گرانی انرژی در فصل سرد نفس اروپا را به شماره انداخت
در نیمه نخست سال ۲۰۲۳ متوسط قیمت برق خانگی در اتحادیه اروپا از ۲۵.۳ یورو بهازای هر ۱۰۰ کیلووات ساعت به ۲۸.۹ یورو در هر ۱۰۰ کیلووات ساعت در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است
افزایش شدید قیمت گاز و برق در قاره سبز، با آغاز موج سرمای شدید در بخشهای شمالی اتحادیه اروپا.
از زمانی که کشورهای اروپایی خرید نفت از روسیه را محدود کردهاند، قیمت انرژی در اروپا همواره افزایشی بوده است.
قیمت برق در فنلاند با آغاز موج سرمای شدید در مناطق قطبی کشورهای شمال اروپا که در روزهای آینده، بخشهای جنوب و شمال غربی اروپا را فرامیگیرد و تقاضای بیشتر برای انرژی ایجاد میکند، به رکورد بالایی جهش یافت. براساس این گزارش، قیمت انرژی در سراسر اروپا بشدت بالا رفته در حالی که این کشورها زمستان سختی پیشرو دارند. انتظار میرود که قیمت انرژی به بیشترین حد خود برسد این در حالی است که روسیه هم عرضه نفت خود را پایین آورده است.
قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با یک دلار و ۱۷ سنت معادل ۱.۵۱ درصد افزایش به ۷۸ دلار و ۷۶ سنت رسید. قیمت برق روز پیشرو در فنلاند، به رکورد بالایی صعود کرد و اپراتور شبکه (فینگرید) این کشور، هشدار داد که دوره طولانیمدت یخبندان بسیار شدید در سراسر فنلاند، تولید کافی برق را به چالش میکشد.
گازگرید فنلاند که اپراتور سیستم انتقال گاز این کشور است، اعلام کرد که از حق خود برای سفارش واردات بیشتر گاز طبیعی مایع (الانجی) برای اطمینان از سیستم مبتنی بر بازار و مقرون به صرفه متوازن و خنثیسازی ریسک ناکافی بودن گاز در دوره سرمای شدید، استفاده کرده است.
گازگرید فنلاند اعلام کرد که به دلیل سرمای هوای و قیمت بسیار بالای برق، پیشبینی میشود که تقاضای گاز حداقل برای آن روز، در همان حد باشد.
سرمای هوا، سرعت باد را کاهش میدهد و در نتیجه، تولید نیروی بادی در سراسر شمال غربی اروپا محدود میشود.
پس از یک پاییز گرم و آغاز ملایمتر زمستان، سرمای طولانیمدت پیشبینی شده، اکثر بخشهای شمال غربی اروپا را فرا خواهد گرفت و در طول ژانویه ادامه پیدا میکند و زیرساختهای تأمین گاز طبیعی و انرژی اروپا را به بوته آزمون میگذارد.
براساس گزارش اویل پرایس، بهای معاملات گاز طبیعی تیتیاف هلند که قیمت پایه معاملات گاز بازار اروپاست، روز جمعه ۳.۶ درصد افزایش یافت و به ۳۷ دلار و ۸۰ دلار (۳۴ یورو و ۶۲ سنت) به ازای هر مگاوات ساعت رسید که سومین افزایش روزانه متوالی بود.
بررسیها نشان میدهد همزمان با آغاز فصل سرد در قاره اروپا و افزایش قابلتوجه تعرفه گاز و برق در اکثر کشورهای این قاره، دولتها با حذف بستههای حمایتی از مصرفکنندگان در پی ترغیب شهروندان به کاهش مصرف انرژی به هر نحو ممکن هستند.
در نیمه نخست سال ۲۰۲۳ قیمت نهایی انرژی برای مصرفکنندگان در قاره اروپا به اوج خود رسید.
برخی کشورها با متوقف کردن بستههای حمایتی، قیمتهای بالاتری را برای مصرفکنندگان اعمال کردهاند تا با آمادگی و ضریب اطمینان بیشتر نسبت به تأمین انرژی کافی به استقبال فصل سرد سال جدید بروند.
البته همه کشورهای اروپایی در این زمینه سیاست واحدی اتخاذ نکرده و باتوجه به میزان منابع انرژی موجود و وضعیت مالی در این رابطه متفاوت عمل کردهاند. بر این اساس، در نیمه نخست سال ۲۰۲۳ متوسط قیمت برق خانگی در اتحادیه اروپا از ۲۵.۳ یورو بهازای هر ۱۰۰ کیلووات ساعت به ۲۸.۹ یورو در هر ۱۰۰ کیلووات ساعت در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است.
نگاهی به میزان تغییرات سالبهسال قیمت برق در اتحادیه اروپا بیانگر این است که قیمت برق در نیمه نخست سال ۲۰۲۳ تا ۱۴.۵ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل و قیمت گاز نیز ۳۷.۹ درصد افزایش یافته است که البته نسبت به میزان افزایش قیمت انرژی در نیمه دوم سال ۲۰۲۲ کمتر است.
یوراستات» (مرکز ارائه اطلاعات آماری به نهادهای اتحادیه اروپا) در این زمینه با بیان اینکه قیمت انرژی در اروپا پس از افزایش قابلتوجه به سمت تثبیت حرکت میکند، اعلام کرده است: اگرچه قیمتهای مصرفکننده نسبت به سال ۲۰۲۲ کمی بالاتر است و کشورها اقدامهای حمایتی را از قیمت انرژی متوقف کردهاند، اما قیمت برق و گاز در اروپا هماکنون در حال تثبیت است.
در نیمه ابتدایی سال ۲۰۲۳ در منطقه اقتصادی اروپا قیمت برق از ۱۱.۴ یورو بهازای هر ۱۰۰ کیلووات ساعت در بلغارستان، تا ۴۷.۵ یورو در هر ۱۰۰ کیلووات ساعت در هلند متغیر است.
پس از هلند که بالاترین قیمت برق را برای مصرفکنندگان اعمال کرده، کشور بلژیک با ۴۳.۵ یورو در هر ۱۰۰ کیلووات ساعت، رومانی با ۴۲ یورو و آلمان با ۴۱.۳ یورو قرار دارند.
همچنین در فرانسه نیز به دلیل اینکه بالاترین سهم انرژی هستهای در تولید برق را دارد، (حدود ۶۹ درصد براساس آمار سال ۲۰۲۱) قیمت برق نسبت به بسیاری از کشورهای اتحادیه پایینتر است و هر ۱۰۰ کیلووات ساعت برق با مبلغ ۲۳.۲ یورو در اختیار مصرفکنندگان قرار میگیرد.
این گزارش نشان میدهد در نیمه نخست سال ۲۰۲۳، هلند بیشترین قیمت برق و گاز را در اتحادیه اروپا داشته و دستکم قیمت برق در این کشور نسبت به دوران پیش از جنگ روسیه و اوکراین تا ۱۰ برابر افزایش داشته است. براساس گزارش یورو استات، قیمت برق خانگی در ۲۲ کشور عضو اتحادیه اروپا در نیمه ابتدایی سال ۲۰۲۳ در مقایسه با نیمه نخست سال ۲۰۲۲ افزایشی بوده که این وضعیت شرایط سختی را برای مصرفکنندگان ایجاد کرده و لازم است دولتها با تعیین سقف قیمتی نهتنها از افزایش بیش از حد قیمتها جلوگیری کنند، بلکه نسبت به کاهش قیمتها به نفع مصرفکنندگان اقدام کنند.
برای بیش از یک دهه، خطوط لوله گاز روسیه بزرگترین منبع گاز وارداتی اروپا بود و با آغاز جنگ روسیه و اوکراین تحریمهای غرب علیه مسکو موجب قطع گاز وارداتی از روسیه شد.
هرچند که بسیاری از کشورهای اروپایی ادعا میکنند منابع و ذخایر خود را تا پایان زمستان تکمیل کردهاند ولی کارشناسان هشدار میدهند که بحران انرژی در این قاره هنوز پایان نیافته است.