اقدامات بانک مرکزی در حوزه فناوریهای نوین تشریح شد
صدور ۴۵۰ هزار دسته چک الکترونیک در شبکه بانکی
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی ضمن تشریح مهم‌ترین اقدامات بانک مرکزی در حوزه فناوریهای نوین در سال ۱۴۰۲ از صدور ۴۵۰ هزار دسته چک الکترونیک در شبکه بانکی خبر داد.
به گزارش بانک مرکزی، مهران محرمیان اظهار داشت: تاکنون همچنین ۲۲۴ هزار برگ/ فقره چک دیجیتال صادر شده است که از این تعداد ۱۹۴ هزار برگ آن به صورت غیرحضوری نقد شده است.
وی افزود: در حال حاضر ۱۲ بانک در زمینه ارائه خدمات چک الکترونیک فعال هستند و زیرساخت‌های فنی چک الکترونیک در همه ۳۰ بانک کشور به‌طور کامل فراهم شده است. به این معنا که همه بانک‌ها، چک الکترونیک سایر بانک‌ها را می‌پذیرند و نقد می‌کنند. معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی با بیان اینکه به‌تدریج چک دیجیتال جای خود را در بین مردم پیدا خواهد کرد گفت: با حذف فیزیک چک طی سه سال آینده، همه چک‌ها الکترونیکی خواهند شد.
محرمیان بیان کرد: با ایجاد سقف اعتباری برای چک، آخرین گام برای اجرای پروژه چک الکترونیک برداشته خواهد شد و در صورت اجرای آن آمار کلاهبرداری توسط چک، آمار چک برگشتی و زندانیان چک برگشتی بیش از پیش کاهش پیدا خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه هنوز در استفاده از چک الکترونیک فرهنگ‌سازی به‌طور کامل انجام نشده است، گفت: در حال حاضر چک‌های الکترونیک هر بانک در ابزارهای الکترونیک همان بانک قابلیت نقد شدن دارند و با توجه به اینکه مزیت اصلی این نوع چک این است که برای نقد شدن آن نیاز به مراجعه به شعبه نیست، زیرساخت‌های فنی نقد شدن چک هر بانک در ابزارهای بانک‌های دیگر از طرف بانک مرکزی فراهم شده و باید بانک‌ها توسعه ابزارهای خود را در دستور کار قرار دهند. وی با بیان اینکه پروژه پیچک و صیاد پروژه‌هایی بودند که در سال ۱۴۰۰ عملیاتی شدند، خاطرنشان کرد: با اجرای این پروژه زمینه برای کاهش شدید آمار چک‌های برگشتی و زندانیان چک برگشتی فراهم شد. به‌نحوی که در سال ۹۶ در هر روز کاری ۱۰ نفر بابت چک برگشتی روانه زندان می‌شدند. اما در حال حاضر هر سه روز، یک نفر بابت چک برگشتی روانه زندان می‌شود.
وی تصریح کرد: بانک مرکزی به منظور شفاف‌سازی تراکنش‌های بانکی و مبارزه با پولشویی، علاوه بر شناسایی و نظارت بر مبدأ و مقصد تراکنش‌ها، موضوع تراکنش‌های بانکی و گزینه «بابت» در نقل و انتقالات بانکی را مورد توجه قرار داده است. به این‌ترتیب که استفاده از گزینه «بابت مدیریت نقدینگی» در نقل و انتقالات بانکی برای انتقال وجه بین حساب اشخاص محدود گردیده و استفاده از این گزینه صرفاً در نقل و انتقالات بانکی مربوط به یک شخص حقیقی یا حقوقی امکانپذیر است. نظارت بر مبدأ، مقصد و موضوع نقل و انتقالات بانکی از مصادیق حکمرانی ریال دانست و گفت: در همین راستا محدودیت‌هایی برای افرادی که به طرز مشکوکی از گزینه «بابت قرض و تأدیه دیون» در نقل و انتقالات بانکی خود استفاده می‌نمایند در نظر گرفته شده است و اکنون افراد تا سقف مشخصی امکان استفاده از این گزینه را دارند.
ارتقای مدل اعتبارسنجی
محرمیان با بیان اینکه مدل فعلی اعتبارسنجی تنها ۳۰ درصد از ایرانیان را پوشش می‌دهد تأکید کرد: با عملیاتی شدن مدل جدید اعتبارسنجی این نسبت به ۱۰۰ درصد افزایش پیدا خواهد کرد. به‌علاوه با توجه به اینکه شرکت‌های معتبر اعتبارسنجی دنیا دقتی حدود ۹۲ درصد دارند و با مدل جدید اعتبارسنجی دقت اعتبارسنجی از حدود ۶۰ درصد به ۸۷ درصد خواهد رسید، این افزایش دقت در اعتبارسنجی در حد استانداردهای جهانی است.وی خاطرنشان کرد: در همین راستا امسال تقویت و ارتقای مدل و فرایند اعتبارسنجی در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت و با هماهنگی‌های صورت‌گرفته با سایر سازمان‌ها مقرر شد، داده‌هایی در اختیار بانک مرکزی قرار گیرد تا نظام و مدل جدیدی از اعتبارسنجی توسط بانک مرکزی طراحی شود که نواقص مدل فعلی را نداشته باشد.
پروژه ریال دیجیتال
این مقام مسئول با اشاره به اینکه بانک مرکزی ایران جزو بانک‌های پیشرو در ایجاد پول دیجیتال است، گفت: فاز پیش‌آزمایش ریال دیجیتال به اتمام رسیده، در سال‌جاری وارد فاز آزمایشی شده و در سال آینده نیز در جزیره کیش و پایلوت‌های دیگر وارد فاز عملیاتی خواهد شد. با اجرای این پروژه ظرفیت خیلی خوبی را برای ارتباطات بین‌المللی ایجاد کرد و در موضوع تحریم نیز کمک‌کننده خواهد بود. او در همین رابطه تصریح کرد: همزمان با اجرای این پروژه اتصالات بین‌المللی بانک مرکزی تکمیل خواهد شد. زیرساخت‌های پرداخت کارتی ایران به زیرساخت‌های پرداخت کارتی روسیه متصل می‌شود. همچنین شبکه شتاب ایران به شبکه میر روسیه متصل می‌شود. به‌علاوه ارتباطات سامانه سپام و SPFS، ارتباطات مالی بین بانک‌ها را به اندازه قابل‌توجهی تقویت خواهد کرد.
اجرای پروژه اصلاح نظام کارمزد
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی ضمن اشاره به اینکه شبکه پرداخت، برای بهره‌برداری، به‌روزرسانی و ایجاد نوآوری نیاز به نقدینگی و اصلاح نظام کارمزد داشت گفت: اجرای پروژه سنگین اصلاح نظام کارمزد که طرح آن در سال ۱۴۰۱ تصویب شده بود، در سال ۱۴۰۲ با هماهنگی و رایزنی با سازمان‌های مربوط، همکاری خوب شبکه بانکی در حوزه بانکداری الکترونیک، فرهنگ‌سازی عمومی و همکاری مردم اجرایی شد.
وی بیان کرد: اجرای این طرح در بلندمدت منجر به حذف اسکناس در حوزه پرداخت شده و در حال حاضر نسبت اسکناس و مسکوک به کل پول در ایران جزو پایین‌ترین و بهترین نسبت‌ها در دنیاست.
تکمیل پروژه کهربا و پرداخت‌های مبتنی بر NFC
این مقام مسئول بانک مرکزی گفت: یکی از مهم‌ترین اقدامات بانک مرکزی در سال‌جاری تکمیل پروژه پرداخت‌های مبتنی بر NFC است که در سال ۱۳۹۹ از آن رونمایی شد و برای ارائه آن به مردم نیاز به همکاری بانک‌ها بود. در حال حاضر کارت‌های پنج بانک به پروژه کهربا متصل شده و مشتریان شبکه بانکی می‌توانند از طریق موبایل و نزدیک کردن آن به دستگاه‌های پوز، بدون استفاده از رمز، با کاربری آسانتر و امنیت بیشتری پرداخت‌های خود را انجام دهند.
بهره‌برداری از سامانه پل‌پی در سال آینده
با اشاره به دیگر دستاوردهای بانک مرکزی در حوزه فناروی در سال ۱۴۰۲ گفت: بانک مرکزی در سال‌جاری ضمن تقویت سامانه پل همگام با استانداردهای جهانی، «پل‌پی» را نیز در بستر پل ایجاد نمود که امکان خرید و پرداخت‌های دورهای مانند اقساط، اجاره و قبوض را بدون نیاز به وارد کردن رمز دوم یا CVV2 فراهم می‌نماید.
تجهیز مرکز مبادله ارز و طلا
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی ضمن اشاره به راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلا در سال‌جاری بیان داشت: امسال مرکز مبادله ارز و طلا با به‌کارگیری سامانه‌های متعدد تجهیز گردید که این سامانه‌ها ابزارهایی را به منظور اجرای سیاست‌های ارزی در حیطه بازار ارز و طلا در اختیار سیاستگذاران، معاونت ارزی و رئیس کل بانک مرکزی قرار می‌دهد.