دلار در سراشیبی سقوط
مشاور سابق سازمان اطلاعات مرکزی امریکا می‌گوید سلطه دلار در کمتر از 3 ماه آینده پایان می‌پذیرد
هژمونی دلار در جهان رو به افول است و به تازگی تضعیف دلار و همگرایی کشورها در انجام مبادلات با ارزهای محلی و غیردلاری سرعت گرفته است. در هفته‌های اخیر، مسئولان بانک مرکزی کشورمان نیز مذاکراتی را به صورت جدی با برخی کشورهای طرف معامله درباره انجام مبادلات غیردلاری آغاز کرده‌اند که با استقبال کشورهای طرف تجاری ایران نیز واقع شده است.
آخرین مورد از تلاش‌های صورت‌گرفته مربوط به اجلاس پایاپای آسیایی است که طی این اجلاس پیشنهاد ایران برای تقویت مراودات تجاری بدون دلار و همچنین قرار دادن جایگزینی برای نقل و انتقالات مالی بین‌المللی به جای سوئیفت مورد استقبال واقع شده است. پاکستان در روزهای اخیر به صورت رسمی آغاز معاملات تجاری با ایران با استفاده از ارزهای محلی و کنار گذاشتن دلار از مراودات را به صورت رسمی اعلام کرده است.
تشدید فشارهای تحریمی علیه کشورمان از سوی امریکا از طریق استفاده از ابزار دلار؛ یکی از اقدامات ظالمانه نظام سلطه بوده که طی دوره‌های مختلف تحریمی علیه کشورمان مورد استفاده قرار گرفت. دولت امریکا با استفاده از دلار و ایجاد محدودیت علیه کشورمان در دستیابی به ذخایر ارزی خارجی خود و اختلال در مبادلات؛ همواره تلاش کرد تا دلار را وسیله‌ای برای اعمال فشار علیه اقتصاد ایران قرار دهد.
حال با ابتکار بانک مرکزی در دولت سیزدهم، موضوع حذف دلار از مبادلات و دلارزدایی در دستور کار قرار گرفته و تاکنون نیز توفیقاتی در این زمینه حاصل شده است. خروج اقتصاد ایران از لنگر اسمی دلار باعث خواهد شد تا تجار و بازرگانان بتوانند با استفاده از ابزارهای گوناگون، علاوه بر افزایش سرعت انجام مراودات، با هزینه کمتری نیز تبادلات خود را انجام دهند. خبرگزاری فارس به نقل از اسپوتنیک روسیه گزارش داد که ذخایر جهانی دلار امریکا در بحبوحه تشدید بحران اوکراین ضرباتی خورده که منجر به سطوح بدهی بی‌سابقه‌ای برای ایالات متحده شده است. این اتفاق با تلاش تعدادی از کشورها برای افزایش حجم مبادلات با ارزهای محلی خود همزمان شده که با توجه به صحبت‌ها در مورد ارزهای ذخیره جدید، گمانه زنی‌ها در مورد بدتر شدن موقعیت دلار به عنوان ارز غالب بر اقتصاد جهان تقویت شده است. جیمز ریکاردز، مشاور سابق سیا تأکید کرد که گروه بریکس در حال ایجاد یک ارز تجاری ذخیره جدید است که می‌تواند جایگزینی برای دلار باشد و انتظار می‌رود که افول هژمونی آن در کمتر از سه ماه آینده آغاز شود.
ریکاردز افزود: در ۲۲ آگوست (۳۱ مرداد ۱۴۰۲)، یعنی حدود دو ماه و نیم دیگر، مهمترین تحول در نظام مالی بین‌المللی از سال ۱۹۷۱ فاش خواهد شد، زیرا ۲۲ آگوست تاریخ آغاز اجلاس سران بریکس در آفریقای جنوبی است و سال ۱۹۷۱ سال پایان دادن امریکا به نظام برتون وودز بود.
(در ۱۵ اوت ۱۹۷۱ امریکا قابلیت تبدیل دلار امریکا به طلا را به شکل یک‌طرفه فسخ کرد و عملاً به نظام برتون وودز پایان داد و دلار را به ارز بی‌پشتوانه تبدیل کرد.
به این اقدام «شوک نیکسون» می‌گویند که موجب شد شرایطی پدید آید که دلار امریکا تبدیل به ارز اندوخته بسیاری از کشورها بشود.)
این مقام سابق سیا پیش‌بینی کرد که جهان طی چند سال آینده شاهد انتقال از سلطه دلار به یک ارز اصلی جدید خواهد بود که می‌تواند نقش دلار را در پرداخت‌های جهانی ایفا کند و در نهایت جایگزین آن شود.
ریکاردز پیش‌بینی کرد که گرایش به سمت ارز جدید که توسط کشورهای بریکس، برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی به منظور تأثیرگذاری بر تجارت جهانی و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی مورد بحث قرار می‌گیرد، انقلابی عمیق و غیرمنتظره ایجاد کند و موجب ایجاد یک شوک ژئوپلیتیک بی‌سابقه شود که ممکن است دنیا برای آن آماده نباشد.
ریکاردز همچنین موضوع گسترش عضویت در گروه بریکس را مورد توجه قرار داد و آن را در زمره مهمترین تحولات نظام بریکس دانست.
وی افزود: هشت کشور به طور رسمی برای عضویت در این گروه درخواست داده‌اند که از جمله آنها آرژانتین، مصر، اندونزی، ایران و عربستان سعودی هستند، بخصوص که عربستان از ارکان سیستم دلارهای نفتی محسوب می‌شود که ثبات وضعیت ذخیره جهانی دلار را تضمین می‌کند.
ریکاردز گفت: علاوه بر این، کشورهای بریکس فعلی ۳۰ درصد از مساحت کره زمین و منابع طبیعی جهان، ۵۰ درصد از تولید گندم و برنج جهانی، ۱۵ درصد از ذخایر طلای کره زمین و ۴۰ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند.
مشاور سابق سیا بر این باور است که با توجه به موارد فوق، هنگامی که کشورهای بریکس ارز جدید خود را راه‌اندازی کنند، این، اقدامی پوچ نخواهد بود، بلکه در یک شبکه پیشرفته سرمایه ادغام می‌شود که شانس موفقیت این ارز را در سطح جهانی تا حد زیادی افزایش می‌دهد.
ریکاردز انتظار دارد که ارز بریکس به سبدی از کالاهای تجاری یا به طلا مرتبط شود. او در عین حال معتقد نیست که این ارز به شکل پول کاغذی برای معاملات عادی روزانه در دسترس باشد، بلکه یک ارز دیجیتال خواهد بود که توسط یک مؤسسه مالی جدید در گروه BRICS نگهداری می‌شود.
جیمز ریکاردز، مشاور سابق تهدیدات مالی و جنگ نامتقارن سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (CIA) و نویسنده کتاب جنگ‌های ارزی است. وی نقش پررنگی در طراحی و اعمال تحریم‌های مالی و بانکی علیه ایران داشته است.