بررسی مواد لایحه برنامه هفتم توسعه درخصوص مدارس و دانشگاه‌ها
مصوباتی برای توسعه علم و آموزش
در سی‌وششمین جلسه مجلس برای بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه، نمایندگان مواد مربوط به توسعه علم و آموزش را در دستور کار داشتند. برهمین اساس مصوبات مهمی برای مدارس و دانشگاه‌ها به تصویب رسید.
تجمیع منابع برای حفظ سلامت روحی و جسمی و مقابله با رفتارهای پرخطر دانش‌آموزان
نمایندگان مردم در مجلس، سازمان برنامه و بودجه را مکلف به تجمیع منابع قابل اختصاص برای تأمین سلامت روحی و جسمی دانش‌آموزان و پیشگیری و مقابله بهنگام و مؤثر با آسیب‌های اجتماعی و رفتارهای پرخطر دانش‌آموزان کردند.
براساس بند (الف) ماده 92 لایحه مذکور، در راستای ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش و تأکید بر همکاری همه ارکان و فعالان، اقدامات زیر انجام می‌گردد:
الف- به استناد بند «د» فصل هشتم سند تحول بنیادین آموزش و پرورش دستگاه‌های اجرایی مکلفند بر اساس «برنامه تقسیم کار ملی و نقشه راه اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» و «الگوی نظارت و نظام شاخص‌ها و استانداردهای ارزشیابی این سند» که به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش تا شش ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون به تصویب هیأت وزیران می‌رسد، نسبت به دراختیار گذاشتن امکانات و منابع خود بر اساس اعلام نیاز واحدهای آموزشی، پرورشی و ورزشی وزارت آموزش و پرورش اقدام نمایند.
افزایش سهم اعتبارات استانداردسازی تجهیزات گرمایشی و سرمایشی مدارس
نمایندگان مردم در مجلس با جابه‌جایی بخشی از اعتبار دولت، سهم استانداردسازی تجهیزات گرمایشی و سرمایشی مدارس را افزایش دادند. نمایندگان در جریان بررسی جزئیات لایحه برنامه هفتم توسعه، با بند الحاقی (3) ماده 92 لایحه مذکور با 164 رأی موافق، 2 رأی مخالف و 8 رأی ممتنع از مجموع 198 نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند.
طبق بند الحاقی (3) ماده 92 لایحه مذکور، با هدف تأمین و استانداردسازی سامانه‌های سرمایشی و گرمایشی و کمک به تجهیزات آموزشی و کمک آموزشی مدارس و هنرستان‌های کشور با اولویت مناطق محروم، عبارت «20 درصد» در بند «الف» و «ب» ماده (65) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت به 60 درصد و 40 درصد اصلاح می‌گردد.
بر این اساس و با توضیح رئیس مجلس بدون وارد آوردن بار مالی به دولت، صرفاً 20 درصد از منابع دولت که برای گازرسانی تعیین شده بود، جابه‌جا شده و به حوزه تجهیز مدارس بویژه در حوزه سامانه‌های سرمایشی و گرمایشی که در بند الحاقی (3) به آن اشاره شد، اختصاص می‌یابد.
تکلیف مجلس به دولت برای مشارکت در تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام خیرین مدرسه‌ساز
نمایندگان مردم در مجلس، سازمان برنامه و بودجه را مکلف به مشارکت با خیرین مدرسه‌ساز جهت اتمام طرح‌های نیمه تمام آنها کرده و شرایط آن را نیز مشخص کردند.
براساس بند (پ) ماده 92 لایحه مذکور، سازمان مکلف است نسبت به تنظیم و اجرای سیاست‌های حمایتی از خیرین مدرسه‌ساز و منظورکردن معادل کمک‌های تحقق یافته آنان جهت تکمیل طرح (پروژه)های نیمه تمام خیرین در بودجه سنواتی اقدام نماید، منوط به اینکه تعیین ساختگاه جزء طرح‌های مصوب دولت و مبتنی بر اسناد آمایش سرزمین صورت گیرد.
تکمیل و ساخت دانشگاه‌های فرهنگیان در اولویت
نمایندگان مجلس در جریان بررسی جزئیات لایحه برنامه هفتم توسعه بانک مرکزی را مکلف کرد تا از طریق بانک‌های عامل جهت تکمیل طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای با اولویت ساخت، خرید، تکمیل و تجهیز کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌های دانشگاه‌ها، دانشگاه‌های فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی اقدام کند.
در بند (پ) ماده 96 لایحه مذکور آمده است: بانک مرکزی مکلف است از طریق بانک‌های عامل جهت تکمیل طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای با اولویت ساخت، خرید، تکمیل و تجهیز کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌های دانشگاه‌ها، دانشگاه‌های فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی با تأیید هیأت امنا و از محل توثیق اموال و املاک در اختیار آنها به ارائه تسهیلات از بانک‌ها اقدام نماید. بند (ت) ماده 96 به تشخیص نایب رئیس مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار نگرفت. در بند (ت) ماده 96 این لایحه آمده بود: با هدف بهره‌گیری از تمام توان مجموعه مدیریتی دانشگاه‌ها در راستای فعالیت‌های علمی و پژوهشی و کاهش تصدی‌گری در دانشگاه‌ها و ارتقای بهره‌وری در عملکرد آنها، تا پایان برنامه خدمات رفاهی دانشجویی از طریق خرید خدمات از جمله تأمین غذای دانشجویی صورت می‌گیرد.
وزارت علوم و بهداشت مکلف به اصلاح و تصویب آیین‌نامه ارتقای مرتبه اعضای هیأت علمی شدند
نمایندگان مجلس وزارت علوم و بهداشت را مکلف به اصلاح و تصویب آیین‌نامه ارتقای مرتبه اعضای هیأت علمی کردند.
براساس تبصره یک و صدر ماده 97 لایحه مذکور، وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلفند با هدف تحقق دانشگاه تمدن‌ساز و حکمت بنیان و زمینه‌سازی انجام پژوهش‌های مأموریت‌گرا و مسأله‌محور و پاسخگویی به نیازها و مسائل کشور، تحقق مرجعیت علمی و سرآمدی جهانی در عرصه علوم و فناوری و ارتقای شتاب علمی، شاخص‌های ارزیابی، برنامه‌های آموزشی و پژوهشی و فناوری و آیین‌نامه‌ها و مقررات مربوط به جذب، تبدیل وضعیت، ارتقا، ترفیع و آیین‌نامه جامع مدیریت دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها، «نظام ارزیابی و انگیزش و نحوه ارائه خدمات موظفی اعضای هیأت علمی» را بر اساس رویکرد برنامه محوری از جمله مأموریت‌گرایی و مسأله محوری، شاگردپروری و استادمحوری در سال اول برنامه، اصلاح نموده و به تصویب مراجع ذی‌صلاح برسانند.
مجوز جذب دانشجویان نخبه خارجی با ارائه خدمات تشویقی به دولت داده شد
نمایندگان مردم در مجلس، وزارتخانه‌های علوم و بهداشت را با همکاری وزارت امور خارجه مجاز به پذیرش دانشجویان غیرایرانی با ارائه خدمات تشویقی کردند.
براساس بند (ب) ماده 98 لایحه مذکور، وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلفند با همکاری وزارت امور خارجه، دانشجویان خارجی را در سقف ظرفیت دانشگاه‌های دولتی، غیردولتی و دانشگاه آزاد اسلامی با توسعه برنامه‌های تبادل دانشجو و تسهیل شرایط لازم برای پذیرش، رقابتی کردن قیمت‌گذاری شهریه، تقویت تبادل‌پذیری برنامه‌های درسی دانشگاه‌های کشور با دانشگاه‌های خارجی هدف و تسهیل حضور در دوران تحصیل بویژه اعطای حق اقامت به مدت تحصیل، ورود و خروج مکرر، کار پاره وقت، بیمه درمانی و خدمات بانکی به دانشجویان خارجی پذیرش نمایند.
تکلیف معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و وزارت خارجه برای تهیه آیین‌نامه برگشت نخبگان خارج از کشور
نمایندگان مردم در مجلس معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری را مکلف به تهیه آیین‌نامه اجرایی ارتباط نخبگان ایرانی خارج از کشور با همکاری وزارت امورخارجه کردند.
براساس بند (الف) ماده 98 لایحه مذکور، به منظور فعال کردن قابلیت‌های سرزمینی و موقعیت راهبردی جمهوری اسلامی ایران و تعامل مؤثر با محیط بین‌المللی و منطقه‌ای اقدامات زیر انجام می‌گیرد:
الف- درراستای ارتباط، جذب و بازگشت نخبگان و متخصصان و نقش‌آفرینی آنان در چرخه خدمت به کشور، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری با همکاری وزارت امورخارجه موظفند ظرف شش ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون آیین‌نامه اجرایی ارتباط نخبگان ایرانی خارج از کشور را تهیه و به تصویب هیأت وزیران برسانند به نحوی که تا پایان برنامه امکان تعامل مؤثر با حداقل 20 درصد از جامعه هدف فراهم شود.
سازکار تعیین اعتبارات دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی مشخص شد
نمایندگان مردم در مجلس سازکارتعیین اعتبارات دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی را مشخص کردند.
بر اساس بند (الف) ماده 96 لایحه مذکور، به منظور تحقق اهداف آمایش آموزش عالی، تنظیم ارتباط تحصیل و اشتغال، ارتقای پاسخگویی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهش و فناوری به نیازهای بازار کار و تقاضای اجتماعی، افزایش جذابیت تحصیل در رشته‌های دارای اولویت کشور، حذف رشته‌های غیرضرور و تأمین مالی تحصیلات عالی با رعایت اصل سی‌ام (30) قانون اساسی جمهوری اسلامی منوط به پایش (کنترل) کیفی و کمی خدمات آموزشی، توسط وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان از محل منابع عمومی انجام می‌گیرد.
آموزش‌های عملی و مهارتی در دانشگاه‌ها توسعه می‌یابد
به منظور افزایش مهارت‌های عملی فارغ التحصیلان، دانشگاه‌های وزارت علوم و وزارتخانه‌های علوم و بهداشت مکلف شدند دروس مهارتی را نیز در کنار دروس نظری تدوین و تدریس کنند تا پس از فارغ التحصیلی دانش‌آموخته حداقل در یک حوزه دارای مهارت باشد.
ظرفیت پذیرش دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی برای جبران کسری کمبود معلم ۲۵ درصد افزایش یافت
نمایندگان مجلس به منظور جبران کسری نیروی انسانی آموزش و پرورش دولت را موظف کردند ظرفیت پذیرش دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی نسبت به سال قبل حداقل ۲۵ درصد افزایش دهد.
براساس بند (ت) سازمان امورمالیاتی کشور موظف است، هزینه کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی در احداث، توسعه، تکمیل و تجهیز فضاهای آموزشی و پرورشی، پژوهشی و فناوری، خوابگاه‌های شبانه‌روزی، کتابخانه‌ها، سالن‌های ورزشی، کارگاه‌ها و هنرستان‌های وابسته به وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، حوزه‌های علمیه، فضاهای آموزشی و سراهای دانشجویی دانشگاه‌های فرهنگیان و تربیت دبیر شهیدرجایی، مراکز آموزش مهارتی و فنی و حرفه‌ای و سنجش مهارت و صلاحیت حرفه‌ای و مراکز فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که در چهارچوب مصوبات شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان انجام می‌شود حسب مورد با تأیید سازمان توسعه، نوسازی و تجهیز مدارس کشور، سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سازمان‌های ذیربط را به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب نماید.