تولید گندم در حال ثبت رکورد جدید
با افزایش چشمگیر خرید تضمینی گندم در سال جاری، پیش بینی می شود واردات گندم کاهش جدی داشته باشد
نفیسه امامی
روزنامه نگار
اصلاح نرخ خرید تضمینی گندم و پرداخت بموقع مطالبات گندمکاران انتظار برای خرید تضمینی گندم را به بیش از ۸.۵ میلیون تن رسانده است. پیش‌بینی اولیه خرید تضمینی گندم در کشور ۸.۵ میلیون تن بود اما بر اساس خریدی که تاکنون انجام شده برآورد می‌شود، این رقم بیشتر شود.
بنابر آمار از ابتدای فصل برداشت تاکنون بیش از ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تن گندم از کشاورزان خریداری شده است. میزان ذخایر استراتژیک گندم کشور 2.5 تا 3 میلیون تن و 11 تا 11.5 میلیون تن گندم برای نان و صنف و صنعت مورد نیاز است یعنی در مجموع حدود 14 میلیون تن گندم در یک سال مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر گندم تولیدی در کشور همواره برای مدت سه ماه ذخیره استراتژیک گندم کشور درنظر گرفته می‌شود.
با توجه به نگاه مثبت وزیر جهاد کشاورزی به رویکرد حمایت از تولید و اعلام نرخ منطقی خرید تضمینی، افزایش خرید تضمینی در قیاس با سال گذشته دور از انتظار نیست. تاکنون رشد خرید تضمینی گندم 27 درصد و نزدیک به 4 میلیون تن از کشاورزان برآورد شده است. بیشترین خرید گندم نیز مربوط به استان خوزستان با یک میلیون و 720 هزار تن است که رکورد خرید گندم در خوزستان را شکسته است. باتوجه به تولید مناسب امسال، پیش‌بینی می‌شود میزان واردات گندم به کشور نیز کاهش یابد و به حدود 2 میلیون تن برسد و با تداوم این روند به تولید بیشتر نیازی به واردات نباشد.
پیگیری شخص رئیس جمهور برای پرداخت مطالبات گندمکاران
سعید راد مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران با اشاره به پیگیری شخص رئیس جمهور برای پرداخت مطالبات گندمکاران گفته است: با محدودیت‌هایی برای پرداخت مطالبات گندمکاران مواجه هستیم اما با همکاری سازمان برنامه و بودجه و دریافت منابع بانکی، منابع لازم برای پرداخت مطالبات گندمکاران تأمین می‌شود. طبق گفته راد، تاکنون حدود ۵ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان از بهای گندم خریداری شده پرداخت شده است و 25 هزار میلیارد تومان یعنی در حدود 55 درصد مطالبات گندمکاران باقی مانده که پرداخت می‌شود.
ادامه خرید تضمینی گندم تا 15 شهریور
معاون وزیر جهاد کشاورزی ادامه داده است: خرید تضمینی گندم تا 15 شهریور ادامه خواهد داشت که البته به دلیل شرایط متفاوت آب و هوایی امسال ممکن است زمان خرید تضمینی ادامه پیدا کند.
وی با بیان اینکه خرید تضمینی گندم در برخی از استان‌های گرمسیری تمام شده گفته است: در همه استان‌ها شاهد رشد خرید تضمینی گندم بوده‌ایم که امیدواریم این روند تداوم داشته باشد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: امسال باران‌های خوبی را در فروردین و اردیبهشت در بخش شمال غربی کشور شاهد بودیم که نگرانی‌ها درباره تولید این محصول در کشور را از بین برد.
ابلاغیه جدیدی درباره نرخ خرید تضمینی گندم نیست
دولت سیزدهم قیمت خرید تضمینی گندم را از کیلویی پنج‌هزار تومان در اولین سال فعالیت ابتدا به هفت‌هزار و ۵۰۰ تومان تغییر داد و با شروع جنگ اوکراین و روسیه و تغییر قیمت‌های جهانی، در ابتدای سال ۱۴۰۱ قیمت را به ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان و مجدد این رقم را به ۱۳ هزار تومان افزایش داد تا کشاورزان متضرر نشوند.
دولت در سال زراعی 1402-1401 بعد از برگزاری جلسات کارشناسی در شورای قیمت‌گذاری برای دومین بار نرخ خرید تضمینی گندم را افزایش داد و قیمت گندم را کیلویی 13 هزار تومان اعلام کرد، اما در سال‌جاری و در پی درخواست کشاورزان نرخ خرید گندم را 2 هزار تومان افزایش و 15 هزار تومان تعیین کرد.
با اعلام نرخ 15 هزار تومانی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و تشکل‌ها مجدداً در تلاش برای افزایش نرخ خرید تضمینی گندم بوده‌اند و به دنبال تعیین نرخ 17 هزار تومانی هستند اما مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران تأکید کرده است ابلاغیه جدیدی درباره نرخ تضمینی صورت نگرفته و آخرین ابلاغیه موجود همان 15 هزار تومان است.
آنچه دولت سیزدهم در نظر دارد، علاوه بر حمایت از گندمکاران به دنبال پایداری تولید در این محصول استراتژیک است که البته اقداماتی همچون اصلاح تغذیه، افزایش تولید، مصرف بذر اصلاح شده و مبارزه درست و به‌موقع با عوامل زیان رسان از عوامل موفقیت پایداری تولید می‌تواند باشد.
بــرش
اجرای الگوی کشت قراردادی با هدف افزایش تولید
در سال‌های گذشته هدفگذاری دولت‌ها افزایش تولید گندم در ۲ میلیون هکتار اراضی آبی بوده است، زیرا به دلیل استمرار خشکسالی میزان تولید در اراضی دیم کاهش می‌یافت، اما دولت سیزدهم تلاش در افزایش تولید در اراضی دیم با جهش تولید در دیمزارها و کشاورزی قراردادی اثرات مطلوبی در پی داشته است. افزایش تولید گندم، علاوه بر کمک به خودکفایی در زمینه تأمین این محصول راهبردی، باعث افزایش درآمد کشاورزان و گندمکاران نیز می‌شود و به معیشت آنها کمک می‌کند. به همین منظور در سال‌جاری زراعی، الگوی کشت قراردادی با هدف افزایش تولید در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار داده شد و در بیش از یک و نیم میلیون هکتار از اراضی کشور، نسبت به کشت گندم به صورت قراردادی اقدام شده است.