در سه ماه اول سال جاری صورت گرفت
90 هزار فرصت شغلی جدید از طریق مهارت‌آموزی
در سه ماهه نخست سال‌جاری، 450 هزار مهارت‌آموز، آموزش‌های مهارتی را در مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای دولتی و خصوصی فرا گرفتند که بر پایه داده‌های آماری، حدود 90 هزار مهارت‌دیده جذب بازار کار شده یا در شغل خود تثبیت شده‌اند.
بنابر بررسی‌های صورت گرفته، با توجه به تنوع بالای آموزش‌های مهارتی فنی و حرفه‌ای، میزان اشتغالزایی این نوع آموزش‌های مهارتی متفاوت است. نشان به آن نشان که 80 درصد مهارت‌آموزانی که در مراکز جوارکارگاهی یا آموزش در حین کار، مهارت‌های لازم را فرا می‌گیرند، جذب بازار کار می‌شوند. در دیگر آموزش‌ها به‌طور متوسط از 20 تا 50 درصد جذب بازار کار خواهند شد و به طور کلی در مجموع بیش از 20 درصد از همه مهارت‌آموزان در پایان دوره‌های آموزشی شاغل شده یا در شغلشان تثبیت خواهند شد. به‌طور عمده افرادی که در مراکز جوارکارگاهی آموزش‌های مهارتی می‌یابند، اغلب شاغلانی هستند که برای ارتقا یا تثبیت شغلشان اقدام به مهارت‌آموزی خواهند کرد. این در حالی است که بنا به داده‌های سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای، از ابتدای شهریورماه 1400 تا انتهای خردادماه امسال، 4 میلیون و 699 هزار و 992 نفر مهارت‌های فنی و حرفه‌ای را آموزش دیده‌اند که در مقایسه با چهار سال فعالیت دولت گذشته، با رشد 32 درصدی مواجه بوده است. در دولت گذشته، 3 میلیون و 560 هزار و 600 نفر دوره‌های مهارتی را فرا گرفته بودند.
مجموع خروجی آماری حوزه اشتغال و مهارت حاکی است، از مجموع 4 میلیون و 699 هزار و 992 نفر مهارت‌دیده در 3 سال اخیر، 939 هزار و 884 نفر جذب بازار کار شده یا در شغل خود تثبیت شده‌اند.
در بهار امسال، 452 هزار و 236 نفر در مراکز دولتی و بخش خصوصی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای، مهارت‌های متناسب با بازار کار را فرا گرفتند که بالغ بر 90 هزار فرصت شغلی جدید ایجاد شده است.
متقاضیان مهارت‌آموزی
در سه‌ماهه نخست امسال، متقاضیان مهارت‌آموزی، مشمولان بیمه بیکاری، آسیب‌دیدگان اجتماعی(خانواده‌های آسیب‌دیده از اعتیاد)، افراد دارای معلولیت، پناهندگان و اتباع خارجی، دانش‌آموختگان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، دانش‌آموزان، دانشجویان، زنان خانه‌دار، زنان سرپرست خانوار و اعضای خانواده‌هایشان، زندانیان، ساکنان سکونتگاه‌های غیررسمی، ساکنان مناطق روستایی، ساکنان مناطق محروم مرزی، سربازان وظیفه، شاغلان بنگاه‌های اقتصادی، عشایر، کودکان کار و خیابان و معتادان بهبودیافته، از مهم‌ترین افراد جامعه هدف سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای برای آموزش‌های مهارتی بودند.
در سه‌ماهه نخست امسال، از مجموع 452 هزار و 236 نفر مهارت‌دیده، 240 هزار و 823 نفر در مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای آزاد یا همان بخش خصوصی آموزش‌های لازم را فرا گرفتند. به عبارتی سهم مراکز خصوصی فنی و حرفه‌ای آزاد از کل مهارت‌آموزان، 53.2 درصد بوده است.
آموزش‌های نازک‌دوزی زنانه، برقکار ساختمان، تعمیرکار خودروهای سواری بنزینی، کاربر ICDL، تعمیرکار برق خودرو، برقکار صنعتی، جوشکار سازه‌های فولادی با فرآیند SMAW، مانتودوز، آرایشگر و پیرایشگر مو (مردانه)، دوزنده لباس بدون الگو، متصدی خدمات حفاظتی و مراقبتی، نصاب و تعمیرکار کولرهای گازی پنجره‌ای و اسپلیت، سرویس و نگهداری خودرو، قالیباف ترکی (گره متقارن)، تون‌آپ (تنظیم‌کار موتور)، پرورش‌دهنده قارچ دکمه‌ای، برقکار ساختمان، پرورش‌دهنده زنبور عسل و...، از رشته‌های پرمخاطب در بخش غیردولتی بوده است.
سهم مراکز دولتی از آموزش‌های مهارتی
211 هزار و 413 نفر دیگر از مهارت‌آموزان در مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای دولتی، مهارت‌های متناسب با بازار کار را فرا گرفتند. به بیانی دیگر سهم مراکز دولتی از آموزش‌های مهارتی46.7 درصد بوده است.بررسی‌ها نشان می‌دهد که آموزش‌های لینوکس، طراحی صفحات وب، آبیاری باغات و مزارع، اجرای عملیات آبیاری غلات، حبوبات و گیاهان علوفه‌ای، اجرای فیبر نوری، تخمیر نان و تولید مخمر، تعمیر سخت‌افزار و نرم‌افزار ECU خودروهای ایرانی، تعمیرکار ماشین‌آلات راهسازی و ساختمانی، تعمیرکار ماشین‌آلات صنعتی سبک و سنگین، تعمیرکار ماشین‌آلات کشاورزی، تولیدکننده نشاء و قلمه گیاهان دارویی، تولیدکننده فرآورده‌های منجمد لبنی (بستنی)، جوش سر به سر میلگرد به روش فشاری–گازی، خمیرگیری نان حجیم و نیمه‌حجیم، ساخت قطعات فلزی و ماشین‌کاری، طراحی و دکوراسیون داخلی چوبی با کمک نرم‌افزار، عایق‌کاری حرارتی، فروشنده اینترنتی و... از رشته‌های پرطرفدار متقاضیان مهارت‌آموزی در بخش دولتی بوده است.
اثرگذاری مهارت‌آموزی بر بازار کار
گزارش‌های سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای نشان می‌دهد که رشته‌های مهارتی ارائه‌شده در حوزه خدمات، به نوعی پشتوانه تولید محسوب می‌شوند و به کسب‌وکارها کمک می‌کنند. به‌طوری‌که اثرگذاری بالایی بر ارزش افزوده در رشد اقتصادی کشور دارند. بنابراین اشتغالزایی خدمات در بستر مهارت‌آموزی، پایداری بیشتری دارد. از طرفی، روند اشتغال‌پذیری در بنگاه‌های خرد، کوچک و متوسط با مهارت‌آموزی یا ارتقای آن افزایش یافته است؛ گزاره‌ای که یادآور می‌شود مهارت‌آموزی اثرگذاری مثبتی بر روند اشتغالزایی بر جای گذاشته است.به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، ظرفیت‌های خالی‌مانده بنگاه‌های صنعتی خرد، کوچک و متوسط ناشی از عدم وجود نیروی انسانی ماهر و همچنین نیاز به ارتقای مهارتی شاغلان این بخش باعث شده تا رشته‌های مختلف صنعتی در مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای با استقبال زیادی از سوی مهارت‌آموزان مواجه شوند.
کسب‌وکارهای کوچک و متوسط در برابر کسب‌وکارهای بزرگ قرار می‌گیرند و نسبت به آنها مزایای بسیاری دارند؛ از جمله ارزش افزوده، نوآوری، کارآفرینی و انعطاف‌پذیری بیشتر. بنگاه‌های کوچک و متوسط همچنین باعث ایجاد رقابت در بسیاری از بخش‌های اقتصادی هستند. بنگاه‌های خرد یک تا ۹ نفر، بنگاه‌های کوچک ۱۰ تا ۴۹ نفر و بنگاه‌های متوسط ۵۰ تا ۲۴۹ نفر نیروی کار دارند.
به همین دلیل است که رشد سهم مهارت‌آموزان در مراکز خصوصی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای نشان می‌دهد که دولت در سه سال اخیر، در حوزه برون‌سپاری آموزش‌های مهارتی از طریق صنوف و مردم موفق عمل کرده است.
گفتنی است که یکی از اهداف دولت سیزدهم، مشارکت همه اصناف در آموزش‌های مهارتی بود و گفته می‌شد که قرار بود، سالانه 4 میلیون آموزش مهارتی توسط اصناف، مردم و دولت به مهارت‌آموزان ارائه شود.
حالا با جمع‌بندی آماری مشخص می‌شود که سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای به نمایندگی از دولت در این زمینه موفق عمل کرده است.ارائه آموزش به افرادی که بیکار شده و مشمول بیمه بیکاری شده‌اند، نیز یکی دیگر از مواردی بوده که باعث رشد تعداد مهارت‌آموزان بوده و همین امر به کاهش بیکاران منجر شده است.نکته قابل‌توجه در ارتباط با شرکت مقرری‌بگیران بیمه بیکاری در دوره‌های فنی و حرفه‌ای، این است که دوره‌های مذکور کاملاً رایگان هستند و کارگران نباید از جیب خود هزینه‌ای بپردازند.
مورد مهم بعدی که ازجمله مزایای شرکت در این دوره‌های مهارت‌آموزی محسوب می‌شود، تناسب این دوره‌ها با شغل و تخصص حرفه‌ای کارگران است. البته چنین مزیتی نیازمند طبقه‌بندی دقیق کارگران از سوی ادارات کار استان‌ها براساس تخصص و مهارت آنهاست تا به دوره‌های مهارتی متناسب ارجاع داده شوند.کارشناسان روابط کار تأکید می‌کنند که بهترین خروجی برای این دوره‌های اجباری، بهبود سطح مهارت و تخصص کارگران بیکارشده است.
بــــرش
حل عمده اشتغال از مسیر مهارت‌آموزی
در سه‌ماهه نخست سال‌جاری، 403 هزار و 19 نفر مورد سنجش مهارت فنی و حرفه‌ای قرار گرفتند و برای 196 هزار و 832 نفر گواهینامه مهارت صادر شد.
سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای با داشتن ۶۵۸ مرکز، ۴۸۰۰ کارگاه، بیش از ۴۰ هزار مربی دولتی و غیردولتی، 22 هزار آموزشگاه آزاد فعال و بیش از 4 هزار مرکز جوارکارگاهی، سهم برجسته‌ای در توانمندسازی مردم و مطالبات آنها در حل مسأله اشتغال داشته است.