سایه بزرگ بریکس بر گروه هفت
روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز با اشاره به پذیرش 6 عضو جدید به گروه بریکس، نوشت: این گروه اکنون از نظر جمعیت، حجم اقتصاد و منابع بر گروه هفت سایه افکنده و باید گفت: عصر «جنوب جهانی» در حال طلوع است.
به گزارش «ایران اقتصادی» به نقل از فایننشال تایمز، تصمیم گروه بریکس برای پذیرش 6 کشور جدید، تلاشی برای اصلاح نظام کنونی حاکم بر جهان به رهبری امریکاست که از نظر چین به نفع غرب است.
افزوده شدن آرژانتین، مصر، اتیوپی، ایران، عربستان سعودی و امارات به پنج عضو موجود بریکس یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی گروهی با اندازه و نفوذ چشمگیر را در صحنه بین‌الملل پدید می‌آورد. پس از دهه‌ها تسلط جهان غرب بر نهادهای جهانی، چین در تلاش است باشگاهی بسازد که تغییراتی را در هرم قدرت جهان پدید بیاورد. موریتز رودولف، پژوهشگر دانشکده حقوق دانشگاه ییل امریکا گفت: پکن بر ایجاد یک وزنه تعادلی در برابر گروه هفت متمرکز شده است و تقویت گروه بریکس ابزار ارزشمندی در پیگیری این هدف به شمار می‌رود.
گروه بریکس با 11 عضو جدید و قدیم خود اکنون بر گروه هفت متشکل از کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و ایالات متحده سایه افکنده است.
گروه به اصطلاح کشورهای پیشرفته تنها 9.8 درصد از جمعیت جهان و 29.8 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان بر اساس شاخص قدرت خرید را تشکیل می‌دهند. در مقابل، گروه جدید بریکس 47 درصد از جمعیت جهان و 37 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان بر اساس شاخص قدرت خرید را به خود اختصاص داده است. این گروه جدید همچنین سهم بزرگی از ذخایر نفت و گاز جهان و همچنین بخش عظیمی از سایر منابع طبیعی را در اختیار دارد.
چین امیدوار است این گروه، قدرتی را به این کشور بدهد که بتواند به واسطه آن نظم حاکم بر جهان را اصلاح کند. در واقع چین رؤیاهای زیادی دارد که برخی از آنها به زبان دیپلماتیک در بیانیه 26 صفحه‌ای پس از نشست اخیر سران بریکس قابل تشخیص است.
هلنا لگاردا، تحلیلگر ارشد اندیشکده مستقر در برلین در این باره می‌گوید: «به نظر می‌رسد پکن در شکل دادن به دستور کار و بحث‌های بریکس در سال‌جاری موفق بوده است. بخش زیادی از بیانیه سران، منعکس‌کننده مواضع چین است.»
اصلاح نهادهای بین‌المللی با هدف دادن قدرت بیشتر به کشورهای در حال توسعه یکی از درخواست‌های مطرح شده در این بیانیه است. یکی از خواسته‌های بریکس، بازنگری در ساختار بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول است. در حال حاضر، این هر دو نهاد تحت تسلط ایالات متحده و سایر کشورهای غربی قرار دارند.
بریکس همچنین خواستار انجام «اصلاحات جامع» در سازمان ملل است و معتقد است باید در شورای امنیت وزن کشورهای در حال توسعه افزایش بیشتری پیدا کند. شورای امنیت در حال حاضر متشکل از پنج عضو دائم شامل چین و روسیه و 10 عضو غیر دائم است. برزیل، هند و سایر کشورهای در حال توسعه به دنبال کسب قدرت برتر در رأس سازمان ملل هستند.
این مجموعه اصلاحات، در صورت تحقق به بهای از دست رفتن نفوذ برخی کشورهای توسعه یافته در بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول و سازمان ملل متحد تمام می‌شود. به همین دلیل، چنین خواسته‌هایی با مقاومت جدی از سوی کشورهای گروه هفت و سایر کشورهای توسعه یافته مواجه شده است.
به هر حال، گروه بریکس با 16 عضو بزرگترین و تأثیرگذارترین گروهی است که جهانِ در حال توسعه تا به حال به خود دیده است. به نظر می‌رسد پس از چندین دهه پذیرش قوانین و قواعد غرب در صحنه بین‌الملل، عصر «جنوب جهانی» در حال طلوع است.