در 9 ماهه امسال 970 هزار شغل ایجاد شد
اشتغال روزانه 3515 نفر در 276 روز
ایلیا پیر ولی
روزنامه نگار
در 9 ماهه سال‌جاری، حدود 90 درصد از هدفگذاری دولت برای ایجاد یک میلیون و 88 هزار فرصت شغلی محقق شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 70 هزار شغل بیشتر به وجود آمده است.
براساس داده‌های سامانه‌های فعال نظام جامع اطلاعات بازار کار که شامل سامانه‌های رصد اشتغال، جامع تسهیلات، اشتغال اتباع خارجی، جست‌و‌جوی شغل و پایش اشتغال است، از ابتدای فروردین‌ماه تا پایان آذرماه سال‌جاری، بطور میانگین در 276 روز منتهی به اول دی‌ماه امسال، روزانه 3هزارو 515 فرصت شغلی در کشور ایجاد شده است. به عبارتی در 9 ماهه امسال، 970 هزار فرصت شغلی در بخش‌های سه‌گانه خدمات، صنعت و کشاورزی به وجود آمده است. دولت سیزدهم برای سال‌جاری، ایجاد یک میلیون و 88 هزار فرصت شغلی را هدفگذاری کرده بود که حالا با تحقق حدود 90 درصدی این میزان از اشتغال هدفگذاری شده، فقط 10 درصد باقی مانده است. برآوردها نشان می‌دهند، ماهانه حدود 108 هزار فرصت شغلی در بخش‌های سه‌گانه اقتصادی ایجاد شده است. براساس پایش صورت گرفته در قالب داده‌های سامانه‌های فعال نظام جامع اطلاعات بازار کار کشور، 688 هزار و 700 شغل از مجموع 970 هزار شغل ایجاد شده در بخش‌های سه‌گانه خدمات، کشاورزی و صنعت به پایداری رسیده‌اند. به عبارتی 71 درصد از تعداد اشتغال ایجاد در 9 ماهه سال‌جاری به تثبیت رسیده‌اند. بررسی‌ها حاکی است، میزان اشتغال ایجاد شده در پایان امسال از میزان تعیین‌شده فراتر خواهد رفت. علت این موضوع هم افزایش اشتغال خانگی، رشد تعداد فرصت‌های شغلی تعاونی‌ها و رشد اشتغال صنعتی و رونق خدمات در سال‌جاری بوده و پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارند که این روند در سه ماهه انتهایی سال‌جاری نیز ادامه خواهد داشت.
جزئیات اشتغال در سال گذشته
سال گذشته طی همین مدت، 900 هزار فرصت شغلی ایجاد شده بود که امسال 70 هزار بیشتر ایجاد شده و بیانگر این موضوع است که دولت سیزدهم در اجرای برنامه‌های اشتغالزایی موفق عمل کرده است. سال گذشته در 276 روز منتهی به زمستان 1401، 3260 شغل روزانه ایجاد شد.
سال گذشته نیز دولت سیزدهم به وعده اشتغالزایی خود جامه عمل پوشاند و در 19 ماه منتهی به پایان این سال توانست یک میلیون و 970 هزار شغل ایجاد کند که بیش از دو سوم این اشتغال بر اساس داده‌های جریان نیروی کار فصلی به پایداری اشتغال دست یافتند.
دولت سیزدهم از تابستان سال 1400 تا پایان سال 1401، در یک برنامه جامع اما فشرده و جهادی، میزان اشتغالزایی را برای تعداد ماه‌های باقی‌مانده سال‌های 1400 و 1401 تدوین کرد، بدین ترتیب برای این 19 ماه، ایجاد یک میلیون و 850 هزار شغل را هدفگذاری کرد. بدین ترتیب، برای 7 ماه باقی‌مانده از سال 1400، ایجاد 650 هزار شغل و برای سال 1401، ایجاد یک میلیون و 212 هزار شغل هدفگذاری شد که در این مدت یک میلیون و 970 هزار شغل ایجاد شد.
عملکرد دولت در 9 ماهه امسال
دولت سیزدهم برای تحقق اهداف اشتغالزایی خود و برای کاهش نرخ بیکاری، سامانه ملی رصد اشتغال را ایجاد کرد تا اشتغال ایجادشده را در راستای تثبیت آنها پایش کند.
گزاره‌ای که تا پیش از دولت سیزدهم مغفول مانده و برنامه‌های اشتغالزایی دولت‌ها فاقد این نوع سامانه بود، به همین دلیل بیشتر سیاستگذاری‌های دولت‌ها بر پایه پول‌پاشی صرف و رهاشدگی بازار کار بود. به همین دلیل بود که اغلب فرصت‌های شغلی ایجادشده، به دلیل بی‌توجهی دولت‌ها پس از مدتی از بین می‌رفتند و دولت‌ها هیچ برنامه‌ای برای تثبیت اشتغال ایجادشده نداشتند.
در این دولت، بنابر پول‌پاشی صرف برای ایجاد شغل نبود. از این رو سامانه رصد ملی اشتغال ایجاد شد تا علاوه بر اینکه بازار کار را به صورت مداوم پایش کند خدمات اشتغالی که به افراد در این سامانه ارائه می‌شود، از طریق سه مرحله نسبت به مشاغل ایجادشده مورد نظارت و صحت‌سنجی قرار گیرند. در این سامانه کارشناسان و بازرسان در مرحله نخست به کسانی که خدمات دریافت کرده‌اند، پیام ارسال می‌کنند. در مرحله دوم تماس و در مرحله سوم نظارت به صورت حضوری و میدانی انجام می‌شود.
در مرحله نظارت میدانی بر اشتغال ایجادشده توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، کارشناسان از محل اشتغال ایجادشده براساس هویت افراد بازرسی انجام می‌دهند و نحوه پرداخت تسهیلات اشتغالزایی را به ثبت می‌رسانند تا از این طریق تسهیلات به شاغلان واقعی برای رونق کسب‌وکارها پرداخت شود و از هرگونه انحراف در تسهیلات جلوگیری شود. سامانه رصد ملی اشتغال کشور، برای کسب اطلاعات دقیق از ورودی‌ها و خروجی‌ها به بازار کار و میزان اشتغال ایجادی راه‌اندازی شده است تا سیاستگذاری‌ها و وضعیت بیکاران و شاغلان مورد بررسی قرار گیرد.
به این ترتیب، سامانه رصد ملی اشتغال، به عنوان سومین منبع آماری کشور پس از مرکز آمار و سازمان تأمین اجتماعی است که البته منبع معتبری است، چرا که بازار کار روزانه رصد می‌شود.
انجام 90 درصدی تعهدات دستگاه‌های اجرایی در حوزه اشتغال
بر پایه گزارش وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، با ثبت 970 هزار شغل از ابتدای سال‌جاری تا پایان آذرماه، دستگاه‌های اجرایی برای ایجاد شغل و حمایت از اشتغال، به میزان 90 درصد تعهداتشان را عملیاتی کرده‌اند.
براساس مصوبه شورای‌عالی اشتغال کشور، تعدادی از دستگاه‌ها و نهادهای اجرایی کشور در برنامه اشتغالزایی دولت متعهد به ایجاد یا حمایت از اشتغال شده بودند که براساس آمارهای ارائه‌شده، میزان عملکردشان یا به عبارتی تعهدشان به برنامه اشتغالزایی به 90 درصد رسیده است.
بازخوانی همزمان رشد 90 درصدی اشتغالزایی دستگاه‌های متعهد و تثبیت 71 درصدی اشتغال تمام وقت در کشور نشان می‌دهد که فضای اشتغال به سمت تمرکز بر بازار کار رسمی و شایسته پیش رفته است.