دوران جمشید بسم‌الله‌ها در بازار ارز تمام شد
دوران جمشید بسم‌الله‌ها و هیجانات لحظه‌ای در بازار ارز به سر رسیده و فصل جدید سیاست‌گذاری در اقتصاد ایران با رمز «تثبیت اقتصادی»، عملیاتی شده است
مدتی است بویژه در دوره جدید مدیریتی بانک مرکزی و سیاست گذاری‌های ارزی صورت گرفته، بازار ارز به آرامش رسیده و دیگر خبری از نرخ‌های لحظه‌ای و افزایش‌های مستمر نرخ ارز در بازار نیست. تأمین ارز کالاهای اساسی با نرخ مشخص صورت می‌گیرد و نرخ‌های تعادلی در مرکز مبادله ایران تعیین می‌شود. همچنین نوسانات بازارهای غیررسمی و آزاد نیز به حداقل ممکن رسیده و فعالیت دلالان ارزی نیز به حداقل خود رسیده است. ایجاد آرامش در بازار ارز از این منظر حائز اهمیت است که اثر آن بر سایر بازارها نیز محسوس است. طی مدت اخیر نرخ‌ها در بازارهای دیگر نیز روند تعادلی و کاهشی را طی کرده و نگرانی‌های فعالان اقتصادی درباره بروز نوسانات لحظه‌ای و ناگهانی در نرخ‌ها بویژه ارز، از بین رفته است.
بانک مرکزی در دور تازه سیاست‌گذاری برای مدیریت اقتصادی، سیاست تثبیت را برنامه‌ریزی و در دستور اجرا قرار داده است. در قالب این سیاست‌گذاری جدید، بانک مرکزی کاهش نرخ تورم را از مسیر اصلاح سیاست‌های مربوط به خرید و فروش ارز، کنترل نقدینگی، رگولیشن بازارهای مختلف و همچنین فعال‌سازی مرکز مبادله ارز و طلا ایران دنبال خواهد کرد.
محمدرضا فرزین؛ رئیس کل بانک مرکزی پیش‌بینی کرده که بزودی شاهد کاهش شدید نرخ تورم خواهیم بود. «ایران اقتصادی» به منظور بررسی ابعاد مختلف اقدامات ارزی بانک مرکزی و سیاست تثبیت اقتصادی، با برخی نمایندگان فعلی و سابق مجلس شورای اسلامی گفت‌و‌گو کرده که در زیر می‌خوانیم.
حال خوب بازار ارز و کاهش تورم ماحصل اجرای سیاست تثبیت
شهباز حسن‌پور بیگلری؛ نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران اقتصادی» اظهار داشت: روند نزولی بازار ارز به دلیل درک صحیح بانک مرکزی از مشکلات و نقاط ضعف بازار در کشور است که با یک بررسی و ریشه‌یابی تخصصی و کارشناسی، توانسته بسیاری از مشکلات تورمی ناشی از هیجانات ارزی بازار را که متأسفانه بخش مهمی از اقتصاد را به خود اختصاص می‌دهد به سوی مسیری درست هدایت کند.
وی ادامه داد: به همین منظور، افزایش اختیارات بانک مرکزی با حمایت مجلس صورت گرفت تا با درایت و عزمی که در دولت و بانک مرکزی وجود دارد، قدم‌هایی برداشته شود تا به ثبات اقتصادی دست پیدا کنیم.
نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: خوشبختانه وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه با هماهنگی مناسبی در مسیر حرکت می‌کنند که موجب شکل‌گیری «سیاست تثبیت» شود که نتایج آن به صورت تدریجی در جامعه قابل لمس خواهد شد.
حسن‌پور بیگلری با اشاره به عملکرد تیم اقتصادی دولت بویژه بانک مرکزی، بیان داشت: کنترل تورم و کاهش نقدینگی، تأمین قابل قبول منابع ارز، حرکت به سمت تک نرخی شدن ارز، شکسته شدن انحصار حاکمیت دلالان در بازار ارز، راه‌اندازی سامانه مرکز مبادله ارز و طلا و... از تأثیرات نگاه بدون هیجان دولت برای دستیابی به توسعه اقتصادی و رشد آن است.
تخلیه بار روانی منفی بازار ارز
عزت‌الله یوسفیان ملا نماینده سابق مجلس در گفت‌و‌گو با «ایران اقتصادی» با بیان اینکه کمرنگ شدن نقش دلالان در بازار ارز باعث ایجاد آرامش روانی در جامعه می‌شود، گفت: در سیستم مدیریتی بانک مرکزی در دولت سیزدهم خوشبختانه مبارزه با سوداگری و دلالی یکی از اولویت‌ها بود که امروز با توجه به کمرنگ شدن دلالان و کاهش وجود قیمت‌های کاذب، شاهد این هستیم که بار روانی موجود در بازار ارز افت کرده است. البته نیاز است که این روند تداوم پیدا کند و از مبارزه‌های هیجانی دوری کرد.
وی تصریح کرد: روزگاری دلالان میدان گردان قیمت‌گذاری بازار ارز بودند، اما دیگر دوران جمشید بسم‌الله‌ها تمام شده است. حقیقتاً با نگاه ویژه دولت و مدیریت غیرعجولانه و منطقی بانک مرکزی در مواجهه با بازار ارز شرایط پایداری رقم خورد که در صورت ادامه می‌توانیم با توجه به اتفاقات مثبت اقتصادی در عرصه بین‌المللی، شاهد آرامش بعد از طوفان ارزی باشیم. یوسفیان در پایان خاطر نشان کرد: انتظار می‌رود دولت برنامه‌ریزی خود را برای مدیریت بازار ارز رها نکرده و در درازمدت پایبند به آن باشد.
مبارزه سختی که به ثبات در بازار ارز منتهی شد
عبدالرضا عزیزی؛ نماینده سابق مجلس در گفت‌و‌گو با «ایران اقتصادی» بیان داشت: در کشور ما دلالی و واسطه گری به شغلی با امنیت و سودآور تبدیل شده است که اثرات آن را در مسکن، خودرو، بازار ارز و بخش‌های مختلف می‌توان دید که قاعدتاً بازار ارز به دلیل گره خوردن تمامی بخش‌های اقتصادی با آن نقش بسزایی را ایفا می‌کند.
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس دهم از نقش تأثیر‌گذار دولت سیزدهم در مقابله با سوداگری یاد کرد و گفت: دولت سیزدهم با روی کارآمدن تلاش‌های زیادی را در حوزه‌های مختلف بر حذف دلالان و سوداگران انجام داد که می‌توان به ورود به بازار ارز و حذف سوداگری بنگاه‌های املاکی اشاره کرد.
دولت مانع سوءاستفاده دلالان شد
وی تصریح کرد: یکی از دلایل جولان دادن بازار ارز در اقتصاد کشور وجود تورم حاصل از چاپ بدون پشتوانه نقدینگی در دوران گذشته و بی‌ثباتی اقتصادی بوده که بلای جان تیم اقتصادی فعلی شده است. در واقع بازار ارز از این آشفتگی همواره به نفع خود استفاده کرده است که همین امر تمرکز و توجه ویژه دولت را به خود جلب کرد تا بتواند کمر همت بسته و در جهت کنترل و رفع نابسامانی‌ها حرکت کند.
عزیزی گفت: خوشبختانه با حرکت همزمان بانک مرکزی در مدیریت با برنامه در بخش‌های مختلف و بخصوص در مبارزه با دلالان ارزی و پیشبرد اهداف اقتصادی در سطح منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و ایجاد منابع ارزی مناسب در بانک مرکزی؛ ثبات مطلوبی در بازار شکل گرفته که با ادامه همین روند انتظار بروز ثبات در بازار ارز را خواهیم داشت.
دلایل ثبات در بازار ارز
ایرج ندیمی؛ عضو سابق اتاق بازرگانی ایران نیز در گفت‌و‌گو با «ایران اقتصادی» اظهار داشت: ثبات در بازار ارز معطوف به دلایل مختلفی است که در صورت انتخاب سیاست صحیح مدیریتی از سوی بانک مرکزی، می‌تواند تداوم داشته باشد. وی تصریح کرد: در صورت توازن در میزان عرضه و تقاضا و توزیع بموقع ارز متناسب با نیاز، بازار سوداگری و سودآوری کاهش پیدا می‌کند که منتهی به شکسته شدن حباب ارز خواهد شد که البته این امر مستلزم نظارت و کنترل دقیق بازار توسط بانک مرکزی و مقابله با دلالی به واسطه تزریق ارز در بازار از طریق صرافی‌های خود خواهد بود. ندیمی با تأکید بر لزوم نگاه نظارت بانک مرکزی بر بازار ارز، گفت: هر چقدر بانک مرکزی بتواند دامنه نظارتی خود را گسترش دهد و به صورت مداوم سیاست‌های خود را اعمال کند؛ سایه آرامش و ثبات در بازار گسترده خواهد شد. از سوی دیگر، مجموعه اقداماتی همچون ارزآوری صادرات به داخل و پیمان‌های اقتصادی بین‌المللی بر نوسانات بازار تأثیر گذاشته که به خوبی توسط بانک مرکزی مدیریت شده است.
توافقات بین‌المللی موجب آرامش در بازار ارز می‌شود
عضو سابق مجلس به تأثیرات اقدامات بین‌المللی ایران در بهبود اقتصاد کشور و آرامش در بازار ارز اشاره کرد و بیان داشت: همچنین این روزها فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص توافقات بین‌المللی، آزادسازی دارایی بلوکه شده ایران در کشورها و... شرایط را به گونه‌ای رقم زده تا بازار ارز روزهای آرام و پر امیدی را سپری کند. وی در پایان افزود: مجموع اتفاقات سیاسی، اقتصادی و بین‌المللی که در حال شکل‌گیری است، تأثیرات زیادی را در ثبات بازار ارز ایجاد کرده که نیاز است این روند تداوم پیدا کند.