متوسط اشتغال در دولت سیزدهم ۶۷ درصد بیشتر از دولت روحانی بوده است
بر اساس آمارهای موجود، در ۲.۵ سال گذشته با اجرای طرحهای بیمه فراگیر خانواده ایرانی و بیمههای اجباری، اختیاری و مشاغل سخت و زیانآور، حدود یکمیلیون و ۹۲۰ هزار بیمه شده جدید به جمع بیمهشدگان تأمین اجتماعی افزوده شده که در سال جاری نیز آمار بیش از یکمیلیون و ۵۰۰ هزار نفری بیمه شده جدید هدفگذاری شده است. با ورود یکمیلیون و ۹۲۰ هزار نفر بیمه شده جدید، ۴۹ هزار میلیارد تومان به منابع سالانه سازمان تأمین اجتماعی افزوده شده است. بر اساس آمارهای رسمی، به نظر میرسد روند رشد اشتغال در دولت سیزدهم مثبت بوده است. طبق اطلاعات مرکز آمار ایران، در فصل بهار ۱۴۰۲ تعداد شاغلان کشور به ۲۴ میلیون و ۳۰۵ هزار نفر رسیده یعنی در دو سال منتهی به بهار سال جاری تعداد افزایش اشتغال خالص حدود ۶۳۰ هزار نفر بوده که متوسط سالانه آن ۳۱۵ هزار نفر است. بر اساس همین دادهها، در دوران عملکرد دولت سیزدهم، متوسط اشتغال خالص سالانه در کشور ۶۷ درصد بیشتر از دولتهای یازدهم و دوازدهم بوده است.
افزایش نرخ اشتغال خالص به معنای رشد جمعیت بیمهشدگان صندوقهای بازنشستگی و قبل از همه سازمان تأمین اجتماعی است. در دهههای اخیر بخش خصوصی میزبان بخش اعظم اشتغالزایی در کشور بوده، به عبارتی بیشترین فرصتهای شغلی در بخش خصوصی به وجود آمده است و از آنجا که شاغلان بخش خصوصی در صورت اشتغال قانونی و رسمی، بیمه شده سازمان تأمین اجتماعی به حساب میآیند، افزایش نرخ اشتغال به معنای افزایش نرخ بیمهشدگان این صندوق است و از قضا دادههای رسمی منتشر شده از سوی سازمان تأمین اجتماعی نیز نشان میدهد در ۲.۵ سال اخیر نرخ بیمهشدگان رشد قابلقبولی داشته و از این محل، ورودیهای این سازمان به شیوهای معنادار افزایش یافته است. اطلاعاتی از توزیع دقیق بیمهشدگان جدید سازمان تأمین اجتماعی به تفکیک نوع بیمه و وضعیت اشتغال در دست نیست، اما اگر طرحهای بیمه فراگیر سازمان تأمین اجتماعی را کنار بگذاریم به نظر میرسد بخش قابلتوجهی از یکمیلیون و ۹۲۰ هزار بیمه شده جدید مربوط به شاغلان جدیدالورود به بازار کار است. در ۲.۵ سال اخیر افزایش متوسط سالانه اشتغال ۳۱۵ هزار نفر بوده است. اکثریت قریب به اتفاق این شاغلان جدید، بیمه شده سازمان تأمین اجتماعی هستند و به گفته حسین حبیبی، فعال کارگری «اشتغالزایی هرچه بیشتر دولت به نفع سازمان تأمین اجتماعی است چراکه شاغلان جدید عموماً در بخش خصوصی به کار گرفته میشوند و بیمه شده تأمین اجتماعی هستند و در نتیجه با ورود به عرصه اشتغال، به افزایش منابع ورودی این سازمان بیمهگر کمک میکنند.»
طبق آمارهای موجود، ۸۶ درصد منابع سازمان تأمین اجتماعی از محل وصول حق بیمههای بیمهشدگان تحت پوشش این سازمان تأمین میشود، بنابراین هرچه تعداد بیمهشدگان افزایش یابد، تأمین منابع سازمان پایدارتر و اجرای به تعهدات در قبال جامعه هدف مطمئنتر خواهد بود. حبیبی در این رابطه گفت:«بهترین و پایدارترین راه برای افزایش منابع ورودی تأمین اجتماعی، افزایش تعداد بیمهشدگان تحت شمول این سازمان است. یکی از راههای افزایش تعداد بیمهشدگان، گسترش چتر تأمین اجتماعی با هدف پوشش بیمهای مشاغل غیررسمی یا به عبارتی رسمیسازی بخشهای غیررسمی اقتصاد است، اما راه مطمئن دیگر ایجاد اشتغال جدید در کشور و ورود شاغلان جدید به زیر چتر بیمه تأمین اجتماعی است.»
او اضافه کرد:«جامعه ما به سمت سالمندی حرکت میکند و بر اساس شواهد و دادهها تعداد مستمریبگیران صندوقهای بازنشستگی در سالهای پیشرو افزایش خواهد یافت. در چنین شرایطی باید با ایجاد فرصتهای شغلی امن و بیمه شده، ورودیهای جدید برای صندوقهای بازنشستگی مهیا شود؛ بنابراین دولتها برای صیانت از پایداری صندوقهای بازنشستگی و مقابله با بحران ناترازی آنها باید به فکر افزایش جمعیت بیمهشدگان از طریق اشتغالزایی و ایجاد فرصتهای شغلی در جامعه باشند.»