حل مشکل تأمین زمین در استان‌های شمالی
دولت با واگذاری زمین و افزایش تراکم در مناطق شمالی موافقت کرد
تأمین زمین نهضت ملی مسکن در شهرها و روستاها حدود 100 هزار هکتار است، اما با وجود این مقدار آماده‌سازی و تأمین زمین، در برخی استان‌ها به خاطر شرایط جغرافیایی استان و معضل کمبود زمین، تولید مسکن و اجرای نهضت ملی مسکن با مشکل مواجه شده است. بر اساس قانون جهش تولید مسکن، اراضی درجه یک و دو با کاربری کشاورزی امکان تغییر کاربری برای ساخت مسکن را ندارد، از این‌رو در استان‌های شمالی، با توجه به اینکه زمین‌های کشاورزی بیشترین سهم زمین را دارد، تأمین زمین برنامه نهضت ملی مسکن در 3 استان شمالی به تعداد متقاضیان نیست که این مشکل در روستاها نمود بیشتری دارد. با توجه به برنامه دولت برای واگذاری یک میلیون قطعه زمین در روستاها، به ساکنان و همچنین متقاضیان بازگشت به روستاها، اما زمین مسکونی در روستاهای استان‌های شمالی کمبود جدی دارد که برای حل این مشکل، افزایش تراکم ساخت در این روستاها مطرح شده است. در این خصوص غلامرضا صالحی، رئیس بنیاد مسکن در گفت‌و‌گو با «ایران»، گفت: بنیاد مسکن به‌عنوان متولی تأمین زمین و ساخت مسکن روستایی، طرحی را آماده و به دولت ارائه کرده است که بر اساس آن در روستاهایی که کمبود زمین برای اجرای طرح‌های ساخت و ساز داریم، با افزایش تراکم، مشکل تا حدودی حل شود تا از این طریق متقاضیان بیشتری بتوانند در روستاها صاحب خانه شوند.
به گفته صالحی، این طرح مکمل قانون صدور مجوز برای روستاییان مالک زمین کشاورزی است که واحد مسکونی ندارند؛ این روستاییان می‌توانند بر اساس طرح‌های هادی روستایی، 150 تا 200 متر از زمین کشاورزی را به مسکونی تغییر دهند تا صاحب خانه شوند.
صالحی افزود: در طرح بنیاد مسکن، میزان تراکم بر اساس عرض معابر تعیین می‌شود و بیشترین تعداد طبقات در معابر 20 متری و به تعداد 6 طبقه و کمترین تراکم در معابر 6 متری با تراکم 2 طبقه است.
وی افزود: هدف ما خانه‌دار شدن ساکنان روستاها و بومیان است که این افراد در اولویت واگذاری زمین و مسکن قرار دارند.
صالحی خاطرنشان کرد: متقاضیانی که تمایل دارند در روستا، سکونت کنند و حتی متقاضیان شهری که در سامانه تم ثبت‌نام کردند و قصد جابه‌جایی از شهر به روستا را دارند، می‌توانند روستای مورد نظر خودشان را در سامانه تم انتخاب کنند.
این زمین‌ها به‌صورت ۹۹ ساله در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد تا بتوانند از تسهیلات ۳۵۰ میلیون تومانی ۲۰ ساله با کارمزد ۵ درصد برای ساخت مسکن استفاده کنند. شرط واگذاری زمین، ساخت واحد مسکونی و سکونت در روستا است. اگر در روستایی تعداد تقاضا کمتر از زمین تأمین شده باشد، به متقاضیانی که تقاضای مسکن یا زمین در نهضت ملی مسکن را دارند و ساکن شهر، شهرستان و استان مورد نظر هستند، می‌توانند زمین مازاد در روستاها را دریافت و واحد مسکونی بسازند و در آن ساکن شوند.
رئیس بنیاد مسکن درباره مقدار زمینی که در روستاها قرار است واگذار شود، گفت: این زمین‌ها بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ متر و در استان‌های مختلف متفاوت است.
رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با اشاره به اینکه در استان‌های شمالی گیلان، مازندران و گلستان امکان توسعه روستاها را نداریم، افزود: بنابراین امکان واگذاری زمین در روستاهای شمالی را نیز نداریم به همین علت به وزارت راه وشهرسازی پیشنهاد افزایش تراکم در روستاهای این ۳ استان را مطرح کردیم که با آن موافقت شد و در هفته‌های آینده به استان‌ها ابلاغ می‌شود.
صالحی تأکید کرد: بیشترین تملک زمین روستایی در استان خراسان رضوی صورت گرفته که تاکنون ۱۳۰ هزار قطعه زمین را تملک کردند و در مراحل تفکیک و بارگذاری در سامانه تم است.
وی افزود: تاکنون حدود ۴۰ هزار قطعه زمین بارگذاری شده است و در هفته‌های آینده همه ۵۰۰ هزار قطعه زمین در سامانه تم بارگذاری می‌شود و متقاضیان می‌توانند روستای مورد نظر خودشان را انتخاب کنند.
صالحی با اشاره به اینکه در برخی از استان‌ها هنوز متقاضی ثبت‌نام نداریم، گفت: همه ۴۰ هزار روستای بالای ۲۰ خانوار در سامانه تم ثبت شده است.
وی ادامه داد: از ۵۰۰ هزار قطعه زمینی که قرار بود تا پایان سال به متقاضیان واگذار شود، ۸۰ هزار قطعه به متقاضیان زمین در روستا که درخواست خود را ثبت کردند، واگذار شده است و در هفته‌های آینده این واگذاری سرعت بیشتری می‌گیرد.
رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی درباره وام ۳۵۰ میلیونی نیز گفت: بانک‌ها همکاری بسیار خوبی داشتند و در طول کمتر از ۲ ماه از ابلاغ وام ۳۵۰ میلیونی به بانک‌ها، ۲۱۰ هزار نفر را به بانک‌ها معرفی کردیم و ۸۰ هزار نفر هم موفق به عقد قرارداد شدند.
وی تصریح کرد: امیدواریم تا پایان اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۳ بتوانیم به ۳۵۰ هزار نفر وام ۳۵۰ میلیونی پرداخت کرده و بودجه وام ۳۵۰ میلیونی برای سال آینده را از هیأت دولت دریافت کنیم.
یک میلیون قطعه زمین روستایی امسال و سال آینده به متقاضیان واگذار می‌شود که سهم امسال ۵۰۰ هزار قطعه زمین است. بنیاد مسکن متولی ساخت و ساز روستایی است؛ این بنیاد اعلام کرده سهمیه 500 هزار قطعه زمین که برای واگذاری در سال‌جاری برنامه‌ریزی شده، آماده است و با ثبت درخواست‌ها به تدریج به متقاضیان واگذار می‌شود. متقاضیان شهری که در سامانه تم ثبت‌نام کرده‌اند و قصد جابه‌جایی سکونت از شهر به روستاها را دارند، می‌توانند متقاضی دریافت زمین روستایی باشند.
بر اساس آمار وزارت راه و شهرسازی، تعداد 2 میلیون و 283 هزار واحد از تعداد 4 میلیون واحد نهضت ملی مسکن، شروع به ساخت شده که از این تعداد 230 هزار و 746 واحد در بافت فرسوده، 183 هزار و 808 واحد به خودمالکی و تعداد 418 هزار و 398 واحد به نوسازی و بهسازی مسکن روستایی اختصاص دارد. 119 هزار و 236 واحد باقی مانده مسکن مهر بوده که تکمیل و تحویل داده شده است. همچنین تعداد 290 هزار و 958 واحد به‌صورت واگذاری انفرادی و گروهی زمین در شهرها به‌صورت اجاره 99 ساله، تعداد 699 هزار و 96 واحد به‌صورت واگذاری در راستای ماده 4 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، تعداد 748 هزار و 59 واحد واگذاری انفرادی و گروهی زمین در دهکده‌های شهری یا روستا و شهرها، تعداد 666 هزار و 128 واحد به‌صورت انبوه‌سازی روی اراضی دولتی با مشارکت دولت و تعداد 229 هزار و 146واحد نیز به نیروهای مسلح اختصاص داده شده است. بر اساس طرح نهضت ملی مسکن، 800 هزار واحد روستایی در قالب نهضت ملی مسکن باید نوسازی یا ساخته شود.