دولت روحانی چگونه ناکارآمدی خود را به بهانه عدم پذیرش FATF توجیه میکرد؟
فریب با FATF
وضعیت تجارت خارجی و صادرات نفت، تأمین پایدار برق، خرید واکسن خارجی و سرنوشت پولهای بلوکه شده از جمله موضوعاتی است که دولت روحانی آنها را به پذیرش FATF گره زده بود
دولت سیزدهم همواره بر دو موضوع تولید و تأمین مسکن و توسعه حملونقل با هدف رشد ترانزیت و درآمدهای ارزی کشور تأکید کرده است. در بخش مسکن برنامه ساخت 4 میلیون واحد مسکونی به پیش میرود و در بخش حملونقل، احیای روابط ایران با کشورهای منطقه بر توسعه حملونقل و ایفای نقش ایران بهعنوان کشور سوقالجیشی در مسیر حمل کالا تکیه دارد.
بهرهگیری از ارتباطات خارجی بهعنوان یکی از اولویتهای لازم برای عملیاتی شدن شعار سال ۱۴۰۲ و دستیابی به رشد پایدار اقتصادی است. بر این اساس ارتقای جایگاه ایران در حوزه حملونقل سرلوحه کار گسترش دیپلماسی به منظور مشارکت کشورها در پروژههای حملونقلی بویژه حوزه ریلی است.
افتتاح راهآهن چابهار-زاهدان
افتتاح بخش اول راهآهن چابهار-زاهدان محدوده زاهدان-خاش به طول ۱۵۴ کیلومتر از جمله پروژههای ریلی به سرانجام رسیده در دولت سیزدهم بود. عملیات احداث بخش اول این مسیر ریلی از سالها قبل آغاز شده بود اما پس از حدود ۹ سال در ۲۳ خردادماه ۱۴۰۲ اولین قطار مسافری در این مسیر ریلی به راه افتاد. راهآهن چابهار-زاهدان در راستای کریدور شمال-جنوب در قسمت شرقی کشور ایفای نقش میکند. از آنجایی که بندر چابهار به دلیل امتیازات و موقعیت خود به یک مسیر پسکرانهای حملونقلی برای انتقال بار با شرایط مناسب نیاز دارد و با توجه به حجم انبوه بار این مسیر، راهآهن چابهار نقش مهمتری پیدا میکند. با راهاندازی این پروژه ریلی اولین بندر اقیانوسی کشور به شبکه ریلی متصل میشود و امکان ترانزیت کالا و ترددهای بینالمللی را در کریدور شمال به جنوب فراهم میکند.
اتصال بندر شهید بهشتی چابهار بهعنوان تنها بندر اقیانوسی کشور به شبکه ریلی و کمک به توسعه سواحل مکران، اولین دستاورد بعد از افتتاح این مسیر ریلی خواهد بود؛ ضمن اینکه ساخت این مسیر ریلی اتصال کشورهای آسیای میانه و افغانستان به آبهای آزاد اقیانوسی را از طریق ایران امکانپذیر میکند. سرعت طراحی این خط ریلی برای قطارهای مسافری ۱۶۰ کیلومتر در ساعت و برای قطارهای باری ۱۲۰ کیلومتر در ساعت اعلام شده و جابهجایی تعداد ۹۲۷ هزار نفر مسافر و ۲/۸ میلیون تن بار در سال اول بهرهبرداری و جابهجایی بیش از ۲ میلیون نفر مسافر و ۷/۷ میلیون تن بار در سال بیستم بهرهبرداری پیشبینی شده است.
بهرهبرداری از خط ریلی میانه-بستانآباد-تبریز
نوزدهم خردادماه سال جاری بخش بستانآباد-خاوران از خط ریلی میانه-بستانآباد-تبریز به طول ۴۴ کیلومتر با حضور وزیر راهوشهرسازی و رئیسجمهور به بهرهبرداری رسید. این پروژه حدود ۱۱۴ کیلومتر طول مسیر تبریز به میانه را کوتاه و حدود ۴ ساعت مسافت تبریز به تهران را کم کرده است که این کاهش مسافت، صرفهجویی سوختی حدود ۱۰۰ میلیون لیتر در سال یعنی معادل مصرف یک روز بنزین کشور را به همراه دارد. در این پروژه حدود ۳ هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری شد البته ارزش روز پروژه بیش از ۶ هزار میلیارد تومان است. تمام ریلها و تراورسهای به کار رفته در خطآهن بستانآباد-خاوران تولید داخل است. این اولین خط ریلی به شمار میآید که از اساس دو خطه طراحی شده و در نوع خود بینظیر است. کارشناسان حوزه حملونقل ریلی معتقدند راهآهن میانه-بستانآباد-تبریز تحولی در شمالغرب کشور و استان آذربایجانشرقی بویژه درحوزه حمل و ترانزیت بار ایجاد میکند.
افتتاح خط دوم ریلی به طول ۱۳۰ کیلومتربخشی از خط دوم راهآهن بافق- یزد-زرینشهر و اردکان ارژنگ به طول ۶۰ کیلومتر و خط دوم راهآهن اهواز-اندیمشک به طول ۷۰ کیلومتر از دیگر خطوط ریلی مورد بهرهبرداری در این مدت بود. با توجه به اینکه استان یزد بهعنوان قلب شبکه حملونقل ریلی کشور شناخته میشود، با افتتاح این دو پروژه به طول ۶۲ کیلومتر شاهد افزایش چشمگیر ظرفیت حمل ریلی بار از ۱۳ میلیون تن در سال به رقمهای بالاتر خواهیم بود.
زیرسازی محور ریلی شیراز-بوشهر
راهآهن شیراز-بوشهر با ۵۰۰ کیلومتر طول در ۱۱ قطعه تعریف شده است که دو قطعه سخت این مسیر ریلی در استان بوشهر به طول ۲۵ کیلومتر قرار دارد. در این قطعه مسیر، ۵.۵ کیلومتر پل و تونل وجود دارد و مسیر شرایط توپوگرافی بسیار سختی دارد. این قطعه از پروژه، ۱۰ تونل و ۹ دستگاه پل خاص دارد که موجب شده است این ۲۵ کیلومتر از اهمیت خاصی برخوردار باشد.
تاکنون ۱۴.۸۶ کیلومتر از محور ریلی شیراز-بوشهر زیرسازی شده است.
زیرسازی محور ریلی رشت-کاسپین به طول ۱۶.۸ کیلومتر، زیرسازی محور ریلی گلگهر-شیراز و آنتنی داراب-زادمحمود به طول ۶.۵ کیلومتر، زیرسازی محور ریلی مبارکه-شهرکرد به طول ۱۲.۴ کیلومتر، روسازی محور ریلی یزد-اقلید به طول ۱۰.۹۸ کیلومتر و روسازی محور ریلی همدان-سنندج به طول ۱۸.۵۷ کیلومتر از دیگر اقداماتی است که تا اردیبهشتماه سال جاری انجام شده است. افتتاح بندر خشک ریلی تهران (مرکز لجستیک آپرین) بهعنوان بزرگترین قطب وارداتی و صادراتی ریلی مرکز کشور، از دیگر دستاوردهای وزارت راهوشهرسازی در دولت سیزدهم است.
این مرکز با وسعت حدود ۵۵ هکتار در تقاطع کریدورهای بینالمللی و ریلی شرق-غرب و شمال-جنوب در ۲۰ کیلومتری شهر تهران قرار دارد. ساخت این بندر خشک، جهشی در حوزه بار ریلی بینالمللی محسوب میشود و ایجاد هابهایی نظیر آپرین در مرکز کشور تأثیر شگرفی بر صادرات و واردات کشور خواهد داشت. همچنین افتتاح این بندر موجب کاهش مصرف سوخت و تولید آلایندههای زیستمحیطی خواهد شد، همچنین به رونق اشتغال منطقه و خطه اسلامشهر منجر میشود.
تولید و بازسازی یکهزار و ۶۸۶ دستگاه انواع ناوگان ریلی
وزارت راهوشهرسازی در دولت سیزدهم نوسازی ناوگان ریلی را نیز مورد توجه ویژه قرار داده و از شهریورماه ۱۴۰۰ تاکنون به تولید و بازسازی یکهزار و ۶۸۶ دستگاه انواع ناوگان ریلی شامل واگن باری، مسافری و لکوموتیو اقدام کرده است.
بهرهبرداری از ۱۰۶ کیلومتر خط دوم راهآهن قزوین-زنجان
دو خطه شدن خطوط ریلی موجب افزایش سرعت و میزان حمل بار میشود و یکی از راهکارهای رشد ترانزیت و جذب بار از مسیر ایران است. دو خطه شدن برخی خطوط ریلی با این هدف در دستور کار قرار گرفته است. میعاد صالحی، مدیرعامل شرکت راهآهن در این خصوص گفت:با تکمیل منابع مصوب در سفر اول رئیسجمهور به استان زنجان، ۱۰۶ کیلومتر از خط دوم راهآهن قزوین-زنجان تا پایان امسال بهرهبرداری میشود. وی درباره پروژه احداث خط دوم راهآهن قزوین-زنجان گفت:هر چند در مردادماه سال ۱۴۰۰ و در روزهای پایانی دولت قبل ۱۰۶ کیلومتر از این پروژه به صورت ناقص افتتاح شد اما در واقع یک افتتاح نمایشی بود و با استانداردهای لازم برای بهرهبرداری فاصله زیادی داشت و به همین خاطر در این سالها هیچ استفادهای از این خط ریلی نشد. صالحی افزود:در دور اول سفر استانی رئیسجمهور به استان زنجان، مبلغ ۸۰۰ میلیارد تومان برای تکمیل نهایی ۱۰۶ کیلومتر از خط دوم راهآهن قزوین-زنجان تخصیص پیدا کرد. در نتیجه با تزریق حدود ۴۰۰ میلیارد از اعتبار مصوب، اکنون پیشرفت پروژه به بالای ۹۰ درصد رسیده است. استان زنجان بزرگترین ظرفیت را برای تبدیل شدن به مرکز لجستیک شمالغرب کشور دارد. ۲ خطه شدن راهآهن زنجان- قزوین یکی از زیرساختهای مورد نیاز در این خصوص است که از سال ۱۳۹۵ به دلیل وجود مشکلات و موانع اعتباری به پایان نرسیده است.