در حافظه موقت ذخیره شد...
«ایران اقتصادی» از برنامه‌های دولت شهید رئیسی برای فقرزدایی، عدالت اقتصادی و مقابله با فساد گزارش می‌دهد
40 طرح برای گسترش عدالت
دولت با ریاست جمهور شهید از همان ابتدای روی کار آمدن در نیمه گرم تابستان پرالتهاب سال 1400 به دلیل همه‌گیری کرونا و فرو رفتن در باتلاق برجام؛ با رکود اقتصادی، رشد فقر و افزایش شکاف طبقاتی مواجه بود؛ گزاره‌هایی که برای هر دولتی می‌توانست یک بحران و شاید هم موجب زمینگیر شدن آن دولت می‌شد، اما این دولت با مدیریت کارآمد شهید آیت‌الله ابراهیم رئیسی، گام به گام همه این بحران‌ها را پشت سر گذاشت. محض نمونه شاید سال 1402 از معدود سال‌های طلایی باشد که در تاریخ کشور پس از انقلاب، دولت سیزدهم در راستای فقرزدایی، مقابله با تبعیض و برقراری عدالت، مقابله با فساد و ایجاد شفافیت اقدامات زیربنایی و اساسی انجام داد. بررسی ابعاد سیاست‌های حمایتی در سال گذشته، بخوبی بیانگر این موضوع است که دولت سیزدهم به ریاست شهید جمهور زودتر از آنچه که برنامه‌ریزی شده بود، به اهداف خود رسید. دراین گزارش 40 طرح دولت شهید رئیسی را که به گسترش عدالت، کاهش فقر و مقابله با فساد انجامیده است، بررسی کرده ایم.
اقدامات فقرزدایی
سال گذشته دولت سیزدهم، برای حمایت از ضعیف‌ترین اقشار جامعه که به طور عمده مستمری‌بگیران مددجو بودند و در دهک اول درآمدی قرار می‌گیرند، میزان دریافتی‌هایشان برای سال‌جاری را از ۶۰۰ هزار تومان به یک میلیون و ۶۴۰ هزار تومان در سال‌جاری افزایش داد.در این میان برای اشتغالزایی آنها نیز سال گذشته ۴۰ همت تخصیص داد و به مددجویان پرداخت کرد که موجب رشد اشتغالزایی آنها شد. داده‌های ارائه شده حکایت از آن دارد که بیش از ۵۰۰ هزار شغل توسط آنها ایجاد شده است.
۳۲ میلیون نفر بیمه پایه رایگان شدند
سال گذشته، دولت سیزدهم ۳۲ میلیون نفر را که در مناطق روستایی، عشایری و شهرهای زیر بیست هزار نفر بودند و همچنین مددجویان تحت پوشش نهادهای حمایتی و خانوارهایی که فاقد بیمه پایه درمان بودند را به‌صورت رایگان بیمه کرد. تقریباً ۵ دهک اول درآمدی توانستند تحت پوشش بیمه پایه درمان رایگان قرار بگیرند. در این سال، هزینه درمان سه دهک اول درآمدی و مددجویان تحت پوشش در مراکز درمانی دولتی رایگان شد. در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به میزان ۱۰۰ درصد اعتبارات یارانه نگهداری و توانبخشی معلولان افزایش یافت، چنانچه در سال ۱۴۰۱، ۳۵۰۰ میلیارد تومان و در سال ۱۴۰۲ ، ۶۹۰۰ میلیارد تومان به این موضوع اختصاص پیدا کرد. افزایش ۵۰ درصدی سرانه بیمه تکمیلی درمان ایثارگران در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱و ایجاد صندوق بیماری‌های خاص و صعب العلاج با اختصاص ۱۲ همت اعتبار در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، از دیگر اقدامات دولت بوده است.
تأمین امنیت پایدار غذایی
در سال گذشته، در راستای تأمین امنیت پایدار غذایی، طرح کالابرگ الکترونیک در سه برش مختلف اجرایی شد. طرح‌های یسنا که برای مادران شیرده بود و سه دهک اول درآمدی را شامل می‌شود؛ طرح کالابرگ الکترونیک برای هفت دهک اول درآمدی و همچنین در راستای کاهش سوءتغذیه کودکان زیر ۵ سال ماهانه ۱ میلیون تومان برای هر کودک در خانوارهای ۷ دهک اول درآمدی به تعداد ۱۳۰ هزار نفر واریز شد و این طرح در سال‌جاری نیز ادامه دارد. افزایش بیش از ۱۰ برابری یارانه حمایتی از معیشت مردم از ۴۵ هزار تومان برای هر نفر در سال ۱۴۰۰ به ۶۲۰ هزار تومان در سه دهک اول و ۵۲۰ هزارتومان در ۴دهک بعدی از دیگر اقدامات دولت سیزدهم بود که پس از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی اجرایی شد.
مقابله با فساد و ایجاد شفافیت
دولت سیزدهم در اردیبهشت سال ۱۴۰۱، برای جلوگیری از گسترش رانت و مافیای ایجاد شده، ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کرد و با این اقدام این نوع سیاست فسادخیز ده‌ها میلیارد دلار ارز ترجیحی که تأمین می‌کرد، اصلاح شد. در دولت سیزدهم برای ایجاد شفافیت و انتشار عمومی صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی، ۲ هزار شرکت صورت‌های مالی‌‌شان شفاف شد. انتشار فهرست ابربدهکاران نظام بانکی کشور، تسهیل صدور مجوز کسب و کارها و مقابله با امضاهای طلایی و صدور یک میلیون و ۵۵۰ هزار مجوز در بستر درگاه ملی صدور مجوزها، از دیگر اقدامات دولت برای ایجاد شفافیت و مقابله با فساد بوده است. یکی از کارهای برجسته دولت سیزدهم این بود که اقدام به ایجاد حساب واحد خزانه و تمرکز اعتبارات و ردیف‌های درآمدی و هزینه‌ای دستگاه‌های اجرایی که در حساب‌های خزانه نزد بانک مرکزی بود، موضوعی که در گذشته با تعدد حساب‌ها عملاً عامل گسترش شده بود. راه‌اندازی سامانه مؤدیان مالیاتی با هدف افزایش شفافیت اطلاعات مالیاتی، ساماندهی انبارهای اموال تملیکی و تعیین تکلیف نزدیک به ۴۰ هزار میلیارد تومان کالا در سال ۱۴۰۲، توسعه سامانه‌های نظارتی برعملکرد مدیران در داخل دولت برپایه گزارش‌های مردمی؛ از جمله راه‌اندازی مرکز۲۷۷۷ ، مقابله با رشوه در درون دولت، پایش و نظارت مستمر مدیران و برخورد قاطع و متناسب با هرگونه تخلف و فساد و اخذ مالیات از خانه‌ها و خودروهای لوکس، متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان با شاغلان همتراز خود در طول اجرای برنامه ششم و هفتم از مهم‌ترین اقدامات دولت سیزدهم در راستای مقابله با فساد و ایجاد شفافیت بوده است.
مقابله با تبعیض و برقراری عدالت
یکی از اهداف دولت سیزدهم این است که شکاف طبقاتی و تبعیض را از بین ببرد و این امر با برقراری عدالت اجتماعی محقق می‌شود. اجرای برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع در همه شهرهای زیر بیست هزار نفر و مناطق روستایی و ۲۷ میلیون نفر از ساکنان شهرهای بالای بیست هزار نفر با هدف دسترسی عادلانه به خدمات بهداشتی و درمانی یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که در این راستا انجام گرفته است. افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی برای رفع نیاز مناطق محروم، رایگان کردن تحصیل دانش‌آموزان تیزهوش در دهک‌های ۱ تا ۴ در مدارس سمپاد سراسر کشور، افزایش حق اولاد و عائله‌مندی کارکنان دولت مطابق با قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، اختصاص ۱۰۰ همت تسهیلات قرض‌الحسنه نظام بانکی برای اشتغال خرد و خانگی با اولویت مناطق محروم، سه برابر شدن سود سهام عدالت و پرداخت سود پیش از پایان سال، اجرای هزاران پروژه‌های زیربنایی و عمرانی در شهرهای مختلف کشوردر بخش راه‌های روستایی و جاده‌ها از مهم‌ترین فعالیت‌های حمایتی دولت در راستای استقرار عدالت اجتماعی و رفع تبعیض بوده است.
محرومیت‌زدایی از روستاها
در سال گذشته برای ۵ هزار روستا عملیات آبرسانی در راستای آب شرب گوارا انجام گرفت و امسال نیز ۵ هزار روستای دیگر تا آخر سال به آب شرب سالم دسترسی پیدا خواهند کرد. دسترسی ۷ هزار روستا به اینترنت، ساخت یا تکمیل نزدیک به ۷ هزار مدرسه از ابتدای دولت (۳۱ هزار کلاس درس) که ۶۰ درصد آنها در مناطق کم‌برخوردار بوده است از دیگر فعالیت‌های دولت برای محرومیت زدایی در مناطق روستایی و کم‌برخوردار بوده است. اختصاص ۲۱ همت برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی و برقراری نظام حمایتی از زنان سرپرست خانوار و سایر آسیب دیدگان در سال ۱۴۰۲، از دیگر اقدامات دولت سیزدهم بوده است.
رشد اقتصادی مستمر
در سه سال اخیر، برخلاف دوره‌های پیش رشد اقتصادی به‌صورت مستمر ادامه داشته است. به‌طوری‌که در دهه ۹۰ رشد اقتصادی منفی بود اما در سال ۱۴۰۲ این رشد به بالای ۶ درصد رسید. ازجمله عوامل اثرگذار در رشد اقتصادی، فعال کردن و توسعه کریدورهای ترانزیتی شمال- جنوب و شرق-غرب جاده‌ای و ریلی کشور بود که به‌عنوان یکی از رویکردهای اصلی دولت- افزایش حجمی ۵۸ درصدی ترانزیت جاده‌ای کشور در سال ۱۴۰۲ محسوب می‌شود. جذب سرمایه‌گذاری مصوب معتبرخارجی در ۳۰ ماه گذشته بیش از ۱۱ میلیارد دلار از ابتدای دولت فعلی- این درحالی است که این میزان در ۸ سال قبل از این دولت، کمتر از ۱۰ میلیارد دلار بوده است. درآمدهای کشور از محل رونق تولید افزایش یافت؛ از جمله افزایش تولید نفت از ۲/۲ میلیون بشکه درابتدای دولت به ۶/۳ میلیون بشکه در روز بوده است.
توسعه زیرساخت‌های کشور
رونق تولید مسکن، احیای واحد‌های تولیدی راکد وغیرفعال، ایجاد فرصت‌های شغلی با استفاده از توسعه زیرساخت‌ها از دیگر اقدامات دولت در گسترش زیرساخت‌های کشور بوده است. محض نمونه، درحال حاضر حدود ۵/۲ میلیون واحد مسکونی در حال ساخت وجود دارد. در این دولت، ۵۰ درصد مسکن مهرهای باقیمانده از ۱۰ سال قبل تکمیل و تحویل شد.
۸۴۰۰ واحد تولیدی راکد و نیمه تعطیل از ابتدای دولت تاکنون احیا شده که در قالب نهضت احیا این موضوع همچنان ادامه دارد و یکی از عوامل اصلی تحقق وعده دولت در ایجاد یک میلیون شغل در سال و کاهش نرخ بیکاری به ۱/۸ درصد بوده است. توسعه زیرساخت‌های بهداشتی و درمانی کشور؛ بهره‌برداری از ۱۶ هزار تخت بیمارستانی و۳ هزارواحد بهداشتی در ۲ سال گذشته، توسعه زیرساخت فیبرنوری تا امروز به بیش از ۷ میلیون پوشش، توسعه زیرساخت‌های فضایی کشور؛ ۱۲ پرتاب فضایی در ۳۰ ماه گذشته انجام شده، در حالی‌که در ۱۳ سال قبل از آن کلاً ۱۳ پرتاب انجام شده بود، از دیگراقدامات زیرساختی دولت سیزدهم در این مدت بوده است. علاوه براین برای تأمین آب شرب مناطق کم آب و در راستای کاهش تنش آبی، آبرسانی‌های روستایی، آبرسانی از دریا به فلات مرکزی و نوارشرقی کشور با سرعت درحال انجام است.