در حافظه موقت ذخیره شد...
رشد چشمگیر ساخت داخل قطعات نیروگاهی در دولت سیزدهم
با اقدامات صورت گرفته برای خودکفایی صنعت برق و براساس آمار موجود، در حال حاضر دانش ساخت داخل صنعت نیروگاهی در کشور به عالی‌ترین حد ممکن خود رسیده و بیشترین فعالیت شرکت‌های پیشرو و دانش‌بنیان در صنعت نیروگاهی در حوزه برون‌مرزی متوجه کشورهای همسایه از جمله عراق و سوریه است.
با وجود تحریم‌های ظالمانه، محدودیتی از نظر سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در تعمیر و ساخت تجهیزات نیروگاهی مانند نیروگاه‌های کلاس جدید و راندمان بالا پیش روی این شرکت‌ها نبوده و در شرایط کنونی در کنار پوشش کامل نیازمندی‌های داخل، عملیات فنی و مهندسی در بخش صنعت نیروگاهی در کشورهای عراق و سوریه غالباً در اختیار پیمانکاران ایرانی است. این موضوع نویدبخش اعتماد و اتکای کامل بازار خارجی منطقه به دانش ساخت و فنی در عرصه نیروگاهی کشور است.
یکی از نتایج حضور فعال شرکت‌های ایرانی در بازار کشور عراق که با هدف کمک به توسعه پایدار این کشور و ارزآوری در تابستان اخیر صورت گرفت، انجام عملیات تعمیرات اساسی ژنراتور سنگین ۲۲۰ مگاواتی ناصریه بود که با تلاش شبانه‌روزی متخصصان و بهره‌گیری از دانش روز در سریع‌ترین زمان و با کیفیت مبتنی بر استانداردهای بین‌المللی با موفقیت به اتمام رسید.
با توسعه دانش‌بنیان تکنولوژی بازسازی قطعات نیروگاهی درحال حاضر توانمندی بازسازی تمامی توربین‌های گازی در کشور ایجاد شده است.
هم اکنون هیچ توربین گازی وجود ندارد که صنعت برق کشور برای بازسازی آن نیازمند متخصصان خارجی باشد.
دانش متخصصان ایرانی به اندازه‌ای رشد کرده که قطعات داغ هر نوع توربین گازی با هر تکنولوژی و ظرفیت در داخل کشور بازسازی می‌شود. چندی پیش مدیرعامل شرکت قطعات توربین شهریار از صادرات خدمات فنی و مهندسی در زمینه بازسازی قطعات داغ توربین‌های گازی به کشورهای منطقه خبر داد و گفت: ما سال گذشته حدود یک میلیون دلار در این عرصه صادرات داشتیم؛ اما این ظرفیت وجود دارد که میزان صادرات خدمات فنی و مهندسی در این حوزه، دو تا چند برابر شود.
در سال‌های اخیر، نیروگاه‌های جدید با دانش بومی ساخته می‌شود که نشان از بلوغ دانش فنی و مهندسی در عرصه ساخت نیروگاهی کشور و نوید افق روشن و امیدبخش در صنعت برق را می‌دهد. ساخت تمامی تجهیزات مهم نیروگاه‌های جدید در پرتو توان و دانش ملی به خودکفایی بالا رسیده و تأمین تجهیزات یا قطعات حساس نیروگاهی از محل واردات به کمتر از 5 درصد رسیده که این امر در تمامی صنایع با تکنولوژی بالا در دنیا یک موضوع معمول است.
از جمله دیگر موفقیت‌های صنعت برق کشور، بومی‌سازی قطعات تخصصی مورد نیاز صنعت برق توسط متخصصان بوده است که از محل بومی‌سازی و ساخت این قطعات از خروج میلیون‌ها یورو ارز از کشور جلوگیری به عمل آمده و نتیجه این بومی‌سازی و اتکا به توان داخلی، رشد تولید و پایداری شبکه برق کشور بوده است.
با وجود محدودیت‌ها و تحریم‌های ظالمانه در راستای ورود قطعات حساس و دانش مهندسی مرتبط با صنعت نیروگاهی، هرچند تحریم‌های خارجی در جهت جلوگیری از پیشرفت صنایع کشور تدوین شده اما با اتکا به دانش و ظرفیت‌های بومی، این تحریم‌ها بی‌اثر بوده است که شاهد آن تولید هزاران قطعه حساس و مهم نیروگاهی و همچنین بازسازی و تعمیر تجهیزات با تکنولوژی خاص است که بیانگر رسیدن به خودکفایی کامل و گذر از تحریم‌ها بوده است.
از پاییز سال گذشته سامانه نما نیرو با هدف نمایش دستاوردهای فناوری و بومی‌سازی در صنعت نیروگاهی و استفاده حداکثری از توان ساخت داخل و قطع وابستگی در شرایط تحریم، راه‌اندازی شده است. در این سامانه که دارای 7 ماژول نمایشگاه مجازی، نیازمندی‌های ساخت داخل، اقلام راکد و مازاد، تحقیقات و فناوری، لیست بلند، ارزیابی پیمانکاران و شرکت‌های دانش‌بنیان است، امکان مشاهده تجهیزات و قطعات نیروگاهی ساخته شده بر اساس دسته‌بندی، جست‌و‌جوی پیشرفته قطعات و تجهیزات بر اساس اقلام اطلاعاتی، مشاهده نیازمندی‌های ساخت داخل و فناوری‌ها، ثبت درخواست ساخت توسط سازندگان و ثبت اولویت تحقیقاتی توسط محققین امکان‌پذیر است.
در این سامانه همچنین امکان رصد لیست اولویت‌های تحقیقاتی مصوب، پروژه‌های تحقیقاتی خاتمه‌یافته به همراه نتایج آن و رؤیت لیست بلند سازندگان، تولیدکنندگان، پیمانکاران و شرکت‌های دانش‌بنیان همکار میسر است. از دیگر اقدامات صورت گرفته در این حوزه طی دولت سیزدهم می‌توان به استفاده از ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان برای ساخت داخل قطعات نیروگاهی اشاره کرد. براساس اطلاعات و آمار ارائه شده از سال 1400 تا 1402 افزون بر 291 قرارداد با شرکت‌های دانش‌بنیان منعقد شده است.