مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در گفت‌و‌گو با «ایران اقتصادی»:
دولت سیزدهم 4 برابر دولت‌های گذشته بیمه شده روستایی جذب کرد
دولت سیزدهم با رویکرد حمایت از اقشار کم درآمد موضوع بیمه شدگان را در دستور کار قرار داد. در همین راستا صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر زیر نظر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این دولت رکورد‌های خوبی را با جذب بیمه شدگان نسبت به دولت‌های گذشته ثبت کرد.
17 سال از عمر صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر می‌گذرد که با 24 اقدام راهبردی در 24 ماه خدمت دولت سیزدهم شاهد رشد آمار و عملکرد هستیم. در همین راستابا بیت‌الله برقراری مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر درباره اقدامات این صندوق و برنامه‌های راهبردی به بحث و گفت‌و‌گو نشستیم.
درباره برنامه راهبردی صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر که منجر به جذب بیمه‌شدگان و رکورد شد، توضیح بدهید.
این صندوق یکی از شاخص‌ترین دستگاه‌ها در بحث تحقق رویکرد تحولی دولت به معنای واقعی در میدان عمل است. از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم تمام کلید واژه‌ها تعریف شدند تا بتوانیم ذیل آن برنامه‌ریزی حداکثری داشته باشیم و اهداف دولت را محقق کنیم از این‌رو برنامه‌هایی که دولت سیزدهم قول داده بود در قالب رویکرد تحولی به مرحله ظهور رسید.
برنامه راهبری پنج ساله این صندوق به‌صورت عملیاتی، راهبردی و تحولی تدوین شد. در این زمینه سه هزار نفر ساعت اقدام کارشناسی صورت گرفت و از ظرفیت نخبگان، کارشناسان و کارکنان این صندوق استفاده شد.
پیشرفت‌هایی که در صندوق اتفاق افتاد معیار آن بر اساس برنامه عملیاتی بود. بعد از 17 سال از زمان فعالیت این صندوق یک میلیون و 300 هزار نفر تحت پوشش این صندوق بودند که این ضریب پوشش قابل قبول نبود و نیاز به رویکرد تحولی داشت.
این صندوق بعد از پیروزی انقلاب اسلامی شکل گرفته است و با توجه به اهمیت جامعه هدف این صندوق 70 درصد حق بیمه را دولت به‌عنوان کارفرما و بیمه شدگان 30 درصد پرداخت می‌کنند.
هر میزان ضریب پوشش بیمه‌ای در کشور بالا باشد دغدغه‌های معیشتی و اقتصادی در آینده به حداقل می‌رسد و هزینه‌ای که دولت امروز برای بیمه پرداخت می‌کند سرمایه‌گذاری برای آینده کشور است تا مشکلات اقتصادی منجر به بروز پدیده اجتماعی و امنیتی نشود.
آماری از تعداد بیمه‌شدگان در دولت سیزدهم بفرمایید.
در سال 1401، 320 هزار نفر بیمه شده جدید را جذب کردیم که این آمار، بالاترین رکورد در 17 ساله عمر صندوق است ضمن اینکه در کل دولت سیزدهم، نزدیک به 580 هزار نفر بیمه شده جدید جذب شده است.
عملکرد صندوق در دولت سیزدهم معادل حداقل سه تا چهار سال دولت‌های گذشته است با فاصله، رکورد 17 ساله را زدیم. اگر در دولت‌های گذشته هر سال 320 هزار نفر تحت پوشش قرار می‌گرفت اکنون جمعیتی بالغ بر 6 میلیون نفر تحت پوشش این صندوق بودند یعنی بیش از 60 درصد جامعه فعلی صندوق بیمه می‌شدند. اکنون این صندوق با روحیه جهادی و انقلابی با سرعت و شتاب مناسبی در مسیر تحقق برنامه‌های دولت سیزدهم در میدان عمل است.
آماری از بیمه شدگان بخصوص شاغلان فصلی بفرمایید.
هشت هزار و 755 نفر را تحت عنوان شاغلان فصلی تحت پوشش قرار داده‌ایم.
همچنین ساکنان روستایی یک میلیون و 724 هزار و 793 نفر، ساکنان مناطق عشایری 60 هزار و 554، کشاورزان غیر ساکن 222 هزار و 47 نفر، شاغلان شهرهای زیر 250 هزار نفر، 156 هزار و 964 نفر، رانندگان 250 هزار و 122 نفر، مربیان مهد 106 نفر، سازمان دامپزشکی 363 نفر، مددجویان 50 هزار و 451 نفر ومددجویان بهزیستی 47 هزار و 520 نفر بیمه شده هستند.
آیا تحقق حداکثری تمدید بیمه‌پردازی در دولت سیزدهم به ثمر نشست؟
نرخ تمدید بیمه‌پردازان در سال 1401 به 83 درصد رسیده است این آمار در طول 17 سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
تمدید بیمه‌پردازی، یکی از مهم‌ترین شاخص‌های وفاداری بیمه‌شدگان به صندوق بیمه اجتماعی است و نقش تعیین‌کننده‌ای در ثبات و پایداری منابع مالی صندوق دارد. در این دوره میانگین نرخ تمدید بیمه‌پردازی بیمه شدگان به دلایلی از جمله اتخاذ سیاست‌های تشویقی، تنوع بخشی به خدمات، آگاهی بخشی و اطلاع‌رسانی و تلاش برای جلب رضایتمندی بیمه‌شدگان، محقق شد.این نرخ امسال به 90 درصد رسیده است که این آمار نشانگر اطلاع و آگاهی مردم از خدمات صندوق در دولت سیزدهم است.
در دولت سیزدهم با نرخ رشد مطلوبی استان‌های یزد، کرمانشاه و آذربایجان شرقی بیشترین ضریب پوشش بیمه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند.
زنان چه سهمی از صندوق را تشکیل می‌دهند؟
به جامعه زنان نگاه و توجه ویژه‌ای داریم. زنان دوشادوش مردان در فعالیت‌های اقتصادی و کشاورزی حضور دارند سعی کردیم جمعیت بیشتری از زنان را تحت پوشش قرار دهیم و عرصه را برای حضور فعالانه زنان در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی فراهم کنیم.
با توجه به سهم نسبتاً پایین زنان از کل اعضای صندوق و لزوم برقراری عدالت و فراهم کردن پوشش حداکثری بیمه‌ای برای بانوان، با اتخاذ تصمیمات و اجرای برنامه‌های تبلیغاتی و اطلاع رسانی، سهم زنان از کل بیمه شدگان جدید صندوق در دولت سیزدهم به ۴۱ درصد افزایش یافت، این آمار در مقایسه با مدت مشابه گذشته، ۹ درصد افزایش یافته است. تدوین آیین نامه اجرایی ماده 21 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت با تأکید بر سیاست‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی از دیگر اقدامات این صندوق بود.
این آیین نامه را تهیه کردیم و در این دولت در تاریخ 1401/12/24 آیین نامه اجرایی حمایت بیمه‌ای از مادران غیرشاغل(خانه دار) دارای سه فرزند و بیشتر ساکن مناطق روستایی و عشایری در هیأت وزیران به تصویب رسید در صورتی که تأمین اعتبار شود وارد فاز عملیاتی خواهیم شد.
مستمری بیمه‌شدگان چقدر افزایش پیدا کرد؟
سال گذشته 43 درصد حقوق و مستمری را افزایش دادیم.افزایش 190 درصدی برای حداقل بگیران رقم خورد. امسال نیز 20 درصد افزایش دادیم که با تمام معوقات از ابتدای سال، ماه گذشته پرداخت شد.
آیا خدمات رفاهی و مالی برای مستمری‌بگیران در نظر گرفته‌اید؟
به منظور تکریم مستمری‌بگیران صندوق، کمک به معیشت این قشر زحمتکش و در راستای حفظ شأن و احترام به نقش و جایگاه ممتاز و بی‌بدیل جامعه هدف صندوق، پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه به تعداد 22 هزار فقره و با ارزشی بالغ بر 96 میلیارد تومان اجرایی شد. سه تا پنج میلیون تومان سقف تسهیلات بود که امسال تسهیلات 2 برابر شد همچنین برنامه‌ای با معاونت زنان ریاست جمهوری داریم در صورتی که موافقت صورت بگیرد در راستای تشویق به ازدواج دختران و پسران دهه 60 تسهیلات پرداخت می‌شود.
آیا خدمات بیمه تکمیلی برای مستمری بگیران اجرایی شده است؟
برای اولین بار در این دولت بیمه تکمیلی اتفاق افتاد بعد از سال‌ها انتظار بارقه امیدی برای روستاییان و عشایر رقم خورد که به مستمری‌بگیران با کمترین مبلغ پرداختی به بیمه تکمیلی بیشترین خدمات تکمیلی درمان ارائه می‌شود. به‌صورت آزمایشی در سه استان اصفهان، آذربایجان شرقی و همدان آغاز شد و 2 فاز دیگر آن نیز اجرایی
می‌شود.
فاز دوم برای کل مستمری بگیران در همه استان‌ها تا پایان امسال به مرحله اجرا در می‌آید و فاز سوم برای کل بیمه‌شدگان در نظر گرفته شده است. 110 هزار تومان مبلغ بیمه تکمیلی به‌صورت ماهانه است.
سطوح درآمدی صندوق در این دولت چقدر افزایش پیدا کرد؟
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بیمه شدگان صندوق پایین بودن مستمری پرداختی است و همواره این مسأله از طریق مردم و همچنین نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی بویژه اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس مطالبه شده است، در این راستا در دولت سیزدهم و طی سال‌های 1401 و 1402 سطوح درآمدی صندوق به ترتیب به طور میانگین 60 و 57 درصد افزایش یافت.
قرار است که بالاترین سطح درآمدی صندوق مطابق با حداقل حقوق و دستمزد کارگران باشد. متأسفانه این فاصله در سنوات گذشته منطقی نبود و خیلی زیاد شده بود و صندوق محبوبیت خود را از دست داد زیرا سطوح درآمدی مبنایی برای مستمری هر ماه است.
طی دو سال این جراحی را انجام دادیم و محاسبات دقیق بیمه‌ای و اکچوئری با در نظر گرفتن شاخص‌های تأثیرگذار صورت گرفت. خوشبختانه محاسبات بیمه‌ای نشان داد که نه تنها این اقدام به صندوق لطمه نمی‌زند بلکه اگر تراز مالی صندوق قرار بود در سال 1408 منفی شود به 1420 منتقل شد.
خدمات بیمه شدگان از طریق کارگزاری‌ها صورت می‌گیرد. نظارت‌ها چطور انجام می‌شود؟
کارگزاری‌ها در یک هزار و 720 نقطه از کشورمان هستند که 2 میلیون و 800 هزار بیمه شده را هدایت و راهبری می‌کنند. امسال تمرکز ما روی ارتقای خدمات کمی و کیفی کارگزاری و توازن بیمه‌ای است تا بتوانیم در استان‌های محروم سهم بیمه‌ای را افزایش دهیم.با توجه به نقش مؤثری که مؤسسات کارگزاری در معرفی و پیشبرد اهداف صندوق داشتند موضوع ساماندهی در دولت سیزدهم به‌عنوان یک اولویت در دستور کار قرار گرفت در این راستا سه اقدام مهم از جمله حذف، ادغام و ایجاد مؤسسات کارگزاری جدید صورت پذیرفت.
همچنین به منظور رصد، پایش روزانه و مستمر عملکرد مؤسسات کارگزاری، داشبورد مدیریتی کارگزاری ایجاد شد که بواسطه آن در هر زمان عملکرد کارگزاران بررسی می‌شود.
بــــرش
سود آوری صندوق بیمه اجتماعی
صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در راستای حفظ ارزش ذخایر بیمه‌شدگان خود و با توجه به وجود تورم کشور بیش از ۸۰ درصد از پرتفوی خود را در شرکت‌ها و صنایع مختلف در بورس اوراق بهادار سرمایه‌گذاری کرده است. پس از اعلام آمادگی بانک رفاه کارگران مبنی بر فروش ۱۰ درصد سهام پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند با هماهنگی صورت گرفته با هیأت امنای سازمان تأمین اجتماعی و صندوق‌های تابعه اقدام به خرید این سهام ارزشمند به ارزش بیش از ۲۸ هزار میلیارد تومان شد و در اواخر سال گذشته ۳۰ درصد نقد و مابقی به‌صورت اقساط پرداخت می‌شود که در آینده این سهام و عواید حاصل از آن پشتوانه تعهدات صندوق به بیمه شدگان خود است. افزایش ارزش روز کل سرمایه گذاری‌های صندوق از ۹۰ هزار و ۹۸۵ میلیارد تومان در ابتدای آذرماه ۱۴۰۰ به ۱۶۲ هزار و ۱۴۴ میلیارد تومان در دولت سیزدهم رسید و در این رابطه رشد ۷۸.۲۱ درصدی رقم خورد.
یکی از راهکارها اصلاح ساختار سپرده‌گذاری بانکی است که منجر به افزایش سود متوسط از ۱۸ به ۲۵ درصد شده است همچنین اصلاح روند خرید اوراق و مشتقات بورس و افزایش سود اوراق به میزان تقریبی ۲۸ درصد صورت گرفت. ۲ هزار و ۴۹۲ میلیارد تومان سود نقدی تعلق گرفته به صندوق از شرکت‌های بورسی وصول شد.