سود کشاورزی ایران از بازار آفریقا
تهاتر محصولات پتروشیمی با کالاهای اساسی، واردات این کالاها در قبال ایجاد خط مونتاژ تراکتور، تهاتر گوشت قرمز با نیسان آبی و توسعه کشت فراسرزمینی از مهمترین دستاوردهای سفر رئیس‌جمهور به سه کشور آفریقایی است
هفته گذشته بود که پس از یک دهه غفلت کشورمان از مزایای ارتباط تجاری با قاره آفریقا، رئیس جمهور کشورمان به سه کشور کنیا، اوگاندا و زیمبابوه سفر کردند تا شاهد توسعه تجاری ایران با این کشورها باشیم. آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی پس از بازگشت از این سه کشور در تشریح نتایج و دستاوردهای این سفر گفت: ارتباط ما با قاره آفریقا، مثل ارتباط با کشورهای قاره آسیا و دیگر نقاط جهان اهمیت دارد و نباید ارتباط با این قاره که سرزمین فرصت‌هاست، مورد غفلت واقع شود. وی توافق بر سر تهاتر محصولات پتروشیمی با کالاهای اساسی را از دستاوردهای مهم سفر دانست. رئیس جمهوری در ادامه با بیان اینکه هدف اول این سفر تقویت عمق راهبردی جمهوری اسلامی ایران بود، تصریح کرد: گسترش ارتباط با کشورهای قاره آفریقا از اهداف این سفر بود؛ چرا که آفریقا قاره فرصت‌های ارزشمند، منابع سرشار طبیعی، معادن و زمینه‌ها و استعدادهای فراوان است. در این گزارش به مهمترین دستاوردهای رئیس‌جمهور به سه کشور آفریقایی در بخش کشاورزی خواهیم پرداخت.
امین محمودی
روزنامه نگار
تهاتر محصولات پتروشیمی
با کالاهای اساسی
ایران هم‌اکنون می‌تواند بخشی از واردات کالاهای اساسی را از مبادی آفریقایی انجام دهد، به طوری که این سه کشور قاره سیاه به دلیل شرایط آب و هوایی خود امکان تولید و صادرات محصولات کشاورزی زیادی از جمله چای، دانه‌های روغنی، غلات، فرآورده‌های دامی و آبزیان را دارند.
به همین دلیل از 4 طریق می‌توان همکاری‌های ایران و 3 کشور آفریقایی در بخش کشاورزی گسترش یابد؛ در ابتدا چون هم اکنون بخش زیادی از صادرات ایران به این سه کشور شامل فرآورده‌های پتروشیمی است، می‌توان محصولات پتروشیمی بیشتری را به صورت تهاتری صادر و در قبال آن کالاهای اساسی وارد کرد.
در همین خصوص قائم مقام باشگاه تجار ایران و قاره آفریقا در گفت‌وگو با «ایران اقتصادی» اظهار داشت: از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم تاکنون شاهد رشد 100 درصدی صادرات به قاره آفریقا بوده‌ایم.
روح‌الله لطیفی افزود: به طوری که در سال گذشته صادرات ایران به کنیا ۵۳.۲ میلیون دلار، به اوگاندا ۱.۲ میلیون دلار و به زیمبابوه ۲۳۶ هزار دلار بوده و قیر با ۴۱ میلیون دلار ، ۷۵ درصد ارزش صادرات ایران به این سه کشور را به خود اختصاص داده است و بعد از آن روغن صنعتی با ۳.۷ میلیون دلار، سایر فراورده‌های نفتی با ۲.۳ میلیون دلار و رشته‌های خوراکی با ۱.۹ میلیون دلار و پلی اتیلن با ۹۵۵ هزار دلارقرار دارند.
قائم مقام باشگاه تجار ایران و قاره آفریقا خاطرنشان کرد: در وضعیت فعلی بیشتر از این سه کشور چای وارد می‌کنیم ولی در زمینه سوخت، تجهیزات پزشکی و دارو، گردشگری، حمل و نقل و انتقال دانش و سرمایه‌گذاری مشترک در خدمات فنی و مهندسی، پالایشگاه، استخراج و بهره‌برداری از نفت و گاز و محصولات غذایی، بهره‌برداری از معادن، کشت فراسرزمینی و تولید نهاده‌ها، ظرفیت‌های بالایی برای فعالیت تجاری و اقتصادی بین ایران و این سه کشور خواهد داشت.
واردات کالاهای اساسی
در قبال ایجاد خط مونتاژ تراکتور
یکی دیگر از زمینه‌های تهاتر می‌تواند به توسعه صنایع تبدیلی 3 کشور آفریقایی برگردد، به طوری که با تأسیس کارخانجات تراکتورسازی و یا صادرات تراکتور به این سه کشور می‌توانیم شاهد باشیم که در قبال آن کالای اساسی وارد کنیم.
مدیرعامل گروه صنعتی تراکتورسازی ایران در این خصوص گفت: هیأتی متشکل از مدیران حوزه صادرات گروه صنعتی تراکتورسازی ایران برای آماده‌سازی و تهیه متن مشترک به عنوان تفاهمنامه که توسط رؤسای جمهور امضا خواهد شد به زیمبابوه اعزام شده‌اند.
مصطفی وحیدزاده ادامه داد: خوشبختانه گفت‌وگوها با جدیت و حمیت دو طرف و به صورت مثبت و با نمایندگان وزارت خارجه و وزارت صنایع کشورها انجام شده و ادامه دارد. وی افزود: طرف زیمبابوه‌ای بیشتر بر انتقال تکنولوژی و راه‌اندازی خط تولید تأکید دارد که گروه صنعتی تراکتورسازی ایران آمادگی کامل برای تحقق این امر را اعلام می‌دارد، البته محقق شدن این اصل به همراهی طرف آفریقایی و انجام سرمایه‌گذاری‌های لازم منوط است.
وی یادآور شد: در مذاکرات صورت گرفته بین طرف‌های ایرانی و آفریقایی، تأمین حداقل ۲۰۰ دستگاه انواع تراکتور از سوی تراکتورسازی ایران طی سال اول مشخصاً مورد تأکید است، سپس راه‌اندازی خط تولید و ایجاد هاب منطقه، به منظور تأمین تراکتور مورد نیاز تمامی کشورهای این منطقه طی روز گذشته مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و همچنین در این گفت‌وگوها بر رفع موانع موجود از جمله بحث‌های مالی و تبادلات ارزی، برای تحقق این خواسته‌ها نیز راهکارهایی از سوی دو طرف پیشنهاد شده است.
گوشت ارزان قیمت وارد و نیسان آبی
صادر می‌کنیم
ذکر این نکته نیز ضروری است که رئیس‌جمهور کشورمان در دیدار تجار و بازرگانان کنیایی دو قرارداد همکاری امضا کرد؛ یکی برای فروش نیسان زامیاد ایرانی به کنیا و دیگری برای واردات گوشت قرمز به ایران.
مجوز واردات گوشت قرمز از کنیا که پس از بررسی‌های تفصیلی سازمان دامپزشکی و صدور تأییدیه‌های بهداشتی صادر شده است، می‌تواند به تعدیل قیمت گوشت در بازار ایران کمک کند، از طرف دیگر چون واردات این محصول در ازای صادرات نیسان آبی است، می‌توان گفت هیچ ارزی از کشور برای واردات گوشت قرمز خارج نمی‌شود.
این قرارداد از آنجا اهمیت پیدا می‌کند که بدانیم به منظور جلوگیری از خروج ارز از کشور و به جای واردات گوشت از کشورهایی چون برزیل، استرالیا و نیوزیلند که به دلیل بعد مسافت در قیمت مقرون به صرفه نیست و بر کیفیت گوشت نیز اثرگذار است، بررسی‌های به عمل آمده در کنیا نشان داد، جایگزینی بازار این محصول، تبعات مثبت اقتصادی به همراه دارد.
گفتنی است، بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله عربستان، امارات، بحرین و کویت نیز گوشت گوسفندی، گاوی و دام زنده با قیمت یک تا ۳ دلار از کنیا وارد می‌کنند، چون گواهینامه‌های بهداشتی این کشور هم بسیار سختگیرانه و در سطح اروپاست.
ظرفیت‌های توسعه کشت فراسرزمینی
در قاره سیاه
ایران می‌تواند بخش زیادی از نیاز به کالاهای اساسی را به وسیله کشت فراسرزمینی تأمین کنیم و این کالاهای اساسی را رایگان به ایران بفرستیم، به طوری که با توجه به وضعیت آب و هوایی، کشاورزان و سرمایه‌گذاران ایرانی در این سه کشور می‌توانند دانه‌های روغنی، گندم، جو و چای بکارند و یا دام و آبزی پرورش داده و این محصولات را روانه ایران کنند.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و آفریقا در این خصوص می‌گوید: قاره آفریقا دارای ظرفیت‌های مختلفی در حوزه کشاورزی، معدن، ساختمانی، فناوری و... است؛ یکی از حوزه‌هایی که می‌توانیم در این قاره وارد شویم، کشت فراسرزمینی است.
مسعود برهمن می‌افزاید: قاره آفریقا به دلیل بارندگی‌های فراوان و زمین‌های حاصلخیز دارای ظرفیت بسیار بالایی در حوزه کشاورزی است.
۶۵ درصد جمعیت قاره آفریقا جوان هستند که بیش از ۸۰ درصد آنها در بخش کشاورزی فعالیت می‌کنند. با ورود در بخش کشاورزی هم می‌توانیم برای این کشورها اشتغالزایی کنیم، هم فناوری و دانش روز را صادر کنیم و هم برای کشورمان ارز‌آوری کنیم. این یک تجارت برد - برد است.