واردات 1.8 میلیارد دلاری روغن خوراکی برای تنظیم بازار
واردات انواع روغن در هفت ماهه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشدی حدوداً 55 درصدی و به لحاظ ارزشی با رشدی حدوداً 35 درصدی روبه‌رو بوده است
کنترل قیمت مصرف‌کننده در کشور ما کالاهای اساسی با ارز نیمایی وارد می‌شود تا دولت قیمت مصرف کننده را کنترل کند در واقع قیمت داخلی تحت تأثیر نوسان قیمت جهانی قرار نمی‌گیرد اما افزایش قیمت جهانی خروج ارز را که 90 روغن مورد نیاز را وارد می‌کنیم، بیشتر می‌کند
امین محمودی
روزنامه نگار
روغن به‌عنوان یکی از مواد اولیه اساسی برخی از محصولات تولیدی در صنعت مواد غذایی نقش پررنگی در هزینه‌های تولید، تداوم چرخه تولید و سر و سامان گرفتن بسیاری از بازارها دارد، با این حال تا سال 1400 به دلیل تخصیص ارز ترجیحی به آن، با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو بود.
با این حال یکی از محصولاتی که پس از اصلاح ارز ترجیحی در سال گذشته با بیشترین تورم روبه‌رو شد، روغن خوراکی بود. از طرف دیگر نباید از ذکر این نکته نیز غافل شد که یکی از محصولاتی که قیمت آن در یک سال اخیر کاملاً ثابت مانده و بعضاً کاهش قیمت را نیز تجربه کرده، همین روغن خوراکی بوده است.
سالانه تنها 15 درصد نیاز کشور به دانههای روغنی از داخل تأمین بقیه از خارج کشور وارد می‌شود، رشد قیمت‌های جهانی کالا هم عاملی برای خروج بیشتر ارز از کشور شده است، در این میان برنامه‌های افزایش تولید دانههای روغنی در داخل هم تأثیری در افزایش تولید نداشته است و ارز زیادی صرف واردات این محصول می‌شود.
«امیرهوشنگ بیرشک» دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی کشور در این باره گفت: در حال حاضر ۱۵ درصد از دانههای روغنی مورد نیاز کشورمان در داخل تولید می‌شود به طوری که ۳۰۰ هزار تن روغن در کشور از تولیدات داخلی به دست می‌آید و یک میلیون و 5۰۰ هزار تن دیگر از طریق واردات تأمین شده است.
سالانه حدود 10 تا 16 میلیارد دلار ارز برای تأمین کالاهای اساسی از کشور خارج می‌شود که تقریباً 25 درصد آن مربوط به واردات روغن است و هر چه قیمت‌های جهانی بالاتر می‌رود، میزان خروج ارز بیشتر می‌شود.
افزایش 5.5 دلاری قیمت جهانی روغن در یک روز
خبر دیروز افزایش «5.5 دلار در یک روز» قیمت جهانی روغن توجه کشورهایی که تأمین نیازشان به واردات گره خورده را جلب کرد، آنها نگران صرف ارز بیشتر برای واردات هستند.
در کشور ما کالاهای اساسی با ارز نیمایی وارد می‌شود تا دولت قیمت مصرف کننده را کنترل کند در واقع قیمت داخلی تحت تأثیر نوسان قیمت جهانی قرار نمی‌گیرد اما افزایش قیمت جهانی خروج ارز را که 90 روغن مورد نیاز را وارد می‌کنیم، بیشتر می‌کند.
دیروز بلومبرگ گزارش داد که «قیمت دانه روغنی سویا 5.5 دلار در هر بوشل برای تحویل در ماه ژانویه 2024 افزایش یافت.» بوشل معیار اندازه‌گیری وزن ماده خشک است و در کشاورزی کاربرد دارد. هر بوشل گندم معادل 27.2 کیلوگرم است، وزن محصولات مختلف بر اساس بوشل فرق می‌کند.
جزئیات واردات روغن
وزارت جهاد کشاورزی برای تنظیم بازار روغن در هفت ماهه نخست سال جاری یک میلیون و 147 هزار و 303 تن و 246 کیلوگرم انواع روغن به ارزش یک میلیارد و 827 میلیون و 444 هزار و 729 دلار یا 52 هزار و 85 میلیارد و 430 میلیون و 598 هزار تومان وارد کرد.
این در حالی است که در سال گذشته 751 هزار تن انواع روغن به ارزش یک میلیارد و 368 میلیون دلار وارد کشور شده بود، به همین دلیل می‌توان گفت واردات انواع روغن در هفت ماهه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشدی حدوداً 55 درصدی و به لحاظ ارزشی با رشدی حدوداً 35 درصدی روبه‌رو بوده است.
واردات روغن از 31 کشور دنیا
یکی از مهم‌ترین تأکیدات کارشناسان اقتصادی برای انجام تجارت با دیگر کشورها تنوع‌سازی وارداتی است تا کشورمان در صورت تحریم توسط کشورهای دیگر و یا قطع شدن روابط با کشوری بتواند با کشورهای دیگر مبادله تجاری داشته باشد. از این رو طی شش ماهه نخست سال‌جاری روغن از مبادی کشورهای جمهوری آذربایجان، اسپانیا، اسلواکی، امارات، اندونزی، ایرلند، ایتالیا، ایسلند، آرژانتین، آلمان، برزیل، بلژیک، تایلند، تایوان، ترکیه، چین، دانمارک، رومانی، سنگاپور، سوئیس، روسیه، فرانسه، فیلیپین، قزاقستان، کانادا، مالدیو، مالزی، مجارستان، هلند، هند و هنگ‌کنگ به ایران وارد شده است.
بــرش
یک راهکار ساده برای افزایش خودکفایی روغن
مردم ایران دو برابر میانگین جهانی روغن مصرف می‌کنند که اگر به استاندارد جهانی برسد، به همین راحتی 50 درصد خودکفایی حاصل می‌شود، یعنی همان کاری که دولت‌ها سال‌ها برای آن تلاش کرده‌اند. میزان مصرف روغن در کشور۲۳ تا ۲۴ کیلوگرم است که دو برابر میانگین جهانی است، این عدد اگر به نصف برسد میزان واردات به همین راحتی یک میلیون تن کاهش می‌یابد و حداقل 2.5 میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی ایجاد می‌شود اما در این باره فرهنگ‌سازی ضروری است. کارشناسان معتقد هستند که رسانه‌ها و در صدر آن رسانه ملی، به جای تبلیغات گسترده در مورد روغن‌های خوراکی، ضرورت کاهش مصرف روغن و زیان‌های بی‌شمار مصرف روغن را به مردم اطلاع‌رسانی کند.