عدم مدیریت سبد ارزی داراییهای خارجی و عدم پوشش ریسک ناشی از نوسانات نرخ ارز از جمله ترک فعلهای همتی بوده که منجر به کاهش ارزش یک میلیارد دلاری منابع ارزی ایران در کره جنوبی شد
ضرورت محاکمه همتی
با اهمال بانک مرکزی در دوره همتی، اقدامی برای تبدیل منابع ارزی ایران در کره انجام نشد
در انتهای هفته گذشته با دیپلماسی فعال دولت سیزدهم چند میلیارد دلار از منابع ارزی ایران که برای چند سال بهطور غیرقانونی در کره جنوبی توسط امریکا مسدود شده بود آزاد شد.
در این میان عبدالناصر همتی که با گذشت نزدیک به 2 سال از انتخابات ریاستجمهوری سال 1400 همچنان در فضای رقابتها و مناظرههای آن دوره باقی مانده و هر از گاهی تلاش میکند در قالب انتشار مطالبی دولت سیزدهم را مورد تخریب قرار دهد مجدداً انتقاداتی را نسبت به جزئیات این اتفاق مطرح کرده است. همتی در طول 2 سال اخیر هرگاه اقدامات دولت سیزدهم در بخشهای مختلف به ثمر نشست و دستاوردهای دولت و بانک مرکزی برای مردم ملموس شد تلاش کرده، کمکاری خود و دیگر اعضای دولت روحانی را به نحوی توجیه کند. همتی در آخرین اظهارات خود تلاش فراوانی برای زیر سؤال بردن توفیق دولت سیزدهم در زمینه دیپلماسی سیاسی و اقتصادی کرده است.
اهمال بانک مرکزی در دوره ریاست همتی برای تبدیل منابع ارزی ایران در کرهجنوبی به ارزهای معتبر، سبب کاهش یک میلیارد دلاری ارزش این منابع طی چند سال اخیر شده است و این روزها به جای اینکه همتی پاسخگوی ترک فعل خود در دوره ریاستش بر بانک مرکزی باشد، با فرار به جلو از توضیح عملکرد خود اجتناب میکند و با آوردن عذر بدتر از گناه بیان میکند که «موضوع (جابهجایی وجوه) از دست بانک مرکزی خارج بوده است». این گزاره که بانک مرکزی نقشی در تعیین شیوه نگهداری منابع ارزی نداشته و نحوه انتقال وجوه داراییهای خارجی تحت اختیار بانک مرکزی نبوده، موضوعی است که نشانه ضعف بانک مرکزی در دوره ریاست همتی بوده و ناشی از اهمال بانک مرکزی در انجام وظایف و مسئولیتهای وی است؛ چراکه اکنون پس از آزادسازی منابع ایران در کرهجنوبی، نحوه برداشت منابع، تبدیل وجوه و انتقال منابع با تصمیم بانک مرکزی ایران انجام شده است.
همتی رئیسکل بانک مرکزی دولت روحانی در حالی از جزئیات آزادسازی ارزهای بلوکهشده در کرهجنوبی انتقاد کرده که در عمل متهم ردیف اول این اتفاق، سوءمدیریت وی بوده است. از سال 1397 بانک مرکزی به ریاست همتی با ترک فعل، گامی برای تبدیل پول ایران به یورو نکرد و ارزهای ایران به صورت واحد پول وون در بانکهای کره باقی ماند. بدین ترتیب با کاهش ارزش وون کره در چند سال اخیر، حدود یک میلیارد دلار از ارزش پولهای بلوکهشده ایران کاهش یافت که مقصر اصلی آن عبدالناصر همتی و تیم مدیریتی بانک مرکزی دولت روحانی هستند. همتی و معاون ارزی وی به عنوان مسئول حفظ ارز داراییهای خارجی بانک مرکزی، باید در برابر از بین رفتن یک میلیارد دلار از منابع ارزی ایران پاسخگو باشند و با توجه به اینکه ترک فعل همتی و معاونش آسیب جدی به منافع ملی وارد کرده است باید در برابر قانون جوابگوی عملکرد خود باشند و محاکمه وی یک ضرورت است.
مدیریت ریسک ناشی از نوسانات نرخ ارز و نحوه چینش سبد ارزی داراییهای خارجی جزو اصول ابتدایی اقتصاد مالیه بینالملل است و همتی که خود را اقتصاددان معرفی میکند، گویی بدیهیات علم اقتصاد را یا نمیداند یا با اهمالکاری و ترک فعل این الزامات را رعایت نکرده است و منجر به از بین رفتن نزدیک به یک میلیارد دلار از منابع ارزی ایران در این موضوع خاص شده است.
در همین رابطه محمدرضا فرزین درباره جزئیات منابع ارزی آزاد شده نوشت: لازم به تأکید است متأسفانه نزدیک به 7 میلیارد دلار از منابع ارزی کشورمان طی سالهای پایانی دهه 90 به صورت وون (واحد پول ملی کرهجنوبی) به بانکهای کرهجنوبی واریز شده بود و به آن هم، هیچ سودی تعلق نمیگرفت. حتی طی این سالها نیز به دلیل کاهش برابری وون به دلار، نزدیک به یک میلیارد دلار آن با کاهش ارزش برابری مواجه شد.
وی در ادامه افزود: اما با پیگیریهای فنی و دیپلماسی موفق، تمام منابع ارزی توقیفشده ایران در کرهجنوبی آزاد و هزینههای تبدیل ارز آن از وون به یورو نیز توسط کشور ثالث پذیرفته شد. فرزین تصریح کرد: بر همین اساس، بزودی تمام این منابع یورویی به حسابهای 6 بانک ایرانی در قطر واریز و به صورت پرداخت بانکی جهت خرید کالاهای غیرتحریمی استفاده میشود. مابقی این منابع هم در صورت سپرده، مشمول دریافت سود بانکی خواهد شد. رئیس کل بانک مرکزی افزود: لازم به تأکید است منابع ارزی ایران در چند کشور دیگر نیز بزودی در دسترس قرار میگیرد که اخبار و آثار آن در بازار و مبادلات تجاری مشاهده خواهد شد.