سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری برای جمع‌آوری گازهای مشعل
دولت سیزدهم، مصمم برای بستن پرونده گازهای همراه نفت در میادین نفتی و گازی؛ پرونده‌ای قدیمی که در بایگانی وزارت نفت دولت در حال خاک خوردن بود و اراده‌ای برای بستن این پرونده وجود نداشت.
اما دولت سیزدهم در طول عمردو ساله خود توانسته ۲۸ قرارداد به ارزش بیش از یک میلیارد دلار در زمینه جمع‌آوری گازهای مشعل را که بیشتر با شرکت‌های خصوصی امضا شد، نهایی کند.
جمع‌آوری گازهای همراه نفت همواره مورد تأکید رهبر معظم انقلاب و رئیس‌جمهور بوده است. دردولت گذشته در این زمینه اقدام اساسی نشد، اما دولت سیزدهم مصمم بوده تا پایان مسئولیت خود همه گازهای همراه مربوط به شرق و غرب کارون را جمع‌آوری کند. بر اساس آمارهای بانک جهانی، ایران تا سال ۲۰۱۸ میلادی سومین کشور بعد از روسیه و عراق در میان تولیدکنندگان این گازها بوده است، با این حال، میزان مشعل‌سوزی در کشور از ۱۷ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۱۸ به ۱۳.۷۸ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۱۹ رسیده است. این یعنی روزانه حدود ۳۸ میلیون مترمکعب گاز در حال سوختن است.
واقعیت این است که برای جمع‌آوری همه گازهای همراه و مشعل در سطح شرکت ملی نفت ایران ظرفیت جمع‌آوری و فرآورش گازهای همراه و مشعل در حدود ۲ میلیارد فوت‌مکعب معادل ۵۷ میلیون مترمکعب در روز در قالب ۵ طرح بلندمدت و ۱۴ مزایده فروش برنامه‌ریزی شده است.
در سال ۱۴۰۱ به‌طور میانگین روزانه حدود ۱۱۳.۶ میلیون مترمکعب گاز همراه نفت در شرکت ملی نفت ایران تولید شد که از این مقدار حدود ۶۵ درصد آن معادل ۷۴.۶ میلیون مترمکعب در روز به‌وسیله ایستگاه‌های تقویت فشار گاز و کارخانه‌های موجود جمع‌آوری شد.
حدود ۵ درصد معادل ۵ میلیون مترمکعب در روز با راه‌اندازی پروژه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت جمع‌آوری شد و ارسال به مشعل حدود ۳۰ درصد کل گازهای تولیدی معادل ۳۴ میلیون مترمکعب در روز بود که تا پایان سال ۱۴۰۴ این مقدار نیز جمع‌آوری خواهد شد. روزانه ۳۷.۴ میلیون مترمکعب از گازهای جمع‌آوری‌شده به شبکه سراسری تزریق می‌شود.
طرح‌های جمع‌آوری گازهای مشعل در دو بخش اصلی به‌صورت طرح‌های بلندمدت و طرح‌های کوتاه‌مدت برنامه‌ریزی شده و در حال اجراست که طرح‌های بلندمدت (احداث کارخانه‌های گاز و گاز مایع و ایستگاه‌های جمع‌آوری گازهای همراه و مشعل) طبق برنامه‌ریزی و اقدام‌های انجام‌شده، تا پایان سال ۱۴۰۴ با تکمیل ظرفیت به بهره‌برداری کامل خواهند رسید. هم‌اکنون بیش از ۸۰ درصد گازهای همراه جنوب کشور جمع‌آوری شده و دولت سیزدهم تلاش می‌کند با جمع‌آوری گازهای مشعل باقیمانده، افزون بر صرفه اقتصادی، تعهدهای بین‌المللی محیط زیستی را در نظر داشته باشد.
وزیر نفت با اشاره به لزوم سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیارد دلاری در اجرای طرح‌های فشارافزایی میدان گازی مشترک پارس جنوبی و اقدام‌های انجام شده در زمینه جمع‌آوری گازهای مشعل گفت: تا امروز روزانه حدود ۱۱ میلیون مترمکعب، تا پایان امسال روزانه حدود ۱۷ میلیون مترمکعب و تا پایان دولت مردمی نزدیک به روزانه ۴۰ میلیون مترمکعب گاز همراه مشعل جمع‌آوری خواهد شد.
اوجی از برنامه این وزارتخانه برای جمع‌آوری نزدیک به روزانه ۴۰ میلیون مترمکعب گاز همراه مشعل تا پایان دولت مردمی خبر داد و گفت: بنابر گزارش‌های مرکز آمار و بانک مرکزی، رشد اقتصادی گروه نفت و گاز در سه ماه دوم امسال حدود ۲۵ درصد بوده است که امیدواریم این رشد در مجموع سال ۱۴۰۲ کمتر از ۲۰ درصد نباشد. وزیر نفت ادامه داد: با توجه به پیش‌بینی رشد ۸ درصدی سالانه در برنامه هفتم توسعه، نقشه راه تولید روزانه نفت حدود ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه برنامه‌ریزی شده، که دستیابی به این ظرفیت بزرگ تولید در صنعت نفت و این سطح از فناوری، نیازمند استفاده از ظرفیت پیمانکاران بزرگ ایرانی است.
وی با اشاره به اینکه در دولت سیزدهم اتفاق‌های خوبی در زمینه استفاده از ظرفیت دانش‌بنیان‌ها رقم خورده است، گفت: تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی از ۱۵۰ شرکت دانش‌بنیان طرف قرارداد با صنعت نفت در ابتدای دولت سیزدهم‌اکنون به ۶۵۰ شرکت رسیده است، پارسال بیش از ۷۵۳ قرارداد به ارزش ۳۹۲ میلیون و ۷ هزار و ۲۰۰ دلار با شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در صنعت نفت امضا شده است.
اوجی همچنین از برنامه‌ریزی دولت برای ارائه ۵ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای طرح‌های ۱۰۳ شرکت دانش‌بنیان خبر داد و گفت: در نقشه راه صنعت نفت، افزایش ظرفیت تولید نفت و گاز، رسیدن به تولید روزانه یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب گاز، دستیابی به ظرفیت تولید سالانه ۱۴۰ میلیون تن انواع محصول پتروشیمی، جمع‌آوری گازهای همراه، توسعه میدان‌های نفت و گاز، بومی‌سازی کاتالیست‌های پالایشی و پتروشیمی، بومی‌سازی تجهیزات پیگرانی هوشمند خطوط لوله، ساخت دکل‌هایی برای پروژه‌های نفتی در آب‌های کم‌عمق، احیای چاه‌ها و ازدیاد برداشت دیده شده که تحقق همه این اهداف نیازمند استفاده از توان تخصصی شرکت‌های دانش‌بنیان است. وی همچنین از لزوم سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیارد دلاری برای اجرای پروژه‌های فشارافزایی پارس جنوبی ظرف هشت سال به‌عنوان یکی از پروژه‌های مهم صنعت نفت خبر داد و تأکید کرد: اجرای طرح‌های فشارافزایی از برنامه‌های کلیدی و ملی و از مهمترین پروژه‌های صنعت نفت کشور است که به‌زودی کلید خواهد خورد.
اوجی، با تأکید بر اینکه دشمنان در شرایط تحریم هم نتوانستند مانع توسعه صنعت نفت ایران شوند، افزود: نزدیک به ۱۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس طی سال‌های اخیر و صدور خدمات فنی مهندسی به دیگر کشورها از جمله مهمترین دستاوردهای این صنعت بوده است؛ البته روند توسعه در همه دولت‌ها اتفاق افتاده است، اما خوشبختانه در دولت سیزدهم شتاب گرفت. وزیر نفت اظهار داشت: در شهریورماه ۱۴۰۰ همزمان با استقرار دولت سیزدهم و همزمان با تشدید تحریم‌ها، چالش‌های بزرگی در صادرات نفت داشتیم که برطرف شد و در عین حال تکمیل ۱۳۳ پروژه کلیدی نیمه‌کاره به ارزش ۲۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار برای رشد تولید در دستور کار قرار گرفت.
اوجی در تشریح دستاوردهای صنعت نفت طی دولت سیزدهم گفت: افزایش ۶۰ درصدی تولید نفت پس از آغاز به‌کار دولت سیزدهم، دستیابی به تولید روزانه بیش از یک میلیارد مترمکعب گاز طبیعی و بیش از ۷۶۰ هزار بشکه میعانات گازی، دستیابی به ظرفیت تولید سالانه ۹۵ میلیون تن انواع محصول پتروشیمی، افزایش ظرفیت پالایشی روزانه ۲۳۰ هزار بشکه‌ای نفت با راه‌اندازی فاز دوم طرح توسعه پالایشگاه آبادان، افزایش ظرفیت تولید و فرآورش گاز با راه‌اندازی پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی و به‌دنبال آن افزایش روزانه ۵۰ میلیون مترمکعبی ظرفیت فرآورش گاز کشور همگی از جمله دستاوردهای صنعت نفت در دولت مردمی بوده است.
وی همچنین از اجرای ۵۰ پروژه جدید در صنعت نفت با هدف افزایش تولید و ایجاد ارزش افزوده در بخش‌های بالادست و پایین‌دست خبر داد و تأکید کرد: با اجرای پروژه‌های نو پالایشی نزدیک به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه ظرفیت تازه پالایشی در کشور ایجاد می‌شود؛ همچنین اجرای پروژه‌های کیفی‌سازی را به‌طور جد در پالایشگاه‌های کشور آغاز کرده‌ایم که از این میان دو طرح از جمله طرح کیفی‌سازی نفت گاز پالایشگاه اصفهان به بهره‌برداری رسیده و همه این طرح‌ها با توان دانش‌بنیان‌های و متخصصان داخلی اجرا شده است.
وزیر نفت گفت: در طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی که آخرین نقطه دریایی ما در نقطه صفر مرزی بود، صفر تا صد پروژه به همت متخصصان ایرانی و در دولت سیزدهم اجرا شد که پنج حلقه چاه آن هم به بهره‌برداری رسیده و نزدیک به روزانه ۱۲ تا ۱۵ میلیون مترمکعب به ظرفیت برداشت گاز کشور افزوده شده است و با تکمیل چاه‌ها، روزانه تا ۵۰ میلیون مترمکعب به ظرفیت برداشت گاز کشور افزوده می‌شود در حالی که این طرح سال‌های متمادی در شرکت‌های مختلف داخلی و خارجی دست به دست می‌شد.