پیشرفت تکمیل کریدور ترانزیتی شمال-جنوب از دو مسیر
کریدور شمال-جنوب با تکمیل پل آستراچای در شمال و احداث کریدورهای جدید در مناطق جنوبی، وارد فاز جدیدی از مدار ترانزیتی می‌شود
کریدور شمال- جنوب به عنوان مهم‌ترین مسیر ترانزیتی کشور در بخش‌های ریلی جاده‌ای و دریایی در حال تکمیل است تا در آینده نزدیک اهداف ترانزیت 20 میلیون تنی از این مسیر محقق شود. تحولات جدید کریدور شمال-جنوب در حال رقم خوردن است. بر این اساس با افتتاح راه اصلی پاتاوه- دهدشت به طول ۱۳۶ کیلومتر در استان کهگیلویه و بویراحمدی، بخشی دیگر از کریدور جاده‌ای شمال- جنوب در جنوب کشور تکمیل شد. این جاده قسمتی از یک کریدور اصلی است که استان اصفهان را به جنوب کشور وصل می‌کند. بخشی از این محور به صورت کریدور جدید از منطقه صعب العبور و کوهستانی زاگرس میانی عبور می‌کند و موجب کوتاه شدن ۶۵ کیلومتر حد فاصل پاتاوه تا بهبهان نسبت به مسیر موجود خواهد شد. این مسیر دسترسی بنادر جنوبی را به مرکز کشور کوتاه می‌کند. این پروژه یکی از مهم‌ترین محورهای منطقه و استان در کریدور بزرگراهی شمال-جنوب است که اتصال مرکز کشور به استان خوزستان و بنادر جنوبی را فراهم می‌کند.
در ۳ دهه اخیر هر قسمتی از این پروژه ۱۳۶ کیلومتری که آسفالت شده است مورد بهره‌برداری محلی قرار گرفته اما علت عدم افتتاح رسمی آن تکمیل نشدن قطعه سوم که گلوگاه اصلی است، بود. در این قطعه تونلی به طول ۹۳۵ متر ساخته شده است که با حضور رئیس‌جمهور افتتاح شد و رسماً کل محور زیر عبور می‌رود. این مسیر اکنون با سفر سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور، به استان کهگیلویه و بویراحمد رسماً به بهره‌برداری رسید.
توسعه کریدور شمال - جنوب و پایانه در بخش شمالی
علاوه بر توسعه کریدور شمال- جنوب در بخش‌های جنوبی، روز گذشته توسعه این کریدور در مرزهای شمالی مورد بررسی دو کشور ایران و جمهوری‌آذربایجان قرار گرفت. بر این اساس نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و جمهوری‌آذربایجان در آستارا با حضور مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی کشورمان، معاون نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان و جمعی از استانداران استان‌های هم‌مرز در بندر آستارا آغاز به کار کرد.
اعضای این کمیسیون مشترک بین دو کشور در این نشست زمینه‌های همکاری‌های بیشتر، امکانات مرزی و طرح‌های مشترک ریلی و جاده‌ای کریدور شمال- جنوب ایران را در راستای توسعه مناسبات و مبادلات بررسی کردند.
رؤسای کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان و هیأت همراه در بدو ورود به آستارا از پل مرزی قدیمی آستارا و روند بهسازی آن بازدید کردند.
وزیر راه و شهرسازی و مسئول ایرانی کمیسیون مشترک اقتصادی دوکشور و شاهین مصطفی‌اف، معاون نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان و رئیس آذربایجانی کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور امروز به همراه استاندار گیلان و جمعی از مسئولان از پل بتنی آستاراچای و مسیر ۱۴۰۰ متری در حال احداث آن، بارانداز ریلی این شهر بندری، پایانه گمرکی آستارا در ایران و جمهوری آذربایجان و نیز پل فلزی آستاراچای سمت ایران نیز بازدید می‌کنند.
در این نشست مشترک توسعه کریدور شمال - جنوب، توسعه بارانداز ریلی آستارای جمهوری اسلامی ایران و مسائل مختلف تجاری و اقتصادی، حمل و نقل و تجاری و پروژه‌های در حال اجرا و راکد مورد بررسی و تصمیم‌گیری قرار گرفت. همچنین نحوه کاربری از پل جدید خودرویی بتنی آستارا - آستارا روی رودخانه مرزی آستارا چای که با هدف تسهیل و تسریع در انتقال کالاها و تردد خودروهای سبک و سنگین راه‌اندازی شد و در مرز آستارای دو کشور همسایه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان قرار دارد، از مهم‌ترین دستورات کاری این نشست مهم اقتصادی بود.
طرح‌های ریلی و جاده‌ای مرزی بین ایران و جمهوری آذربایجان به عنوان بخشی از کریدور شمال-جنوب است که طرح اولیه راه‌گذر شمال به جنوب در سال ۱۳۷۹ میان سه کشور هند، ایران و روسیه امضا شد.
راه آهن رشت- آستارا حلقه تکمیلی کریدور شمال- جنوب محسوب می‌شود که از آن به عنوان پل ارتباطی کشورهای اروپایی با اقیانوس هند و خلیج فارس یاد می‌شود. همچنین ارتباط کشورهای شمال اروپا، اسکاندیناوی و روسیه از طریق ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس، حوزه اقیانوس هند و جنوب شرقی آسیا از طریق تکمیل این خط ریلی امکانپذیر می‌شود.
با هدف تسریع تکمیل کریدور شمال-جنوب، همچنین نمایندگان حمل‌ونقل کانتینری شرکت راه‌آهن لجستیک روسیه در سفر به ایران از ظرفیت‌های بندری و ریلی بندر شهید رجایی و امکانات لجستیکی این بندر بازدید کردند. مدیر بخش حمل‌ونقل کانتینری شرکت راه‌آهن لجستیک روسیه با مهم خواندن دسترسی‌های اطلاعاتی در فرایند ارسال کالا و راه‌اندازی قطار برنامه‌ای، تأکید کرد: استراتژی ما در خصوص حمل‌ونقل کالا در کریدور شمال-جنوب، ایجاد تجارت مرتب و منظم از روسیه به بندرعباس در جنوب ایران است.
الکساندر سیورتسف با بیان اینکه کریدور شمال-جنوب در سه شاخه و مسیر ترانزیتی امکان جابه‌جایی کالا دارد، گفت: دولت فدراسیون روسیه در نظر دارد با بررسی حمل‌ونقل چندمنظوره و بهره‌گیری از حمل کانتینری، ضمن کوتاه کردن زمان جابه‌جایی کالا، هزینه حمل را کاهش دهد و از این طریق، باعث رونق فعالیت کشتیرانی در دریای خزر شود.
وی با مهم ارزیابی کردن دسترسی اطلاعات حمل اعم از میزان و نوع کالا و زمان ورود به بندر، در فرایند ترانزیتی، خاطرنشان کرد: با عنوان بخش‌خصوصی فعال در راه‌آهن روسیه، علاقه‌مندیم حمل‌ونقل بار را در هر سه مسیر غربی، شرقی و میانی خزر به بندرعباس، خلیج فارس و دریای عمان توسعه دهیم.
وی خاطرنشان کرد: برای شرکت‌های بزرگ تولیدی در روسیه، سرعت جابه‌جایی کالا و ارسال بار در کم‌ترین زمان ممکن بسیار حائز اهمیت است.
بـرش
توسعه بندر ایرانی سالیانکا
در راستای توسعه و تسهیل روابط تجاری ایران و روسیه و تقویت حمل بار از کریدور شمال- جنوب، طرح توسعه بندر ایرانی سالیانکا در آستاراخان روسیه کلید خورد که بر این اساس، سه هکتار زمین به عرصه این بندر اضافه شده است. بندر سالیانکا با مساحت پانزده هکتار و دارا بودن پنج پست اسکله، بزرگ‌ترین بندر منطقه آستاراخان به شمار می‌رود.
افزایش پسکرانه بندر سالیانکا به مقدار سه هکتار در راستای افزایش ظرفیت بندر از محل منابع درآمدی این بندر انجام شده و برنامه‌ریزی برای افزایش سه هکتار دیگر نیز در دست اقدام است؛ این در شرایطی است که با تحولات صورت گرفته در حوزه سخت‌افزاری و مدیریتی در بندر سالیانکا، عملیات این بندر نسبت به گذشته ۳۵ درصد افزایش یافته است.
نکته حائز اهمیت آن است که افزایش ظرفیت برای یک بندر مستلزم توسعه پسکرانه بوده که به همین سبب با خرید و اجاره زمین، توسعه آن کلید خورده است؛ بنابراین انتظار می رود مساحت بندر در مجموع تا پایان سال، به بیست و یک هکتار برسد که این به معنای افزایش ۴۰ درصدی ظرفیت پسکرانه می‌باشد. ۵۳ درصد از سهام بندر سالیانکای روسیه که در شمال غرب دریای خزر و در دهانه رود ولگا قرار دارد تحت مالکیت گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد.