ظرفیت تولید نفت خام کشور به رقم پیش از تحریم‌ها افزایش یافت
آمادگی ایران برای تولید 3,8 میلیون بشکه در روز
ظرفیت تولید نفت خام ایران در روزهای پایانی سال 1400 با مجموعه اقداماتی به رقم پیش از تحریم‌ها بازگشت. به این ترتیب که در شهریور سال 1397، یعنی پیش از تحریم‌های جدید، ظرفیت تولید نفت خام کشور 3,8 میلیون بشکه در روز بود؛ اما با بازگشت تحریم‌های امریکا، به علل متعدد بخش قابل توجهی از ظرفیت تولید نفت کشور از دست رفته بود.
گزارش‌ها حاکی از آن است که ظرفیت تولید نفت در شرایط تحریم به کمتر از 3 میلیون بشکه در روز رسیده بود. برخی عوامل مانند انجام نشدن تعمیرات اساسی در مدت این چند سال، موجب شده بود که تعمیر چاه‌های نفتی با نارسایی‌هایی مواجه و تأسیسات سر چاهی دچار نقصان و مشکلات شود. همچنین اقدامات مربوط به خطوط لوله جریانی و خطوط انتقال نفت خام به مبادی مصارف داخلی و مبادی صادراتی و تلمبه‌های درون‌چاهی طبق برنامه نصب و پمپ‌های درون‌چاهی، انجام نشده بود و بخش قابل توجهی از ظرفیت تولید نفت کشور به این سبب از دست رفته بود. در زمستان 1400، مجموعه وزارت نفت اقداماتی را در دستور کار قرار داد که در نتیجه آن، ظرفیت تولید نفت خام کشور به همان رقم 3,8 میلیون بشکه بازگشت. اخیراً وزیر نفت میزان ظرفیت تولید نفت کشور را ۳ میلیون و ۸۱۸ هزار بشکه اعلام کرد. به این معنی که ایران هر زمان که نیاز به افزایش تولید نفت خام باشد، می‌تواند تا این رقم تولید واقعی را افزایش دهد. این ظرفیت در دولت سیزدهم با انجام اقداماتی از جمله تعمیر و تکمیل چاه‌های جدید، اجرای طرح‌های بازسازی و نوسازی تأسیسات و خطوط لوله همچنین انجام عملیات اسیدکاری به 8/3 میلیون بشکه در روز رسید. این مهم در شرایط تحریمی و فشارهای اقتصادی رقم خورد. البته همانطور که اشاره شد میان ظرفیت تولید و افزایش واقعی تولید تفاوت وجود دارد. اکنون آنچه در مجموعه صنعت نفت رقم خورده، احیای ظرفیت تولید نفت و رسیدن به سطح تولید قبل از تحریم‌ها و خروج امریکا از برجام یعنی ۳,۸ میلیون بشکه در روز است، اما این به معنای تولید واقعی این میزان نفت در حال حاضر نیست. اما بیش از 1800 اقدام عملیاتی در چاه‌های نفتی توسط متخصصان شرکت ملی نفت ایران و انجام بیش از 250 کار مربوط به تعمیرات اساسی از جمله تأسیسات سرچاهی و تعمیرات اساسی مربوط به تأسیسات سطح‌الارضی و هزینه‌کرد حدود 500 میلیون دلار در این زمینه، این فرصت را فراهم کرده که در صورت نیاز افزایش تولید نفت اعمال شود. بخش قابل توجهی از این هزینه‌ها صرف نگهداشت توان تولید شد که در سند تحول دولت و برنامه‌های دستگاه بر آن تأکید شده است.