذرد، اما متقاضیان هنوز جواب درستی را دریافت نکردند. حال ثبت نام‌کنندگان محصولات ایران خودرو دست به دامن ستاد کل امر به معروف شدند تا سازمان بازرسی کشور و نهاد‌های ذیربط به این موضوع ورود کنند.
در کنار تغییر تارا، شرکت ایران‌خودرو در فراخوانی به متقاضیان خرید رانا پلاس که قبلاً در سامانه یکپارچه ثبت‌نام کرده بودند، اعلام کرده که به جای این خودرو، رانا پلاس ارتقا یافته یا پژو ۲۰۷، با قیمت بالاتر تحویل بگیرند.
این خودروها از خودروهای مورد تقاضای ثبت نام‌کنندگان در سامانه گران‌تر است و از سویی خودروساز زمان عرضه خودرو مورد تقاضای آنها را اعلام نکرده است، لذا این افراد نمی‌دانند که در آینده خودرویی به آنها فروخته می‌شود و یا نوبت آنها باطل می‌شود، چه بسا که در برخی از مواقع سهمیه متقاضی سوخت شده است.
بـرش
تنها به صحبت‌های خودروسازان استناد نشود
حسین محمدی، عضو اتاق بازرگانی ایران درباره اینکه آیا رفتار خودروسازان با مردم درست است یا خیر به «ایران اقتصادی»، گفت: شرکت‌های خودروساز با تغییر نوع خودروها و بی توجه بودن به خواسته های مردمی، بیش از گذشته زمینه بدبینی به صنعت خودروسازی را فراهم می‌کنند؛ دولت سیزدهم به دنبال آن بود که گذشته را جبران کند و اجازه ندهد در حق مردم اجحافی صورت گیرد اما شیوه فعلی که مورد تأیید سیاستگذاران نیست، می‌تواند مشکل آفرین باشد.
او با بیان اینکه خودروسازان باید به تعهدات خود پایبند باشند و به بهانه‌های مختلف از مردم پول دریافت نکنند، تصریح کرد: همانطور که وزیر صمت اعلام کرد، شرکت‌های خودروسازی حق ندارند خودروهای ثبت نام شده را تغییر دهند و باید همان خودرویی که ثبت نام شده، تحویل شود. ضرورت دارد، وزارت صمت در این حوزه بررسی دقیقی داشته باشد و تنها به صحبت‌های خودروسازان استناد نکند.
عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: زمانی که سامانه یکپارچه خودرو ایجاد شد، هدف این بود که بازار خودرو ساماندهی پیدا کند و مردم با شرایط مناسب نسبت به خرید خودرو اقدام کنند، حال رویه‌ای که خودروسازان در پیش گرفتند، می‌تواند به اعتماد مردم به سامانه لطمه وارد کند.
او اذعان داشت: به نظر می‌رسد، خودروسازان تنها با هدف درآمدزایی بیشتر و یا به قول خودشان کاهش زیان، می‌خواهند خودروهایی را که تغییرات جزئی داشته است به ثبت نام‌کنندگان سامانه یکپارچه بدهند و البته مردم را تحت فشار قرار دهند که خودروی جدید را خریداری کنند.از همین رو این امر یک تخلف بزرگ محسوب می‌شود.