مدیرعامل منطقه آزاد قشم در گفت‌و‌گو با «ایران» خبر داد
احداث شهر فرودگاهی 500 میلیون دلاری در قشم
قشم به سرزمین اصلی وصل می‌شود
سازمان منطقه آزاد قشم در سال 1372با تصویب دولت و مجلس فعالیت خود را آغاز کرد. تبدیل شدن به هاب نفت، گاز، پتروشیمی و انرژی کشور هدف تشکیل این منطقه آزاد بود. این منطقه به‌دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و وسعت زیاد یکی از مناطقی است که می‌تواند نقش بی‌بدیلی در توسعه اقتصادی کشور داشته باشد. افشار فتح اللهی، رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم درگفت‌و‌گو با «ایران» دراین خصوص از طرح‌ها و برنامه‌هایی که در دولت سیزدهم برای توسعه این منطقه در دستور کار قرارگرفته است، می‌گوید. به گفته وی درکنار اجرای پروژه‌های مختلف زیرساختی در حوزه حمل‌ونقل و آب، دو پروژه بزرگ دیگر در این منطقه در دستور کار قرارگرفته و قرار است با مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی به اجرا درآید. یکی از این پروژه‌ها تبدیل فرودگاه فعلی قشم به یک شهر فرودگاهی به سرمایه 500 میلیون دلار و دیگری احداث پل خلیج فارس است که جزیره قشم را به سرزمین اصلی متصل می‌کند.
در یک سال اخیر چه اقداماتی برای پیشبرد اهداف تعیین شده در منطقه آزاد قشم انجام شده است؟
بنده از 9 ماه گذشته مسئولیت منطقه آزاد قشم را برعهده دارم. درابتدای کار با بررسی شرایط منطقه برای رفع برخی از کاستی‌های زیرساختی منطقه برنامه‌ریزی کردیم. با وجود تمام اقداماتی که در سالیان گذشته در این منطقه انجام شده بود اما همچنان قشم از ضعف زیرساخت‌ها رنج می‌برد.
یکی از کارهایی که دراین مدت صورت گرفت در بخش تأمین آب شرب منطقه است. این درحالی است که تعدادی از روستاهای جزیره با قطعی‌های طولانی آب مواجه بودند و باید برای رفع این مشکل برنامه‌ریزی می‌کردیم. برهمین اساس قرارداد ساخت و راه‌اندازی یک واحد آب شیرین کن با ظرفیت
150 هزارمترمکعب با یکی از بخش‌های خصوصی دانش‌بنیان را امضا کردیم. درکنار آن ساخت یک واحد آب شیرین‌کن با ظرفیت 10 هزار مترمکعبی نیز با بخش خصوصی صورت گرفت. از سوی دیگر برای تأمین نیازهای منطقه کار ساخت یک مخزن 10 هزارمتر مکعبی آب در منطقه را شروع کردیم.
این طرح‌های حوزه آب چه زمانی به بهره‌برداری می‌رسد؟
براساس برنامه‌ریزی‌ها در یکسال آینده تمام این طرح‌ها آماده بهره‌برداری می‌شود تا بخشی از مشکلات مردم منطقه درخصوص آب مصرفی رفع شود.
از گذشته قشم درخصوص راه‌های مواصلاتی با کمبودهایی مواجه بود، دراین حوزه چه کارهایی انجام شد؟
جزیره قشم با تعداد 67 روستا به‌عنوان بزرگ‌ترین جزیره در حوزه راه‌ها مشکلات زیادی دارد که علاوه‌بر امنیت، روی بخش‌های اقتصادی منطقه نیز تأثیر منفی داشته است. بویژه در ایامی که تعداد زیادی مسافر وارد جزیره می‌شود، این مشکلات بیشتر خودنمایی می‌کند. درهمین راستا، دو پروژه بزرگ راهسازی را در 9 ماه اخیر شروع کردیم. یکی از این پروژه‌ها راه بخش جنوبی جزیره به طول 60 کیلومتر دو بانده است که عملیات اجرایی آن آغاز شده و قرارگاه سازندگی خاتم مسئولیت اجرای آن را برعهده دارد. براساس برنامه‌ریزی این پروژه ظرف سه سال آینده به بهره‌برداری خواهد رسید.
پروژه دوم راهسازی از بندر لافت تا درگهان به طول 40 کیلومتر است که کلنگ آن نیز به زمین زده شد.
با اجرای این پروژه‌ها چه بخشی از مشکلات راه‌های مواصلاتی قشم برطرف می‌شود؟
با اجرا و بهره‌برداری از این پروژه‌ها ظرف دو تا سه سال آینده رینگ بزرگراهی نیمه غربی جزیره تکمیل می‌شود که نقش بزرگی در افزایش امنیت تردد مسافران و توسعه گردشگری دارد.
جزیره قشم درکنار بخش‌های اقتصادی از نظر گردشگری یکی از مناطق ویژه کشور محسوب می‌شود، در دولت سیزدهم چه اقداماتی برای ارتقای این بخش صورت گرفته است؟
درحوزه گردشگری و فرهنگی در دولت سیزدهم اقدامات بزرگ و زیادی در منطقه انجام شده است. یکی از این اقدامات که از جمله افتخارات دولت سیزدهم محسوب می‌شود، این است که موفق به دریافت کارت سبز برای اکوسیستم‌های جزیره از سازمان یونسکو شدیم. یونسکو هر چهار سال یک بار سایت‌های منطقه را مورد بازبینی قرار می‌دهد و درهمین زمینه در سال 1392 تجربه تلخ خروج قشم از لیست مناطق گردشگری یونسکو را داشتیم که در دولت سیزدهم با همکاری دولت و مردم توانستیم در یک بازه دو تا سه ماهه با اقدامات ویژه‌ای که دراین بخش انجام شد، کارت سبز را از یونسکو دریافت کنیم.
علاوه براین، ژئوپارک قشم نیز از سوی یونسکو به‌عنوان یک الگوی جهانی موفق معرفی شد.
قشم با وجود ظرفیت‌های بی‌نظیری که دارد در بخش حمل‌ونقل هوایی و انتقال گردشگران با کمبود مواجه است؟ این بخش هم جزو برنامه‌های توسعه‌ای منطقه قراردارد؟
هرچند هم اکنون تعداد گردشگران ورودی به جزیره قابل قول است، اما فرودگاه فعلی قشم باید توسعه پیدا کند. دراین باره درحال برنامه‌ریزی برای ارتقای کیفی پروازها و افزایش کمی آنها نیز هستیم. ازسوی دیگر طرح تبدیل این فرودگاه به یک شهر فرودگاهی را در دستور کار داریم.
آیا احداث این شهر فرودگاهی با سرمایه خارجی انجام می‌شود؟
این شهر فرودگاهی با تمرکز بر بخش کارگو و حمل بار اجرایی خواهد شد به طوری که منطقه قشم به یکی از هاب‌های حمل‌ونقل هوایی کالا تبدیل می‌شود. برای احداث این شهر فرودگاهی با یک شرکت خارجی مذاکرات را آغاز کرده‌ایم و هم اکنون این شرکت از سوی منطقه آزاد درحال ارزیابی است. با احداث این شهر فرودگاهی شاهد یک تحول اساسی اقتصادی در منطقه خواهیم بود.
درخصوص جذب سرمایه‌گذاری، داخلی و خارجی، چه موانعی وجود دارد؟
متأسفانه درادوار گذشته مشوق‌ها و معافیت‌ها برای مناطق آزاد بواسطه قوانین و مقررات جدید کاهش پیدا کرده و محدودیت‌های بیشتری ایجاد شده است. اگر مناطق آزاد ایران را با کشورهای منطقه و توسعه یافته مقایسه کنیم مشاهده می‌کنیم که مشوق‌ها و معافیت‌ها در مناطق آزاد خیلی کمتر است. هم اکنون مهم‌ترین معافیت موجود در مناطق آزاد معافیت از مالیات بر درآمد است. با این حال همچنان مالیات بر ارزش افزوده اعمال می‌شود و حتی در برخی از موارد میزان مالیات برای واحدهای تولیدی بیشتر است. دراین راستا، اگر بخواهیم مناطق آزاد ایران نقشی مشابه سایر کشورها داشته باشد باید به مشوق‌ها توجه بیشتری کرد.
در این زمینه چه میزان سرمایه وارد منطقه شده است؟
در فاصله ماه‌های اخیر با وجود تمام موانعی که به آنها اشاره شد موفق شدیم سرمایه‌گذاری قابل توجهی را برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای منطقه جذب کنیم. دراین زمینه 255 میلیارد تومان برای احداث آب شیرین کن با سرمایه‌گذاری داخلی جذب شد. علاوه براین، با استفاده از سرمایه خارجی برنامه احداث پل خلیج فارس را که سال‌ها بلاتکلیف مانده است در برنامه داریم. دراین خصوص پل خلیج فارس به‌عنوان یکی از محورهای توسعه منطقه در دستورکار قرارگرفته است و با سرمایه‌گذاران خارجی برای تأمین سرمایه یک تفاهمنامه اولیه به امضا رسانده‌ایم.
میزان جذب سرمایه خارجی از طریق شهرفرودگاهی و پل خلیج فارس چه میزان است؟
برای مطالعات اولیه و اجرای شهر فرودگاهی حدود 500 میلیون دلار سرمایه خارجی جذب خواهد شد. همچنین برای پل خلیج فارس نیز حدود 350 میلیون دلار نیاز است، چرا که از سال‌ها پیش پایه‌های این پل در خشکی نصب شده اما برای تکمیل آن بخصوص در بخش دریا نیاز به سرمایه کلانی داریم.
برنامه شما برای توسعه صنعتی منطقه آزاد قشم چگونه است؟
هم اکنون منطقه آزاد قشم براساس ظرفیت‌هایی که دارد در بخش صنعتی رشد نداشته است. برهمین اساس به طور حتم باید در زمینه افزایش تولید و صادرات گام‌های بلندی برداریم. این درحالی است که قشم بخصوص در حوزه نفت و گاز ظرفیت‌های ویژه‌ای دارد. البته درماه‌های اخیر یک پروژه پالایشگاهی یک میلیون تنی در منطقه افتتاح کردیم و طرح‌های دیگری نیز دراین بخش در برنامه داریم که درآینده نزدیک درخصوص آنها اطلاع‌رسانی خواهد شد.
با این حال همانگونه که اشاره شد هم اکنون شرایط قشم قابل قبول نیست و متأسفانه مشکلات زیرساختی بسیاری در آن وجود دارد که باید برطرف شود. برای مثال شهرک صنعتی قشم تا پیش از این گاز نداشت که خوشبختانه با اقدامات صورت گرفته گاز این شهرک وصل شده است. درحوزه دانش‌بنیان نیز کارگروهی تشکیل داده‌ایم که علاوه‌بر تلاش برای رفع موانع موجود برای شرکت‌های دانش بنیان، فرصت‌های ویژه منطقه دراین حوزه را شناسایی می‌کند.