2 هزار اتوبوس وارد ناوگان مسافری می‌شود
برای مشکل کمبود ناوگان بین‌شهری، دو هزار دستگاه اتوبوس تولید و وارد می‌شود
کمال هادیان‌فر، معاون حمل‌ونقل وزیر راه و شهرسازی با اشاره به نیاز کشور به افزایش ناوگان اتوبوسرانی، از برنامه‌ریزی برای تأمین دو هزار دستگاه اتوبوس و افزودن به ناوگان فعال در این بخش خبر داده است. این برنامه با توجه به در پیش بودن تعطیلات نوروز و افزایش تقاضا، برای تأمین بخشی از نیاز کشور اجرا می‌شود.
برنامه امسال و بهار سال آینده نوسازی ۱۰ هزار ناوگان مسافری و جاده‌ای است که طبق پیش‌بینی‌ها ۲ هزار اتوبوس در بخش مسافری و ۸ هزار ناوگان باری به ناوگان حمل و نقل کشور، افزوده خواهد شد.
ناوگان اتوبوس بین‌شهری بخاطر فرسودگی و افزایش هزینه قطعه و تعمیرات با مشکلات متعددی روبه‌رو است. در کشور حدود 15 هزار اتوبوس مسافری بین‌شهری موجود است که حدود نصف آنها فعال هستند و البته فعالیت این تعداد هم محدود به جابه‌جایی مسافران بین شهری نمی‌شود و اغلب اتوبوس‌ها به عنوان سرویس جابه‌جایی کارکنان، در کارخانجات و دستگاه‌های مختلف فعالیت می کنند. در حال حاضر مشکل اصلی در تأمین ناوگان مسافری، برای مسافت‌های طولانی بیشتر به چشم می‌خورد چون بخاطر افزایش سن اتوبوس‌ها، تردد در مسافت‌های کوتاه بین شهری نسبت به مسافت‌های طولانی برای صاحبان این ناوگان به صرفه و امکانپذیر است.
معاون حمل‌ونقل وزیر راه و شهرسازی با اشاره با مشکلات ناوگان مسافری در نشست هم‌اندیشی با داریوش امانی معاون وزیر و رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، تسهیل در جابه‌جایی بار و مسافر را وظیفه ذاتی وزارت راه و سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای برشمرد و افزود: مدیران باید با اقدامات تحولی و ماندگار، به‌دنبال تحول‌آفرینی و برداشتن گام‌های بزرگ باشند.
هادیان‌فر گسترش، مدیریت، توسعه و نظارت بر سامانه‌های مدیریتی را اولویتی مهم خواند و تأکید کرد: با توجه به محدود بودن اعتبارات دولتی و گستردگی دامنه خدمات و اقدامات، باید از ظرفیت بخش خصوصی در سیاستگذاری‌ها و ارائه خدمات به‌نحو مطلوب بهره برد و دولت باید با سیاستگذاری، موانع پیش روی فعالیت سرمایه‌گذاران بخش را تسهیل کند.
معاون حمل‌ونقل وزیر راه و شهرسازی گفت: با توجه به نیاز کشور به افزایش ناوگان اتوبوسرانی، برنامه‌ریزی برای تأمین 2000 دستگاه اتوبوس و افزودن به ناوگان فعال در این بخش انجام شده است.
هادیان‌فر اظهار کرد: امروز کشور نیازمند کارهای جهادی و بزرگ است و این روحیه خدمت‌رسانی در بدنه سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای وجود دارد.
پیش از این نیزعلیرضا احمدی فینی سرپرست مرکز مدیریت حمل و نقل سوخت کشور از تأییدیه فنی ۱۵۰ اتوبوس ثبت سفارش شده خبر داده بود. به گفته احمدی فینی، ثبت سفارش واردات اتوبوس که مرداد امسال انجام شد، تجربه جدیدی بود که البته مشکلات زیرساختی نیز داشت و همین امر باعث کند شدن روند شد.
وی با اشاره به اینکه اولویت برای تأمین اتوبوس‌ها تولید داخل است، افزود: برای تأمین نیاز حمل و نقل جاده‌ای ۱۳ تفاهمنامه با خودروساز‌های داخلی به امضا رسیده است. وی با بیان این مطلب که تأمین اتوبوس برای رفع نیاز حمل و نقل جاده‌ای در اولویت است، گفت: برای متقاضیان اتوبوس تا ده میلیارد تومان تسهیلات، برای ون و مینی‌بوس یک میلیارد تومان و برای سواری کرایه‌ای تا ۲۰۰ میلیون در نظر گرفته شده است.
وی افزود: منظورازانجام فرایند واردات اتوبوس ستاد حمل و نقل و سوخت، راه‌اندازی سامانه نوسازی و توسعه ناوگان مسافری برای ثبت نام متقاضیان و همچنین انجام اقدامات لازم جهت تخصیص ارز و حل مشکل سقف و سابقه برای واردکنندگان ناوگان حمل و نقل مسافری و نیز اعطای تسهیلات از محل منابع داخلی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای برای متقاضیان بهره‌بردار ناوگان مسافری تولید داخل و نیز وارداتی است.
رئیس ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت کشور با اشاره به وضعیت ناوگان حمل و نقل عمومی برون شهری اظهار کرد: ناوگان باری عمومی جاده‌ای کشور شامل ۴۱۱ هزار دستگاه با متوسط عمر ناوگان 19 سال و تعداد ناوگان مسافری اتوبوس نیز ۱۴ هزار دستگاه با متوسط عمر 14 سال، مینی بوس ۲۹ هزار دستگاه با متوسط عمر 28 سال و سواری کرایه ۳۱ هزار دستگاه با متوسط عمر 12 سال است.
وی با اشاره به سن ناوگان باری و مسافری از نظر فرسودگی با بیان اینکه در حال حاضر ۱۱۰ هزار دستگاه کامیون فرسوده و ۲۰۰ هزار دستگاه نیز در سن مرز فرسودگی قرار دارند، افزود: همچنین در بخش مسافری ۵۵۰۰ اتوبوس، ۲۱ هزار مینی‌بوس و ۶۸۰۰ دستگاه سواری کرایه فرسوده در ناوگان مسافری وجود دارد که به ترتیب ۱۱ هزار دستگاه اتوبوس، ۲۷ هزار مینی‌بوس و ۲۱ هزار سواری کرایه بین شهری نیز در سن مرز فرسودگی هستند.
براساس این گزارش در حال حاضر هزینه تولید اتوبوس مسافری بین شهری در حدود ۱۲ میلیارد تومان است که در مقایسه با تولیدات خارجی قیمت نسبتاً مناسبی است اما به گفته فعالان حوزه حمل و نقل با توجه به شرایط اقتصادی همین قیمت نیز برای متقاضیان، قیمت مناسبی تلقی نمی شود و درآمد پیش‌بینی شده آن با هزینه‌ها برابری نمی‌کند. فعالان حوزه حمل و نقل معتقدند قیمت اتوبوس وارداتی یا تولید برای متقاضیان زیاد است و از سوی دیگر با توجه به قیمت‌گذاری بلیت اتوبوس، متقاضیان خرید آن را به صرفه نمی‌دانند. از سوی دیگر با توجه به اینکه اکثر متقاضیان استفاده از اتوبوس‌های بین شهری از اقشار متوسط و کم درآمد هستند که نمی‌توانند از خودروی شخصی یا هواپیما و قطار برای سفر استفاده کنند، نمی‌توان قیمت بلیت اتوبوس را از توان مالی متقاضیان بالاتر برد چون در این صورت تقاضا کم می‌شود و باز هم نوسازی ناوگان به صرفه نخواهد داشت.
با تمام این شرایط، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با ۱۳ کارخانه داخلی برای تأمین اتوبوس و مینی‌بوس تفاهمنامه منعقد کرده است. همچنین در کنار تولیدات داخلی واردات اتوبوس نیز در دستور کار متولیان بخش حمل و نقل قرار گرفته است زیرا تولیدات داخلی برای این بخش کافی نیست و از ۱۴ هزار اتوبوس فعال در سطح جاده‌های کشور حدود ۷ هزار اتوبوس فرسوده هستند. همچنین، براساس مصوبه شورای اقتصاد مقرر است تا از محل صرفه‌جویی سوخت برای ۸۵ هزار حمل و نقل عمومی برون شهری شرایط نوسازی در برنامه‌ای ۵ ساله فراهم شود. برای جبران کمبود ناوگان، تعداد اتوبوس‌ها باید به ۱۷ هزار دستگاه برسد. قرار است ۳۵۰۰ اتوبوس در قالب واردات بند ص تبصره ۷ قانون بودجه امسال انجام شود و مابقی در قالب مصوبه ۸۵ هزارتایی که مصوبه آن از سوی شورای اقتصاد صادر شده است، اقدام شود.
براساس تبصره ص بند ۷ قانون بودجه ۱۴۰۲ مقرر شده پنج هزار دستگاه اتوبوس با حداکثر پنج سال کارکرد وارد چرخه نوسازی و توسعه ناوگان حمل و نقل جاده‌ای کشور شود. طبق این گزارش همه شرکت‌های حمل و نقلی دارای کارت بازرگانی می‌توانند اقدام به واردات اتوبوس و مینی‌بوس کنند. همچنین تجار نیز می‌توانند اقدام به واردات کنند اما محور اصلی باید شرکت‌ها باشند و هیچ انحصاری در قانون برای آن دیده نشده است.