رشد 12 درصدی حجم معاملات بازار فیزیکی پس از اعلام قیمت‌های جدید
ارزش معاملات هفتگی بورس کالا به 26.5 هزار میلیارد تومان رسید
براساس آمار منتشر شده از معاملات بورس کالای ایران در هفته منتهی به 24 شهریورماه 1402، ارزش کل معاملات این هفته به حدود 26 هزار و 508 میلیارد تومان رسید که در مقایسه با هفته قبل از آن حدود 8.7 درصد افزایش داشته است.
رشد ارزش کل معاملات این هفته در حالی بود که بازارهای مالی، آتی و اختیارمعامله کاهش ارزش داشتند و رونق معاملات تنها در بازار فیزیکی مشاهده می‌شد.
این موضوع در حالی است که انتظار می‌رفت، درپی افزایش نرخ ارز محاسباتی قیمت پایه محصولات پتروشیمی، میزان معاملات در این بازار کاهش یابد و یا تقاضا در بازار کمتر شود.
اما آنچه که از آمار استنباط می‌شود این است که در پی افزایش قیمت پایه محصولات، حجم عرضه افزایش یافته و این افزایش حجم عرضه، با تقاضای بیشتر روبه‌رو شده است. براساس آمار، ارزش معاملات بازار فیزیکی بورس کالا در هفته منتهی به 24 شهریور ماه به بیش از 25 هزار و 629 میلیارد تومان رسید که به نسبت هفته قبل، 10 درصد افزایش یافته است. همچنین حجم معاملات بازار فیزیکی نیز با رشد 12 درصد روبه‌رو شده و از 3 میلیون تن فراتر رفته است.
به طورخاص، در معاملات تالار محصولات شیمیایی و فرآورده‌های نفتی که تغییرات نرخ ارز محاسباتی قیمت پایه محصولات، در این تالار اتفاق افتاده است، حجم معاملات رشد 4.4 درصدی را تجربه کرده است و ارزش معاملات نیز بیش از 8.5 درصد افزایش یافته است.
در این تالار مشاهده می‌شود که با افزایش قیمت پایه محصولات، عرضه‌ها افزایش یافته و تولیدکنندگان تمایل بیشتری به افزایش عرضه در نرخ جدید نشان داده‌اند. اما این افزایش عرضه با ثبات یا کاهش تقاضا روبه‌رو نشده و میزان تقاضا و حجم معاملات به نسبت هفته گذشته افزایش یافته است. بنابراین می‌توان این‌گونه استنباط کرد که در هفته‌های گذشته، بخشی از تقاضای محصولات از طرف عرضه کنندگان پاسخ داده نمی‌شد و با وجود اینکه ظرفیت عرضه بیشتر در تالار شیمیایی جود داشت، عرضه کنندگان برای کنترل قیمت‌ها و حفظ وضعیت رقابتی در بازار، از عرضه بیشتر خودداری می‌کردند. اما با تغییرات نرخ پایه، میزان عرضه در بازار نیز افزایش یافت و بخش بیشتری از تقاضا پاسخ داده شد.
از طرفی اگر نگاهی به طرف تقاضای بازار داشته باشیم، خواهیم دید که میزان تقاضا در مقایسه با طرف عرضه به نسبت کمتری افزایش یافته است.
به این معنا که تقاضا کنندگان محصولات شیمیایی در قیمت‌های جدید، تمایل کمتری به افزایش تقاضا نشان داده‌اند و این موضوع باعث شده تا نسبت معامله به عرضه در تالار شیمیایی و فرآورده‌های نفتی بورس کالا تا محدوده 78 درصد افت کند. (78 درصد از محصولات عرضه شده مورد معامله قرار گرفته است.)
این کاهش رشد تقاضا در بازار را می‌توان به دو عامل نسبت داد. عامل اول این است که تقاضاکنندگان محصولات و فرآورده‌های شیمیایی، برای تهیه کالای موردنظر خود، نیاز به نقدینگی یا سرمایه درگردش بیشتری داشته‌اند و به دلیل چالش در تأمین نقدینگی مورد نیاز، تعداد کمتری از افراد وارد حراج محصولات شده‌اند.
اما عامل دوم می‌تواند کاهش انگیزه سوداگری در بازارها باشد و افرادی که به انگیزه دلالی و احتکار محصولات در فرایند حراج شرکت می‌کردند، با افزایش قیمت‌ها دیگر برای حضور در بازار انگیزه کافی ندارند و از تقاضای بیشتر خودداری می‌کنند. این دو عامل بطور نسبی می‌تواند کاهش نسبی میزان رقابت در معاملات این هفته تالار فیزیکی را توضیح دهد. البته باید توجه داشت که در یک فرایند چرخه‌ای، اگر افزایش قیمت پایه محصولات منجر به افزایش قیمت‌ها در کالاهای نهایی شود، باردیگر انگیزه سوداگری در بازارها افزایش می‌یابد و شاهد افزایش تقاضا و رقابت در حراج محصولات خواهیم بود.
اما اگر بتوان افزایش تقاضا را از طریق افزایش عرضه مستمر و در قیمت‌های ثابت، پوشش داد در آینده ضمن کاهش انگیزه سوداگری، شاهد رشد تولید و کاهش سرعت افزایش سطح عمومی قیمت‌ها خواهیم بود.
در این راستا، مشاهده می‌کنیم که با افزایش قیمت پایه محصولات، میزان عرضه از طرف تولیدکنندگان نیز وجود داشته که نشان می‌دهد تولید کنندگان با وجود توانایی عرضه بیشتر، تنها به انگیزه رشد قیمت‌ها، از عرضه بیشتر اجتناب کرده‌اند.
۶.۸ میلیون گواهی سپرده در بورس کالا دست به دست شد
بازار گواهی سپرده کالایی بورس کالای ایران در هفته منتهی به ۲۴ شهریور ۱۴۰۲ میزبان معامله ۶ میلیون و ۸۰۳ ورق بهادار مبتنی بر کالا به ارزش ۳۴۱ میلیارد تومان بود. تمام سکه طلا از لحاظ ارزش معاملات و سیمان از نظر حجم معاملات برتر از سایر دارایی‌ها، در جایگاه نخست ایستاد. به گزارش کالاخبر، ۶ میلیون و ۸۰۳ هزار و ۲۸۶ ورق بهادار مبتنی بر کالا به ارزش ۳۴۱ میلیارد و ۳۰۴ میلیون تومان در بازار گواهی سپرده کالایی در بورس کالا در هفته گذشته معامله شد.
در هفته منتهی به ۲۴ شهریور ۱۴۰۲ بالغ بر ۴۳۸ هزار و ۴۰۰ گواهی سپرده تمام سکه طلا به ارزش ۱۲۲ میلیارد و ۴۵۸ میلیون تومان منعقد شد.
در جریان معاملات هفته گذشته، ۳۷۱ هزار و ۸۸ اوراق گواهی سپرده شمش طلا در حالی منعقد شد که این دارایی پایه ارزش ۱۱۵ میلیارد و ۵۲۱ میلیون تومان را ثبت کرد.
سیمان با ثبت معامله ۴ میلیون و ۴۹۲ هزار گواهی سپرده، رتبه نخست از نظر حجم را به ثبت رساند و ارزش معاملات این دارایی ۵.۲ میلیارد تومان شد.
ارزش معاملات یک میلیون و ۱۸۴ هزار و ۸۰۴ گواهی سپرده زعفران ۵۷.۵ میلیارد تومان بود و ارزش معاملات ۳۱۶ هزار و ۹۹۴ گواهی سپرده شیشه نیز ۴۰.۵ میلیارد تومان شد.
فلزاتی‌ها در صدر ارزش معاملات بورس کالا
براساس آمار منتشر شده از طرف بورس کالای ایران، در هفته گذشته بیشترین ارزش فروش بازار فیزیکی به شرکت‌های فلزاتی، فرآورده‌های نفتی و شیمیایی تعلق گرفته است.
به این ترتیب، معدنی و صنعتی گل گهر (کگل) با ثبت معامله ۳۰۰ هزار تن گندله سنگ آهن به ارزش یک هزار و ۴۰۱ میلیارد تومان در رتبه نخست ایستاد.
فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) با فروش ۲۲ هزار و ۸۰۰ تن ورق قلع اندود، ورق سرد، ورق رنگی و ورق گالوانیزه به ارزش یک هزار و یک میلیارد تومان، دوم شد.
ورق خودروی چهارمحال و بختیاری با فروش ۲۳ هزار تن ورق گالوانیزه به ارزش ۹۵۳ میلیارد تومان، سوم شد.
پالایش نفت اصفهان (شپنا) با ثبت معامله ۷۰ هزار تن وکیوم باتوم به ارزش ۹۴۱ میلیارد تومان در رتبه چهارم ایستاد.
فولاد خوزستان (فخوز) با ثبت معامله ۳۷ هزار و ۹۵۰ تن شمش بلوم، تختال C و آرگون به ارزش ۷۶۱ میلیارد تومان پنجم شد. پالایش نفت بندرعباس (شبندر) ۵۰ هزار تن وکیوم باتوم را به ارزش ۷۳۱ میلیارد تومان فروخت و ششم شد.
سنگ آهن گهرزمین (کگهر) با فروش ۱۹۰ هزار تن کنسانتره و گندله سنگ آهن به ارزش ۷۲۴ میلیارد تومان هفتم شد.
ذوب آهن اصفهان (ذوب) با ثبت معامله ۲۹ هزار و ۹۳۳ تن شمش بلوم، تیرآهن و میلگرد به ارزش ۶۹۳ میلیارد تومان، هشتم شد. پتروشیمی تندگویان (شگویا) با فروش ۱۲ هزار و ۶۹۶ تن پلی اتیلن ترفتالات بطری و نساجی و نخ پلی استر در گریدهای مختلف به ارزش ۶۰۲ میلیارد تومان در رتبه نهم ایستاد. صنعتی و معدنی اپال پارسیان سنگان نیز با ثبت معامله ۱۰۰ هزار تن گندله سنگ آهن به ارزش بیش از ۴۶۴ میلیارد تومان دهم شد.