تجارت اتحادیه اوراسیا و ایران در افق۲۰ میلیارد دلاری
پس از امضای موافقتنامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا میزان تجارت دو طرف در گام نخست و در یک بازه زمانی پنج تا هفت ساله روندی صعودی خواهد داشت.
آندری اسلپنف وزیر تجارت اتحادیه اوراسیا با اشاره به برنامه‌ریزی صورت گرفته برای امضای موافقتنامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در دوشنبه هفته جاری چهارم دی‌ماه ۱۴۰۲ (۲۵ دسامبر ۲۰۲۳) گفت: ما با توافقنامه موقت موفق شدیم مبادلات دوجانبه با ایران را در طول سه سال دوبرابر افزایش دهیم و اکنون با امضای موافقتنامه دائم به طور منطقی می‌توانیم در کوتاه‌مدت در انتظار افزایش میزان تجارت دو کشور تا سقف ۲۰ میلیارد دلار در سال باشیم. وی با اشاره به بازار بزرگ ایران، همسایگی با روسیه و نقش کلیدی ایران در کریدور حمل‌ونقل شمال-جنوب، امضای موافقتنامه تجارت آزاد دوجانبه با تهران را بسیار حائز اهمیت توصیف کرد.
کاهش 25 درصدی تعرفه گمرکی
وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا افزود: این توافقنامه که برای اولین بار از سوی ایران امضا می‌شود، فرصتی استثنایی برای حضور کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا در بازار این کشور فراهم می‌کند چرا که تعرفه گمرکی برای صادرکنندگان روسی از ۳۰ درصد به ۴.۵ درصد کاهش خواهد یافت. اسلپنف با توجه به عدم عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی، به برخی مشکلات در حوزه مسائل بانکی و پولی اشاره کرد و بیان داشت: در حال حاضر سهم بزرگی از تجارت ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا با ارزهای ملی انجام می‌شود و برخی کانال‌های مالی ایجاد شده‌اند اما با افزایش میزان تجارت دوجانبه باید کارایی این کانال‌ها نیز بهبود یابد تا مشکلات در این زمینه به حداقل برسد.
عدم توازن مناسب
به گفته اسلپنف، عدم توازن مناسب میان واردات به ایران و صادرات به روسیه یکی از مشکلاتی است که پس از امضای این توافقنامه بتدریج و با حضور بیشتر تجار ایرانی در روسیه حل خواهد شد. وی تأکید کرد: روسیه سهمیه بیشتری برای واردکنندگان ایرانی در نظر گرفته تا در نبود رقبای غربی که این کشور را ترک کرده‌اند، فرصت بیشتری برای تجارت داشته باشند.
وی خاطرنشان کرد: واردات گوشت طیور، میوه، آجیل، سبزیجات، محصولات کشاورزی، قطعات خودرو و الکترونیکی از ایران در دستور کار روسیه است. به گفته وی، در حال حاضر، عمده صادرات روسیه به ایران را محصولاتی همچون گندم، روغن و محصولات متالوژی تشکیل می‌دهند.
موافقتنامه تمام عیار
اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) یک اتحادیه اقتصادی میان‌دولتی شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان است. اعضای ناظر این اتحادیه ازبکستان، مولداوی و کوبا هستند.
پیش‌نویس توافقنامه بین ایران و اوراسیا بر سر اخذ تعرفه‌های صادراتی ترجیحی در ۵ ژوئیه ۲۰۱۷ میلادی در ایروان امضا شد. در سال ۲۰۱۸ توافقنامه موقت (برای مدت سه سال) در خصوص مشارکت این کشور با اوراسیا منعقد شد و از نیمه دوم سال ۲۰۲۱ مذاکرات برای انعقاد یک توافقنامه تمام عیار بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در حال انجام است.