تک‌رقمی شدن نرخ بیکاری در 24 استان کشور
فرزانه پیری
روزنامه نگار
براساس جدیدترین آمار اشتغال و نرخ بیکاری در فصل پاییز که از سوی مرکز آمار ایران منتشر شده است، نرخ بیکاری در فصل پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، از 8.2 درصد به 7.6 درصد رسیده، یعنی 0.6 درصد نرخ بیکاری در پاییز امسال روند کاهشی داشته است.
بررسی وضعیت استان‌های کشور نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در 19 استان روند کاهشی داشته و این نرخ در 24 استان تک‌رقمی شده است. براساس این گزارش در فصل پاییز امسال نرخ بیکاری در 24 استان تک‌رقمی و در 7 استان 2 رقمی مانده است.
استان‌های کردستان، همدان و یزد بیشترین کاهش نرخ بیکاری
نتایج طرح آمارگیری نیروی کار نشان می‌دهد که بیشترین کاهش نرخ بیکاری در استان‌های کردستان، همدان و یزد به ثبت رسیده است. به ترتیب این نرخ در استان کردستان از 13.8 به 9.7 درصد، استان همدان از 9.6 به 7 درصد و یزد از 9.5 به 7 درصد رسیده است.
استان‌های مازندران با 5.1 درصد، خراسان‌رضوی با 5.4 و تهران با 5.4 درصد سکان‌دار پایین‌ترین نرخ بیکاری فصل پاییز امسال در کشور هستند.
کاهش نرخ بیکاری و افزایش آمار اشتغال یکی از سیاست‌های دولت سیزدهم است که در 2 سال عمر این دولت وعده ایجاد و بسترسازی سالانه یک میلیون اشتغال رقم خورده است این امر در راستای برنامه‌های حمایتی و سیاستی دولت در رفع موانع تولید، راه‌اندازی سامانه‌های مختلف و شفاف‌سازی بازار کار است.
افزایش نرخ اشتغال در 19 استان
براساس گزارش‌گیری مرکز آمار، بررسی وضعیت اشتغال در فصل پاییز امسال نسبت به فصل پاییز سال 1401 نشانگر افزایش این نرخ از 37.7 به 38.3 است.
از این‌رو بررسی نسبت اشتغال جمعیت 15 ساله و بیشتر، بیانگر رشد 0.6 درصدی نرخ اشتغال در فصل پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته(پاییز 1401) است. طبق تعریف گزارش مرکز آمار، اشتغال ۴۴ ساعت و بیشتر در هفته ۷۱.۹ درصد از جمعیت شاغل را تشکیل می‌دهد و ۲۸.۱ درصد نیز کمتر از ۴۴ ساعت در هفته کار می‌کنند. بررسی روند اشتغال در استان‌های کشور نشان می‌دهد که این روند در 19 استان نیز رشد داشته است. همچنین بیشترین روند افزایش اشتغال به استان‌های خراسان‌شمالی با 4.4 درصد، هرمزگان با 3.5 درصد و گلستان با 2.2 درصد اختصاص دارد.
نرخ اشتغال در 9 استان در فصل پاییز امسال بالای 40 درصد است و استان زنجان همچنان رکورد‌دار بیشترین نرخ اشتغال در کشور با 46.2 درصد است.
افزایش نرخ مشارکت اقتصادی در 18 استان
گزارش مرکز آمار از روند نیروی کار در فصل پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته نشان می‌دهد که نرخ مشارکت اقتصادی از 41 درصد به 41.5 درصد رسیده است.
تغییرات این نرخ نشان می‌دهد که این شاخص نسبت به فصل مشابه در سال قبل (پاییز 1401)، 0.5 درصد افزایش داشته است. در همین راستا نرخ مشارکت اقتصادی در 18 استان روند افزایشی داشته است. بیشترین نرخ مشارکت در استان‌های هرمزگان از 38.9 به 42.9 درصد، خراسان شمالی از 42.1 به46 درصد و گلستان از 38.1 به 40.4 درصد رسیده یعنی شاهد رشد این نرخ به ترتیب 4.4 درصد، 3.5 درصد و 2.2 درصد در این سه استان هستیم. بر اساس این گزارش، نرخ مشارکت اقتصادی پاییز امسال در 21 استان بالای 40 درصد به ثبت رسیده است. استان زنجان با 49.8 درصد بالاترین نرخ مشارکت اقتصادی را به نام خود به ثبت رسانده است.
استان گلستان هم در نرخ مشارکت اقتصادی و هم نرخ اشتغال بیشترین روند افزایشی را داشته است که این امر نشانگر اجرای برنامه‌های سیاستی و زیرساختی در حوزه اشتغال و تولید است.
نتایج آمارگیری مرکز آمار در پاییز۱۴۰۲ نشان می‌دهد که ۶۴ میلیون و ۶۴۷ هزار نفر شاغل ۱۵ ساله و بیشتر از آن هستند که از این تعداد نرخ مشارکت اقتصادی فعال ۴۱ درصد (۲۶ میلیون و ۷۷۶ هزار نفر) و نرخ مشارکت غیرفعال ۵۸.۵ درصد (۳۷ میلیون و ۸۲۷ هزار نفر) است.
بررسی جمعیت شاغلین ١٥ ساله و بیشتر در فصل پاییز امسال نشان می‌دهد که جمعیت این قشر ٢٤ میلیون و ٧٧٥ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ٧٠٦ هزار نفر افزایش داشته است. بر اساس بررسی این گزارش، بخش خدمات با ٥٢,١ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است.
در رتبه‌های بعدی بخش‌های صنعت با ٣٤.٢ درصد و کشاورزی با ١٣.٦ درصد قرار دارند. بررسی نرخ بیکاری و اشتغال از ابتدای امسال نشان می‌دهد که در بهار امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته این نرخ از 9.2 به 8.2 درصد رسیده همچنین نرخ مشارکت اقتصادی و اشتغال به ترتیب 41.2 و 37.8 درصد ثبت شده است. همچنین نرخ بیکاری در تابستان امسال نسبت به تابستان سال قبل نیز نشان می‌دهد که این نرخ از 8.9 به 7.9، همچنین نرخ اشتغال از 37.3 به 38.3 و نرخ مشارکت اقتصادی از 41 به 41.6 درصد رسیده است. اما امسال با گذشت سه فصل شاهد روند افزایشی در نرخ مشارک اقتصادی و اشتغال و در مقابل کاهش نرخ بیکاری هستیم که این امر نشأت‌گرفته از سیاست‌های دولت سیزدهم در حوزه بازار کار است.
بــــرش
روند بهبود سه شاخص آمار کاری
فصل پاییز امسال سومین فصل متوالی است که در آن افزایش روند مشارکت اقتصادی، رشد اشتغال و کاهش نرخ بیکاری به ثبت رسیده است در این فصل نرخ بیکاری کاهش 0.6 درصدی، اشتغال رشد 0.6 درصدی و نرخ مشارکت اقتصادی رشد 0.5 درصدی را نسبت به فصل پاییز سال قبل تجربه کرده است. همچنین در پاییز امسال نسبت به پاییز سال قبل، نرخ اشتغال ناقص نیز همچون فصول گذشته روند کاهشی داشته و در این فصل نسبت به فصل مشابه سال گذشته با کاهش 1.4 درصدی مواجه شده و نرخ اشتغال ناقص را از 9.5 به 8.1 درصد رسانده است.