رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو در گفت‌وگو با «ایران اقتصادی»:
بازار خودرو تا پایان سال بدون نوسان خواهد بود
مردم قبل از خرید خودرو در فضای مجازی، استعلام قیمت‌ها را بگیرند تا با خسران مالی روبه‌رو نشوند
در دولت گذشته بازار خودرو به شدت دچار به هم ریختگی شد و قیمت‌ها سیر صعودی به خود گرفت، این فرایند باعث شد خودرو مجدداً در قالب کالای سرمایه‌ای قرار گیرد و مردم با هدف کسب سود سراغ خرید و فروش خودرو بروند. این امر در بازار خودرو، تقاضای کاذب ایجاد کرد و از آنجا که خودروسازان نمی‌توانستند تولید و تقاضا را برابر کنند، بر قیمت‌ها در بازار افزوده شد و به‌صورت باور نکردنی قیمت انواع خودروهای داخلی به بیش از 100 میلیون تومان افزایش یافت و با سرعت بسیار بالا از 200 میلیون تومان هم عبور کرد. این روند سبب شد که روز به روز به صف خریداران خودرو افزوده شود و خودروسازان هم به جهت عدم توانایی در پاسخگویی، کنترل بازار خودرو را از دست دادند. این امر تا ماه‌های ابتدایی فعالیت دولت سیزدهم ادامه داشت و از اواخر آبان ماه سال 1400 تا حدودی بازار خودرو آرام شد. از همین رو سیدرضا فاطمی امین، وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت برای آنکه بازار خودرو در مدار درست قرار گیرد، راهکارهای کارشناسی را پذیرفت و در نهایت قرار شد به جای قرعه‌کشی، سامانه یکپارچه تخصیص خودرو ایجاد شود. در این سامانه تمام متقاضیان (در فواصل زمانی) صاحب خودرو می‌شدند و خودروساز هم می‌دانست که برای ماه‌های آتی خود باید چه روالی را طی کند. اما می‌توان گفت که موفقیت این سامانه از خردادماه سال‌جاری، نمایان شد. بازار خودرو تا حد زیادی آرام شد و مردم دیگر مانند گذشته عطش خرید ندارند. البته در این میان بارها سفته‌بازان تلاش کردند که بازار خودرو به هم بریزد و قیمت‌ها دوباره افزایشی شود. در مقاطعی هم قیمت خودرو 4 تا 10 میلیون تومان گران شد اما دوباره قیمت‌ها به ثبات نسبی رسیده است. طی چند روز اخیر و بخصوص نزدیک به ماه‌های پایانی سال، این دیدگاه وجود دارد که قیمت خودرو دوباره گران خواهد شد. در این خصوص با سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو گفت‌و‌گویی انجام دادیم که در ادامه می‌آید.
طی چند وقت اخیر بازار خودرو، آرام شده است و قیمت‌ها نوسان گذشته را ندارد. این موضوع به‌صورت واقعی رخ داده یا به اعتقاد برخی‌ها با فشار سیاست‌گذاران، قیمت‌ها کمترین نوسان را دارد؟
وضعیت خودروهایی که روزانه توسط خودروسازان فاکتور و به مردم تحویل داده می‌شود، مناسب است. این خودروها به جهت آنکه خودروساز و مونتاژکار به تعهدات خود پایبند بوده، عملاً هیچ نوسانی در بازار ندارد. اما خودروهایی که فاکتور نمی‌شود و عملاً خودروساز خلف وعده یا قطره‌چکانی عرضه می‌کند، همچنان با نوسان قیمت در بازار روبه‌رو است که نمونه آن در گروه خودرویی پژو قابل رؤیت است. طی یک ماه گذشته فاکتور برخی از محصولات ایران خودرو و بخصوص هایما کاهشی بوده است.
بازار خودروهای خارجی هم نسبت به گذشته آرام‌تر شده است و قطعاً با عرضه خودروهای وارداتی در بازار، شرایط بهتر خواهد شد. مهم‌ترین دلیلی که باعث شده قیمت خودروهای خارجی ثبات خوبی داشته باشد، نرخ ارز است. بانک مرکزی بخوبی توانسته نرخ ارز را مدیریت کند. اگر همین روال ادامه پیدا کند در خودروهای خارجی هم رشد قیمت نخواهیم داشت.
با توجه به اینکه به ماه‌های پایانی سال 1402 نزدیک شدیم، این احتمال وجود دارد که قیمت‌ها دستخوش تغییر شود و مردم با رشد یا جهش قیمت‌ها روبه‌رو شوند؟
در ماه‌های پایانی سال، میزان خرید و فروش خودرو، افزایش پیدا می‌کند اما با توجه به فعال‌سازی سامانه یکپارچه تخصیص خودرو و پیش‌فروش‌های صورت گرفته، بازار خودرو در ماه‌های پیش رو با نوسان قیمت روبه‌رو نخواهد شد و حتی می‌توان گفت که بازار خودرو تا پایان سال بدون نوسان خواهد بود. خیلی از متقاضیان خرید خودرو از مدت‌ها پیش در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو ثبت‌نام کردند و به مرور زمان در حال تحویل خودروهای خود هستند لذا وقتی تقاضای کاذب در بازار نباشد حتی در دوره افزایش تقاضا برای خرید خودرو، بازار دچار به هم ریختگی نخواهد شد و مهم‌تر اینکه بازار خودرو نسبت به گذشته بسیار آرام شده و حتی شاهد رکود در این حوزه هستیم. اما به مردم توصیه می‌کنم که در صورت خرید خودرو از بازار، سراغ واحدهای صنفی مجاز بروند و تحت هیچ شرایطی از افراد ناشناس و دلالان بازار، خودرو خریداری نکنند.
نکته دیگر اینکه به هیچ عنوان واحدهای صنفی موضوعی به نام پیش‌فروش خودرو ندارند و تنها منبع رسمی برای فروش خودروسازان، مونتاژکاران و وارداتی‌ها، سامانه یکپارچه تخصیص خودرو است. لذا مردم نباید تحت تأثیر صحبت افرادی قرار گیرند که به آنها پیش‌فروش خودرو یا فروش قسطی خودرو را توصیه می‌کنند. بنابراین اگر کسی می‌خواهد خودرو خریداری کند می‌تواند از دو روش اقدام کند؛ یکی ثبت‌نام در سامانه یکپارچه خودرو و دیگری خرید از طریق واحدهای صنفی مجاز. در سایر روش‌ها احتمال دارد که فرد متحمل خسارت شود. در مورد خرید خودرو به‌صورت لیزینگ نیز باید گفت که تمام مجموعه‌های مجاز، از بانک مرکزی مجوز دارند.
در سایت‌های خرید و فروش خودرو، قیمت‌های عجیب و غریبی عنوان می‌شود که عملاً در بازار چنین قیمت‌هایی وجود ندارد. در این خصوص چه اقداماتی باید صورت گیرد؟
متأسفانه برخی‌ها می‌خواهند از عدم آگاهی مردم سوء‌استفاده کنند و خودرو با قیمت بالا بفروشند از همین رو هر زمان که فردی می‌خواهد خودرو از طریق سایت‌ها خریداری کند باید قبل از آن از واحدهای صنفی مجاز، استعلام قیمت بگیرد. برخی دیگر هم با هدف برهم زدن بازار خودرو، قیمت‌هایی برای فروش خودرو اعلام می‌کنند که با واقعیت در تضاد کامل است؛ این امر بخصوص در مورد افرادی که خودرو احتکار کردند یا نمایشگاه‌داران خودرو بدون مجوز، دیده می‌شود. بارها گفته‌ایم که مردم برای خرید خودرو باید دقت کنند تا از سوی سفته‌بازان و سودجویان این بازار دچار مشکل نشوند.
از سویی بارها خواسته‌ایم که اگر قرار است آگهی در سایت‌های خرید و فروش خودرو منتشر شود، منتشر کننده آگهی، از سفارش دهنده پروانه کسب طلب کند. خیلی از آگهی‌هایی که در سایت‌های خرید و فروش خودرو منتشر می‌شود، مربوط به شرکت و نمایشگاه‌های خرید و فروش خودرویی است که هیچ مجوزی ندارند. براساس تبصره (3) ماده (17) قانون نظام صنفی، انتشار هرگونه آگهی تبلیغاتی به هر طریق توسط فرد صنفی فاقد پروانه کسب، ممنوع است و متخلف به جریمه نقدی از یک میلیون ریال تا 250 میلیون ریال محکوم می‌شود.
بیشترین آگهی‌دهنده در سایت‌های خرید و فروش خودرو، واحدهای صنفی غیرمجاز هستند، در رصدهایی که داشتیم شماره تلفن آگهی دهنده خودروها یکی بوده یا در روزهای متوالی با عرضه خودروهای متفاوت، آن شماره تلفن تکرار شده است. قطعاً بخش قابل توجهی از این آگهی‌ها دروغین و با هدف گران کردن قیمت خودرو در بازار است. بازار خودرو در رکود است و به همین دلیل مردم نباید تحت تأثیر آگهی‌های دروغین قرار گیرند. مردم چشم بسته خودرو خریداری نکنند.