عوامل افزایش سهم جمعیت غیرفعال در یک دهه گذشته
ارزیابی بازار کار ایران نشان می‌دهد طی یک دهه گذشته چالش‌های «کمترین میزان ایجاد اشتغال در کنار بیشترین افزایش جمعیت افراد در سن کار»، «عدم ورود بخش عمده‌ای از جمعیت در سن کار به بازارکار و در نتیجه افزایش جمعیت غیرفعال» و «سهم بالای جمعیت جوان و تحصیلکرده از جمعیت غیرفعال» بخشی از مهم‌ترین مسائل حوزه بازار کار را شامل شده‌اند که این عوامل در افزایش جمعیت غیرفعال کشور سهم عمده‌ای ایفا کردند.
به اعتقاد برخی کارشناسان حوزه کسب و کار و جمعیت، بخش جمعیت غیرفعال در کشور ما نسبت به بسیاری از کشورها در مقایسه داده‌های جمعیتی حوزه کار بالاست که در این باره سیاستگذاری در راستای تقویت فرهنگ کار و برنامه‌ریزی برای ایجاد گسترده فرصت‌های شغلی متناسب با تحصیلات و مهارت نیروی کار و نیاز روز فعالیت‌های اقتصادی راهگشاست.
از آنجا که جمعیت غیرفعال در سن کار، ظرفیت گسترده‌ای برای تغییر معادلات این حوزه به شمار می‌رود، به شرط ایجاد بسترهای اشتغال، تأثیرگذاری قابل توجهی در رشد مؤلفه‌های کسب و کار، رونق تولید و گسترش فعالیت‌های اقتصادی خواهند شد. بر اساس تعاریف آماری، جمعیت غیرفعال گروهی از افراد جامعه را شامل می‌شود که دارای شغل نبوده و بواسطه درآمدهای غیرکاری یا به‌دلیل بهره‌مندی از درآمدهای اطرافیان و خانواده تمایلی برای یافتن شغل و اشتغال به کار ندارند. دانشجویان و افراد در حال آموزش، زنان خانه‌دار و افراد دارای درآمد از محل‌های «غیرکاری» بخش مهمی از جمعیت غیرفعال را به خود اختصاص می‌دهند. با توجه به اینکه از نظر تعاریف حوزه کسب و کار و اقتصاد، شاخص «جمعیت فعال» به مجموعه گروه بیکاران و شاغلان اطلاق می‌شود، تفاوت عمده این بخش از نیروی کار با جمعیت غیرفعال در عدم اشتغال و نداشتن تمایل به فعالیت در کسب‌وکار است. رشد داده‌های مربوط به جمعیت غیرفعال در کشور را علاوه بر تغییر در معادلات عرضه و تقاضای بازار کار، می‌توان تلنگری در راستای شکل‌گیری و افزایش مشاغل غیررسمی به حساب آورد. این وضعیت در نکته مقابل رشد جمعیت فعال به معنای ایجاد تمایل در افراد خواهان ورود به بازار کار محسوب می‌شود که ارتقای شاخص‌های عمده بازار کار را به‌دنبال خواهد داشت.