رشد 225 درصدی تأدیه بدهی تأمین اجتماعی توسط دولت سیزدهم
رکوردزنی تسویه بدهی دولتی به صندوق تأمین اجتماعی در سه سال اخیر
مجموع میزانی که دولت‌ها بابت بدهی خود به تأمین اجتماعی پرداخت کرده بودند، 80 هزار میلیارد تومان بوده که این میزان در 34 ماه اخیر با رشد 225 درصدی مواجه شده است و در این دوره 260 هزار میلیارد تومان تسویه شده است.در 34 ماه منتهی به مرداد ماه سال 1403، 260 هزار میلیارد تومان بدهی انباشت شده دولت‌ها به سازمان تأمین اجتماعی در این دولت تسویه شده است. به عبارتی تأدیه میزان بدهی دولت به سازمان تأمین اجتماعی در این دوره 225درصد با افزایش مواجه شده است که این میزان در طول تاریخ تسویه بدهی دولت‌ها به تأمین اجتماعی بی‌نظیر بوده و سابقه نداشته است. از آنجا که پایداری و ماندگاری صندوق‌های بیمه‌ای و بازنشستگی به توازن منابع و مصارف آن صندوق‌ها بستگی دارد، بنابراین در صورتی که این حق‌بیمه‌ها به عنوان بدهی انباشته شود به طور یقین این توازن به هم خورده و سازمان بیمه‌گر امکان پرداخت تعهدات را در قبال بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران ندارد اما در این یک هزار روز گذشته تأدیه بدهی از سوی دولت به بهترین شیوه انجام شده است. تأمین اجتماعی به عنوان بزرگ‌ترین سازمان بیمه‌گر بیش از نیمی از جمعیت کشور - حدود ۵۳ درصد جامعه - را تحت پوشش دارد که ارائه خدمات گسترده در حوزه‌های بیمه‌ای، درمانی و بازنشستگی نیازمند تأمین منابع از محل وصول حق بیمه از سوی بیمه‌شدگان تحت پوشش است. دولت‌های گذشته در مسیر تأدیه بدهی گامی برنداشته و همین موضوع باعث شد که منابع سازمان تأمین اجتماعی در این بخش کمتر شود و از طرف دیگر مصارف سازمان روز به روز روند افزایشی داشت که در سه سال اخیر تأدیه بدهی توانست تعادل در منابع و مصارف را به همراه داشته باشد.
رویکرد تأمین اجتماعی و دولت در سه سال اخیر
تأمین اجتماعی در دولت سیزدهم با استمرار رویکردهای اصلاحی و تحولی، تدوین هشت راهبرد کلان برای عبور از چالش‌ها و اصلاح کژکارکردی‌های موجود را در دستور کار قرار داد که برخی از آنها شامل «توسعه پوشش بیمه‌ای»، «اصلاح و ساماندهی صندوق با رویکرد توانمندسازی و پایداری منابع»، «توسعه کمی و کیفی خدمات بیمه‌ای و درمانی» و «هوشمندسازی تأمین اجتماعی» است.همچنین در این دوره مدیریتی با آگاهی نسبت به اینکه سازمان تأمین‌اجتماعی باید نقش حاکمیتی خود را در حوزه‌های مختلف اقتصادی ایفا کند، با تمرکز روی افزایش تولید و سود و حفظ ارزش دارایی‌های سازمان، در شستا نیز ۱۲ راهبرد کلان اقتصادی طراحی و دنبال شد.از ابتدای استقرار دولت و تیم مدیریتی تأمین اجتماعی با تمرکز بر مسائل و چالش‌های اصلی، راهبردهای مدیریتی برای حل مسائل کلان سازمان و حکمرانی تأمین اجتماعی تدوین شد. در این راستا تلاش سازمان بر تصمیم‌سازی و اقدامات درست در مسیر تحول، تحقق عدالت و ارتقاء سطح اعتماد و رضایتمندی مردم بنا نهاده شد.
260 هزار میلیارد تومان بدهی تأمین اجتماعی تأدیه شد
بنابر محاسبات داده‌ای سازمان تأمین اجتماعی، تا پایان دولت دوازدهم، مجموع میزانی که دولت‌ها بابت بدهی خود به تأمین اجتماعی پرداخت کرده بودند، 80 هزار میلیارد تومان بوده که این میزان در 34 ماهه اخیر با رشد 225 درصدی مواجه شده است و در این دوره 260 هزار میلیارد تومان تسویه شده است.در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ حدود ۱۷۰ هزار میلیارد تومان از بدهی‌های دولت به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت شد.همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که سهم مبالغ پرداختی از کل بدهی‌های ایجادی در هر سال، 45 درصد بیشتر شده است. بر پایه این گزارش، در دولت‌های قبلی تنها حدود ۲۰ درصد از بدهی‌های ایجادی هر سال در همان سال تسویه شده؛ اما در این دولت به‌طور متوسط ۶۵ درصد بدهی ایجادی هر سال، در همان سال تسویه شده است.
تأمین اجتماعی در سنوات گذشته، با ١٠۶ هزار میلیارد تومان بدهکارترین مجموعه به سیستم بانکی کشور بود. برقراری تعامل مثبت این سازمان با دولت سیزدهم و مجلس شورای اسلامی و تأدیه ١٧٠ هزار میلیارد تومان بدهی دولت به تأمین اجتماعی در سال ۱۴۰۱ و راهبری و کنترل منابع در دوره جدید مدیریتی، زمینه تسویه بدهی این سازمان به سیستم بانکی کشور را فراهم آورد. بر اساس اعلام تأمین اجتماعی، این تسویه علاوه بر آثار کلان اقتصادی بسیار، صرفه‌جویی و جلوگیری از خسارت سالانه حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان، هزینه و سود بانکی برای این سازمان رقم زد. در این بازه زمانی نیز علاوه بر استقراض بی‌رویه و شکل‌گیری ناترازی‌های بانکی، در قالب افزایش سرمایه بانک رفاه کارگران حدود ۴۶ هزار میلیارد تومان از کنار این فرصت به نظام بانکی برای سرمایه‌گذاری و آتیه بیمه‌شدگان تزریق شد.
صیانت از منابع بین‌النسلی
یکی از رویکردها و تکالیف اصلی سازمان تأمین اجتماعی صیانت از منابع بین‌النسلی و حفظ این ذخایر برای آیندگان سازمان است زیرا این نهاد بیمه‌گر متعلق به همه بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران تحت پوشش با جامعه آماری حدود ۴۷ میلیون نفر گروههای هدف است. سازمان تأمین اجتماعی با توجه به وصول حق بیمه به عنوان منابع پایدار در راستای ارائه خدمات گسترده و اجرای تعهدات کوتاه‌مدت و بلندمدت به جامعه هدف اقدام می‌کند، به گونه‌ای که در سال گذشته به طور میانگین ماهانه ۴۲ هزار میلیارد تومان و در سال ۱۴۰۱ براساس آمارهای موجود ۴۶۰ هزار میلیارد تومان هزینه بابت تعهدات داشته است.براساس آمارهای موجود ۸۶ درصد از منابع سازمان تأمین اجتماعی از وصول مربوط به حق‌بیمه‌های کارفرمایان تحت پوشش سازمان تأمین می‌شود که پرداخت بهنگام این حق‌بیمه‌ها می‌تواند در تعادل منابع و مصارف سازمان بسیار مؤثر باشد.