موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا اوایل دی‌ماه سال‌جاری توسط وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران و مقامات پنج کشور عضو اتحادیه و کمیسیون اقتصادی اوراسیا، طی مراسمی در حاشیه اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سنت پترزبورگ روسیه امضا شد.
باید از ظرفیت بازارهای جهانی استفاده کنیم. ضمن اینکه تجارت با کشورهای عضو بریکس و عضو اکو نیز در دستور کار قرار گیرد. تجربه استفاده از موافقت‌نامه ایران و اوراسیا، ما را به سایر بازارهای تجارت رهنمود می‌کند، تا بتوانیم بازی برد-برد با سایر کشورها داشته باشیم. اتحادیه اقتصادی اوراسیا با واردات ۳۸۸ میلیارد دلاری از جهان، بازاری بسیار بزرگ در نزدیکی ایران محسوب می‌شود، براین اساس افزایش مناسبات فی‌مابین امکان استفاده حداکثری از این پتانسیل و بازار بزرگ را برای کشورمان فراهم خواهد آورد.
ورود به بازار ۱۷۰ میلیون نفری
عباس علی‌آبادی وزیر صنعت، معدن و تجارت در خصوص ثمرات موافقت‌نامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اوراسیا، گفت: پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیازمند توانمندی‌های کشور ما در عرصه‌های مختلف از جمله صنعتی و اقتصادی هستند. علی‌آبادی افزود: اکنون ما از بازار این کشورها، اقلام کشاورزی از جمله ذرت و گندم وارد می‌کنیم که با امضای این توافقنامه ارتباط‌ها گسترده‌تر و تجارت آزاد بین کشورمان و سایر کشورهای عضو این اتحادیه صورت می‌گیرد. وزیر صمت با اشاره به اولویت‌ها در موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران و اوراسیا بیان داشت: قواعدی در این موافقت‌نامه تعریف شده که تأمین از تأمین‌کنندگان داخلی اولویت است ولی به هر حال فضای رقابتی برای همه به وجود آمده است. وی تأکید کرد: این موافقت‌نامه فرصت و فضای خوبی را برای همه فعالان اقتصادی بویژه بازرگانان و تولیدکنندگان برای نفوذ در بازارهای بزرگ کشورهای عضو اتحادیه فراهم کرده است که باید بیشترین بهره را ببرند. وزیر صمت با اشاره به اینکه نخستین بار است در دولت سیزدهم توانسته‌ایم با پنج کشور بزرگ و پرجمعیت ۱۷۰ میلیون نفری ارتباط تجارت آزاد برقرار کنیم، اظهار داشت: اکنون در شرایط تحریم قرار داریم و این امر فرصت خوبی برای افزایش حضور اقتصادی کشورمان در عرصه‌های جهانی است.
فرصتی برای رشد تولید
ارسلان قاسمی، رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تعاون ایران گفت: کشورمان در بسیاری از کالاها بویژه در حوزه کشاورزی توان صادراتی دارد که اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا، دسترسی به بازار ۷۰ میلیارد دلاری در صنایع غذایی و کشاورزی را برای ایران تسهیل می‌کند.
قاسمی افزود: محدودیت یا نبود تجارت آزاد میان ایران و کشورهای اوراسیا یکی از نقایص ما در حوزه تجارت با کشورهای هدف بود که از آن رنج می‌بردیم. بعد از تحریم‌های ظالمانه غربی‌ها، برای ایران بازارهای صادراتی و وارداتی محدود شد.
وی افزود: کشورهای حوزه اوراسیا به صورت مستقیم یا غیرمستقیم همسایه کشورمان هستند و ما با کشور ارمنستان مرز زمینی و با کشورهای قزاقستان و روسیه مرز دریایی و همچنین با قرقیزستان و بلاروس نیز همسایه هستیم. این کشورها بازار بسیار گسترده‌ای برای کشورمان هستند که در دولت سیزدهم وارد موافقت‌نامه تجارت آزاد با این کشورها شدیم. رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تعاون ایران با بیان اینکه تجارت آزاد یک امر پسندیده و اجتناب‌ناپذیراست، بیان داشت: برای کشور ما که هنوز تحریم‌ها وجود دارد این موافقت‌نامه فرصتی در راستای منافع ملی و رشد تولید خواهد بود تا از این طریق بخشی از آثار تحریم‌ها را خنثی کنیم.
افزایش فراگیری جهانی اوراسیا
آزا میگرانیان، رئیس بخش بازرگانی و لجستیک بین‌المللی در آکادمی اقتصاد ملی و خدمات دولتی روسیه گفت: امضای توافقنامه تجارت آزاد اتحادیه اوراسیا با ایران می‌تواند فرصت‌های قابل توجهی داشته باشد، چرا که از یک‌سو، ایران یک بازار ۹۰ میلیون نفری و از سوی دیگر، تولیدکننده کالا و خدمات حیاتی برای کشورهای عضو این اتحادیه است. میگرانیان افزود: توافقنامه‌ای که ۲۵ دسامبر ۲۰۲۳ (چهارم دی‌ماه ۱۴۰۲) با ایران امضا شد، یک موافقت‌نامه تمام‌عیار است که باید به تصویب همه مجالس کشورهای عضو برسد تا طی روال قانونی، اجرایی شود.
این پژوهشگر مؤسسه تحقیقات ملی اقتصاد جهانی با اشاره به مذاکرات صورت گرفته با اندونزی برای همکاری با اوراسیا بیان داشت: بنا بر برآوردهای مختلف، حوالی سال ۲۰۲۵، توافقنامه اتحادیه اوراسیا با اندونزی به امضا خواهد رسید.