گسترش تجارت دریایی ایران با همسایگان
پایگاه خبری کنگره امریکا با اشاره به گسترش حضور ایران در منطقه دریای سیاه، نوشت: ایران با دو عضو ناتو و اتحادیه اروپا در این دریا ارتباط برقرار کرده و در حال گسترش روابط اقتصادی با ترکیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان است. به گزارش «ایران اقتصادی»، در بخشی از مطلب منتشر شده توسط هیل، پایگاه خبری وابسته به کنگره امریکا با موضوع «ایران و دریای سیاه»، آمده است: بازارهای پرسودی در سراسر منطقه دریای سیاه در برابر ایران قرار دارد. این کشور همچنین فرصت‌های خوبی برای گسترش همکاری استراتژیک با روسیه می‌بیند. این در حالی است که با احتمال حرکت امریکا به سمت سیاست بازگشت به درون از سال 2025 مواجه هستیم.
ولیسلاوا پترووا معاون وزیر خارجه بلغارستان در ماه مه گذشته از صوفیه به تهران سفر کرد. او در دیدار با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، از توافقات برای گسترش همکاری‌های تجاری و فرهنگی بین دو کشور خبر داد؛ توافقاتی که بلغارستان عضو ناتو را به یک حکومت اسلامی ضدامریکایی نزدیک می‌کند. بلغارستان و ایران چندین سال پیش برای تعمیق همکاری‌ها در زمینه انرژی هسته‌ای توافق کرده بودند.
تابستان گذشته، میهمان دیگری به ایران آمد. او لازار کومانسکو، دبیرکل سازمان همکاری‌های اقتصادی دریای سیاه و وزیر خارجه سابق رومانی بود. کومانسکو هم با امیرعبداللهیان جلسه گذاشت و از علاقه سازمان متبوع خود برای همکاری فعال با ایران خبر داد.
ایران در سال 2022 با یک شرکت رومانیایی قراردادی برای صادرات خدمات فنی و مهندسی امضا کرد. این در حالی بود که طی همین زمان، دنیای غرب ایران را به همکاری نظامی با روسیه در میانه جنگ اوکراین متهم می‌کرد.
ایران خواهان همکاری اقتصادی و فناوری با رومانی و بلغارستان است. این دو کشور عضو ناتو و اتحادیه اروپا هستند. ایران همچنین در حال گسترش روابط اقتصادی با ترکیه، جمهوری آذربایجان وارمنستان است. برای حاکمان ایران، تجارت، ماهیت استراتژیک دارد و سیاست خارجی یعنی سیاست ضد غربی. جای تعجب نیست که جمهوری اسلامی بخواهد گستره حضور خود در منطقه دریای سیاه را توسعه دهد و همکاری استراتژیک خود با روسیه را گسترش دهد.
ایران طی دو سال گذشته به عنوان یکی از متحدان واقعی ولادیمیر پوتین ظاهر شده است. تهران دانش عمیق خود در مورد دور زدن تحریم‌ها را در اختیار روسیه می‌گذارد و البته این کار بلاعوض نیست. منطقه دریای سیاه هم یک مسیر ترانزیتی و هم مقصدی برای تجارت نفت ایران است. روسیه می‌تواند راه ایران را در این مسیر باز کند.
ایران دانش و تجربه گسترده‌ای در زمینه دور زدن تحریم‌ها دارد. این کشور به عنوان یک قدرت صادرکننده انرژی که طی چند دهه با رژیم تحریم‌های امریکا مبارزه کرده است در این هنر، مهارت پیدا کرده است. ایران ناوگانی از کشتی‌ها دارد که از آنها برای انتقال کالاهای تحریم شده، بویژه نفت و تسلیحات استفاده می‌کند. مالکیت و مسیر رفت و آمد این کشتی‌ها هیچ‌گاه در معرض دید گذاشته نمی‌شود به همین دلیل به ناوگان ارواح معروف شده است.
به محض اینکه دنیای غرب با رژیم تحریم‌های جامع، روسیه را در سال گذشته هدف قرار داد، صدها کشتی از ناوگان ارواح ایران در مسیر رفت و برگشت روسیه به فعالیت پرداختند. بسیاری از این کشتی‌ها اکنون در مسیرهای ورودی و خروجی بنادر دریای سیاه روسیه هستند. وزارت خزانه‌داری ایالات متحده گفته است این کشتی‌ها از طریق تنگه‌های بسفر و کرچ فعالیت می‌کنند و اتفاقاً «آسیب‌های زیست محیطی عظیم و خطرات ایمنی و هزینه‌های مرتبط» را به همراه دارند. البته این کمترین نگرانی امریکاست. اگر این پدیده کنترل نشود، همکاری استراتژیک دریایی روسیه و ایران عمیق‌تر خواهد شد.
جمهوری اسلامی ایران در ماه ژوئن اعلام کرد که قصد دارد یک شرکت کشتیرانی مشترک با روسیه ایجاد کند. روسیه به ایران (و چین) اجازه دسترسی به کانال ولگا-دون را داده است. این تنها آبراهی است که مسکو و تهران اکنون می‌توانند از طریق آن کشتی‌های ناوگان خود در دریای خزر را به دریای سیاه بفرستند. تا سال گذشته، کرملین هرگز به هیچ کشور دیگری اجازه دسترسی به این کانال را نداده بود. اکنون تهران در حال کمک به مسکو برای لایروبی و گسترش این کانال استراتژیک حیاتی است.