در آستانه ششمین دیدار رؤسای جمهور ایران و تاجیکستان
دوشنبه؛ فراتر از روابط سیاسی و دیپلماتیک
سفر رئیس جمهور که برای ششمین دیدار با امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان ۱۷ آبان عازم این کشور می‌شود را باید فراتر از یک رابطه سیاسی و دیپلماتیک دانست؛ کشوری که بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی روابطش با ایران قوی‌تر شد و اینک در دولت سیزدهم وارد مرحله توسعه‌ای در حوزه‌های اقتصادی، علمی و فرهنگی شده است.
به گزارش ایرنا، جمهوری‌اسلامی‌ایران و جمهوری تاجیکستان به‌قدری مشترکات دارند که دور کردن این دو ملت از یکدیگر تقریباً غیر ممکن است، بویژه اینکه روابط این دو کشور در دولت سیزدهم وارد مرحله توسعه‌ای شده؛ به‌طوری‌که آیت‌الله رئیسی پس از اولین سفرش به تاجیکستان و سپس میزبانی از امامعلی رحمان، رئیس جمهور این کشور در تهران، حجم تجارت دو کشور طی یک سال نزدیک به سه برابر افزایش یافته است.
جمهوری تاجیکستان از آغاز کسب استقلال بر گسترش روابط دوستانه و همکاری سودمند با ایران به‌عنوان یکی از اولویت‌های سیاست خارجی خود تأکید دارد. ایران نیز از علاقه‌مندی تاجیکستان بر احیای ارزش‌های مشترک استقبال کرده و از اولین کشورهایی است که استقلال تاجیکستان را به‌رسمیت شناخت.
در سفری که آیت‌الله رئیسی به‌عنوان نخستین سفر به تاجیکستان داشت، گفت‌و‌گوها و دیدارهای مهمی صورت گرفته بود و طرفین با توجه به ظرفیت دو کشور حجم تبادلات تجاری تا ۵۰۰ میلیون یورو را به‌عنوان چشم‌انداز ترسیم کردند.
پس از سفر به ۲۰ کشور از همسایگان دور و نزدیک طی ۲ سال فعالیت دولت سیزدهم به گفته آیت‌الله رئیسی سطح تعامل ایران با کشورهای منطقه را تا چند برابر افزایش داده که این همان رویکرد تداوم سیاست همسایگی و منطقه‌ای است.
اینک و در ادامه سفرهای دیپلماتیک، رئیس جمهور کشورمان قرار است ۱۷ آبان ماه در بیست و یکمین سفر خارجی خود به دعوت رسمی «امامعلی رحمان» همتای تاجیکی‌اش به این کشور سفر کند و پس از دیدار رسمی در نشست اتاق بازرگانی تاجیکستان و ایران که از ۷ تا ۱۲ نوامبر (۱۶ تا ۲۱ آبان) در دوشنبه برگزار می‌شود، حضور یابد. این سفر در راستای تعمیق و گسترش بیشتر روابط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دو کشور است.
نخستین سفر و امضای ۸ سند همکاری و موافقت با عضویت ایران در شانگهای
نخستین سفر خارجی رئیس جمهور در دولت سیزدهم با تاجیکستان آغاز شد. رئیس جمهور به منظور حضور در بیست و یکمین دوره اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای ۲۶ شهریورماه ١۴٠٠ به دوشنبه سفر و با سران ۸ کشور عضو دیدار و گفت‌و‌گو کرد که اولین دستاورد خارجی ایران، امضای هشت سند همکاری بین تهران و دوشنبه بود. در این سفر طرفین ۶ یادداشت تفاهم همکاری، یک توافقنامه و یک پروتکل فنی همکاری‌های گمرکی در زمینه‌های گردشگری، کار و تعاون بین عبدالملکی وزیر تعاون، کار، رفاه اجتماعی، حسین امیر عبداللهیان وزیر امورخارجه، علی اکبر محرابیان وزیر نیرو، عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی و گردشگری، امین حسین رحیمی وزیر دادگستری با مقامات دولت تاجیکستان امضا شد. در واقع نخستین تفاهمنامه‌های همکاری ایران در دوره ریاست جمهوری آیت‌الله رئیسی با تاجیکستان به امضاء رسید و البته نخستین دستاورد این سفر هم موافقت با عضویت دائمی ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای بود.
دومین دیدار رئیسی و رحمان در آذرماه ۱۴۰۰
سه ماه پس از نخستین دیدار آذرماه ۱۴۰۰ آیت‌الله رئیسی رئیس‌جمهور که برای حضور و سخنرانی در اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) به ترکمنستان رفته بود، با امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان دیدار کرد.
تهران محل سومین ملاقات
خردادماه ۱۴۰۱ رئیسی برای نخستین بار میزبان همتای تاجیکی خود در تهران می‌شود، در این میزبانی و در حضور طرفین ۱۷ سند همکاری در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری، حمل و نقل، سرمایه گذاری، تکنولوژی‌های نو، محیط زیست، ورزشی، انرژی، قضایی، آموزشی و تحقیقاتی و گردشگری بین تهران و دوشنبه به امضاء رسید که البته این نخستین امضاء اسناد همکاری در دولت رئیسی در تهران بود.
این اسناد توسط وزرای امور خارجه، صنعت، معدن و تجارت، نفت، راه و شهرسازی، نیرو، امور اقتصادی و دارایی، میراث فرهنگی و گردشگری، دادگستری، ورزش و جوانان، تعاون، کار و رفاه اجتماعی و رؤسای سازمان بورس و اوراق بهادار و اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و کشاورزی کشورمان و همتایان تاجیک آنها به امضا رسید که در مجموع ۲۵ سند همکاری در کمتر از یک سال (شهریور۱۴۰۰ تا خرداد ۱۴۰۱) نشان‌دهنده ظرفیت بالقوه دو کشور برای گسترش همکاری‌ها به شمار می‌رود.
چهارمین دیدار دو ماه بعد در سمرقند
رئیس‌جمهور برای بار دوم و این بار به دعوت رسمی «شوکت میرضیایف» همتای ازبکستانی خود برای حضور در اجلاس شانگهای عازم سمرقند می‌شود که این اجلاس دقیقاً دوماه بعد از میزبانی ایران از همتای تاجیکی خود در شهریور ۱۴۰۱ است و رؤسای جمهور ایران و تاجیکستان برای چهارمین دیدار می‌کنند. رئیس‌جمهور در این دیدار با صراحت اعلام کرد که توسعه روابط با کشورهای حوزه آسیای میانه به خصوص تاجیکستان جزء اولویت‌های اول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.
پنجمین ملاقات در قلب منهتن
رئیسی که ارتباط ایران و تاجیکستان را قلبی و فرهنگی عنوان کرده بود، شهریورماه امسال و در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل برای پنجمین بار در نیویورک در حالی امامعلی رحمان را ملاقات می‌کند که طرفین بر بهره‌گیری از ظرفیت کمیسیون مشترک اقتصادی در جهت افزایش سطح تعاملات تجاری و اقتصادی و همچنین اشتراک‌گذاری ظرفیت‌ها و توانمندی‌های دو کشور تأکید کردند.
ازبکستان دوازدهمین مقصد دیپلماتیکی رئیس جمهور در ۱۴۰۲
اما آیت‌الله رئیسی بر اساس برنامه‌ریزی انجام شده پس از سفر به تاجیکستان و دیدار با امامعلی رحمان، از دوشنبه عازم ازبکستان می‌شود که بیست و دومین مقصد خارجی وی به شمار می‌رود و به دعوت رسمی «شوکت میرضیایف» همتای ازبکی و به منظور شرکت در شانزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری‌های اقتصادی «اکو» به این کشور سفر می‌کند.
رئیس جمهور در این سفر ضمن شرکت در اجلاس سران اکو و تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران، با تعدادی از سران و مقامات شرکت کننده در اجلاس نیز دیدار می‌کند.
رایزنی در خصوص همکاری‌های دوجانبه بویژه در زمینه تجاری و اقتصادی و مسائل بین‌المللی خصوصاً شرایط بحرانی در غزه محور گفت‌و‌گوهای ۲ جانبه رئیس جمهور در این سفر ۲ روزه است.
رکود بیشترین سفر رئیسی در ۱۴۰۲
این یازدهمین سفر رئیسی طی امسال (۱۴۰۲) است. رئیس جمهور که از زمان آغاز فعالیت دولت سیزدهم تاکنون به ۲۰ کشور سفر کرده، که چهار سفر آن در سال ۱۴۰۰ به تاجیکستان، ترکمنستان، روسیه و قطر و ۶ سفر به کشورهای عمان، ترکمنستان، ازبکستان، سازمان ملل، قزاقستان و چین اختصاص داشته است.
اما در دومین سال فعالیت این دولت و در سال ۱۴۰۲ آیت‌الله رئیسی تاکنون ۱۰ سفر بدون احتساب تاجیکستان به کشورهای سوریه، اندونزی، ونزوئلا، نیکاراگوئه، کوبا، کنیا، اوگاندا، زیمباوه، ژوهانسبورگ و نیوریورک داشته است که رکورد بیشترین سفر خارجی رئیس جمهور در سال‌جاری شکسته شد.