دهن‌کجی اوپک پلاس به زیاده‌خواهی امریکا
کشورهای صادرکننده نفت اوپک‌پلاس توافق کردند که از ابتدای سال میلادی تولید نفت را تا 2.2 میلیون بشکه در روز کاهش دهند
در نشست اوپک‌پلاس توافق شد که عرضه نفت از ابتدای سال میلادی آتی در بازار جهانی 900 هزار بشکه نفت در روز کاهش یابد که در مجموع کل کاهش عرضه روزانه به 2.2 میلیون بشکه خواهد رسید.
کشورهای صادرکننده نفت اوپک‌پلاس پس از جلسه تصمیم‌گیری که در روز گذشته به صورت مجازی برگزار شد، توافق کردند از ابتدای سال میلادی تولید نفت را تا 2.2 میلیون بشکه در روز کاهش دهند. این توافق برای افزایش قیمت نفت در بازار و متعادل ساختن عرضه و تقاضا انجام می‌شود.
این توافق فعلاً برای سه ماه نخست سال 2024 انجام شده و در صورت تغییر برای ماه‌های آینده اعمال می‌شود.
کشورهای صادرکننده نفت توافق کرده‌اند که عربستان روزانه یک میلیون بشکه، عراق 223 هزار بشکه، امارات 163 هزار بشکه، کویت 135 هزار بشکه، قزاقستان 82 هزار بشکه، الجزایر 51 هزار بشکه و عمان 42 هزار بشکه تولید خود را کاهش دهند. اعضای اوپک‌پلاس در مجموعه اقدام‌هایی که از اواخر سال ۲۰۲۲ میلادی آغاز شد، متعهد شده‌اند در مجموع روزانه ۵ میلیون بشکه یا حدود ۵ درصد از تقاضای روزانه جهانی از تولید خود بکاهند.
اع ضای اوپک‌پلاس در اکتبر ۲۰۲۲ میلادی تصمیم گرفته بودند از ماه نوامبر تا پایان سال ۲۰۲۳ میلادی روزانه ۲ میلیون بشکه تولید خود را کاهش دهند، همچنین بعضی از تولیدکنندگان این ائتلاف در آوریل ۲۰۲۲ به‌طور ناگهانی تصمیم گرفتند از یکم ماه مه ۲۰۲۳ (۱۱ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲) تا پایان سال ۲۰۲۳ میلادی روزانه یک میلیون و ۶۶۰ هزار بشکه از تولید خود بکاهند به‌طوری که این رقم در مجموع به روزانه ۳ میلیون و ۶۶۰ هزار بشکه رسید.
بر این اساس، اوپک‌پلاس تا پایان سال ۲۰۲۳ میلادی ۳ میلیون و ۶۶۰ هزار بشکه کاهش تولید (معادل ۳.۶ درصد از تقاضای جهانی نفت) دارد که از این مقدار یک میلیون و ۶۶۰ هزار بشکه آن داوطلبانه (۱۳ فروردین‌ماه ۱۴۰۲) و ۲ میلیون بشکه آن مصوب سی‌وسومین نشست وزارتی اوپک‌پلاس (پنجم اکتبر، دوم مهرماه ۱۴۰۱) است.
در عین حال اعضای این ائتلاف به‌منظور بهبود قیمت‌های جهانی نفت خام، در نشست سی‌وپنجم در وین تصمیم گرفتند این ارقام تا پایان سال ۲۰۲۳ میلادی ادامه یابد و برای کل سال ۲۰۲۴ افزون بر این مقدار یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه دیگر هم تولید کشورهای عضو این ائتلاف کاهش یابد و مجموع تولیدشان به ۴۰ میلیون و ۴۶۰ هزار بشکه در روز برسد. عربستان ابتدا در ماه ژوئیه کاهش داوطلبانه را به‌عنوان اقدامی اضافه به توافق گسترده محدود کردن عرضه که نخستین‌بار از سوی برخی اعضای اوپک‌پلاس در آوریل توافق شد، آغاز کرد و ماهانه با بررسی شرایط بازار این کاهش عرضه داوطلبانه یک میلیون بشکه‌ای را تا پایان سال ۲۰۲۳ میلادی تمدید کرد.
در همین حال، کاهش عرضه داوطلبانه روسیه که شامل کاهش روزانه ۳۰۰ هزار بشکه‌ای صادرات نفت خام این کشور می‌شود تا پایان سال‌جاری میلادی تمدید شد. بر این اساس، اکنون مجموع کاهش عرضه اعضای اوپک‌پلاس شامل مصوب و داوطلبانه از یکم ژانویه ۲۰۲۴ میلادی ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز خواهد بود به‌طوری که مجموع تولید این اعضا باید به ۳۸ میلیون و ۲۶۰ هزار بشکه در روز برسد.
ائتلاف اوپک‌پلاس اکنون ۲۳ عضو شامل ۱۳ کشور عضو اوپک و ۱۰ کشور غیراوپک دارد، که طبق موافقت سی‌وششمین نشست وزارتی اوپک‌پلاس با درخواست برزیل برای پیوستن به این ائتلاف، تعداد اعضای آن در از یکم ژانویه ۲۰۲۴ میلادی به ۲۴ عضو می‌رسد.
علاوه بر آن از برزیل که جزو 10 کشور بزرگ تولیدکننده نفت در جهان است، نیز برای پیوستن به اوپک‌پلاس دعوت شده است. جمهوری اسلامی ایران هم‌اکنون در کنار کشورهای لیبی و ونزوئلا به‌دلیل تحریم از توافق کاهش عرضه در قالب «بیانیه همکاری» اوپک‌پلاس مستثنی است.
بر اساس این گزارش کاهش تولید نفت از سوی کشورهای عضو اوپک حداقل از یکی دو سال گذشته ادامه دارد و در این نشست قرار شد 900 هزار بشکه دیگر کاهش یابد که مجموع کاهش تولید کشورهای عضو اوپک به 2.2 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
ناگفته نماند که صدوهشتاد و هفتمین نشست اوپک نیز در حالی به کار خود پایان داد که ایران به عنوان نایب رئیس کنفرانس اوپک برای سال ۲۰۲۴ انتخاب شد. وزیر نفت با بیان اینکه در شرایطی که اکنون تولیدکنندگان اوپک‌پلاس از نظر وحدت همکاری و تفاهم میان خود در نقطه‌ای مطلوب هستند، گفت: تلاش ما نهادینه کردن همکاری با تولیدکنندگان غیر اوپک در چهارچوب ائتلاف اوپک‌پلاس است.
جواد اوجی پس از برگزاری نشست‌های وزارتی ۱۸۷ اوپک و ۳۶ اوپک‌پلاس افزود: در سی‌ششمین نشست وزارتی اوپک‌پلاس اشاره شد که این ائتلاف به‌دقت شرایط بازارهای جهانی نفت خام و توازن عرضه و تقاضا را زیر نظر گرفته و این آمادگی وجود دارد تا به اقتضای شرایط بازار نفت به‌سرعت تصمیم‌گیری کند و اقدام‌های لازم ازسوی اوپک‌پلاس برای ثبات بازار انجام شود. وزیر نفت، با بیان اینکه در شرایط کنونی که تولیدکنندگان اوپک‌پلاس در نقطه‌ای مطلوب از نظر وحدت، همکاری و تفاهم میان خود هستند، اذعان کرد: تلاش ما، نهادینه کردن همکاری با تولیدکنندگان غیراوپک در چهارچوب اوپک‌پلاس است، از این‌رو هرگونه تصمیمی که در نشست‌های این ائتلاف اتخاذ می‌شود، مبتنی بر اجماع میان همه تولیدکنندگان و برای حفظ ثبات بازار نفت و منافع جمعی اعضاست.
وی تصریح کرد: بازار نفت دوره‌ای چالش‌برانگیز با اطمینانی فراوان را تجربه می‌کند، افزایش عرضه از سوی بعضی از تولیدکنندگان خارج از ائتلاف اوپک‌پلاس در کنار تردیدهای حاکم بر اقتصاد جهان، چشم‌انداز بازارهای جهانی، اقدام‌های سفته‌بازان در بازار نفت و پیامدهای تحولات یادشده، پیام‌هایی هشداردهنده برای ثبات بازار نفت است.
وزیر نفت اظهار کرد: توافق اوپک‌پلاس و تصمیم‌های نشست وزارتی، منجر به حصول دستاوردهایی قابل‌توجه منطبق با منافع مشترک کشورهای عضو اوپک و غیراوپک شده، حفظ این حرکت موفقیت‌آمیز در مسیر آینده برای ثبات بازار و تأمین منافع تولیدکنندگان نفت حیاتی است.
اوجی تصریح کرد: در هر دو سمت عرضه و تقاضای جهانی نفت تردیدهای جدی وجود دارد که هر کدام می‌توانند پیامدهای خاص خود را برای چشم‌انداز تحولات آینده به‌دنبال داشته باشد.
وی گفت: در همین حال افزایش فعالیت‌های سوداگران در بازار کاغذی نیز بر نگرانی‌ها افزوده است، از این‌رو نمی‌توان بی‌شک درباره چشم‌انداز روندهای حاکم بر بازار جهانی نفت صحبت کرد و من نیز نمی‌توانم هیچ یک از این گمانه‌زنی‌ها را تأیید کنم.
اوجی ادامه داد: آنچه که می‌توان اعلام کرد این است که اوپک‌پلاس به‌طور دقیق و منظم تحولات بازار جهانی نفت و عوامل تأثیرگذار بر آن را زیر نظر دارد و همانند تجربه سال‌های گذشته در موقع نیاز، تصمیم‌های متناسب برای برقراری و حفظ ثبات در بازار نفت را اتخاذ و اجرا خواهد کرد.
وی گفت: اگر امروز امریکا و دیگر مصرف‌کنندگان بزرگ جهان درباره وضع بازار و امنیت عرضه نفت و انرژی نگران هستند، این موضوع نتیجه اقدام‌ها و سیاست‌های امریکا برای اعمال فشار علیه اوپک‌پلاس و تولیدکنندگان، فشار سیاسی بر بعضی از تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز از طریق تحریم‌های ظالمانه و یکجانبه و دامن زدن به تحولات ژئوپلیتیک از طریق دخالت سیاسی و حمایت از جنگ در منطقه خاورمیانه است.
وزیر نفت اذعان کرد: توافق اوپک‌پلاس و تصمیم‌های آن عاملی مهم در حذف نوسان‌های بازار نفت، کمک به بهبود شرایط اقتصادی جهان، تشویق سرمایه‌گذاری‌های در صنعت جهانی نفت و تأمین امنیت انرژی است، باور ما این است که توافق اوپک‌پلاس و همکاری میان تولیدکنندگان بزرگ، نفت تنها گزینه برای تحقق امنیت انرژی جهان در کوتاه‌مدت و بلندمدت است.
اوجی افزود: همه ناظران و متخصصان بازار نفت به دستاوردهای سازنده توافق اوپک‌پلاس برای ثبات بازار و تحقق امنیت انرژی اذعان دارند و ایران هم از توافق اوپک‌پلاس و تصمیم‌های آن به‌طور کامل حمایت می‌کند زیرا توافق «بیانیه همکاری میان تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک» را به سود بازار نفت، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان و اقتصاد جهانی می‌داند.