اما و اگرهای افزایش وام ازدواج
وام ازدواج 300 میلیون تومان شد
سهم ۱۴ بانک خصوصی از کل سپرده‌های بانکی بیش از ۳۲ درصد است اما این بانک‌ها کمتر از ۱۲ درصد در اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج در سال ۱۴۰۲ مشارکت کرده‌اند
دولت سیزدهم از ابتدای کار خود تسهیل دسترسی مردم به وام‌های خرد و ضروری به خصوص قرض‌الحسنه را در دستور کار خود قرارداد و درهمین راستا، پرداخت وام‌های بدون ضامن را به عنوان یکی از طرح‌های ویژه خود عملیاتی کرد. ازسوی دیگر با توجه با قانون جوانی جمعیت دولت تسهیلات ویژه‌ای نیز برای ازدواج جوانان و فرزند‌آوری آنها درنظر گرفت.
در همین زمینه روز گذشته عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس از موافقت این کمیسیون با وام ازدواج ۳۰۰ میلیون تومانی خبر داد و گفت: این میزان برای زوج‌هایی که سن آنها کمتر از ۲۵ سال و زوجه کمتر از ۲۳ سال باشد ۳۵۰ میلیون تومان خواهد بود.
به گفته احمد راستینه با مصوبه کمیسیون تلفیق و با هدف حمایت از جوانی جمعیت و ازدواج جوانان، وام ازدواج به ۳۰۰ میلیون تومان افزایش یافت. عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی افزود: علاوه براین سال آینده طبق مصوبه کمیسیون تلفیق وام قرض‌الحسنه برای فرزند اول ۴۰ میلیون تومان، فرزند دوم ۸۰ میلیون تومان، فرزند سوم ۱۲۰ میلیون تومان، فرزند چهارم ۱۵۰ میلیون تومان و فرزند پنجم ۲۰۰ میلیون تومان خواهد بود.
با این حال بررسی عملکرد بانک‌ها در پرداخت تسهیلات ازدواج رضایت‌بخش نیست و با وجود سهم بالای برخی از بانک‌ها در سپرده‌های بانکی مشارکت قابل قبولی در پرداخت وام ازدواج ندارند.
کدام بانک‌ها در اعطای تسهیلات ازدواج کم کاری می‌کنند؟
سهم ۱۴ بانک خصوصی از کل سپرده‌های بانکی بیش از ۳۲ درصد است اما این بانک‌ها کمتر از ۱۲ درصد در اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج در سال ۱۴۰۲ مشارکت کرده‌اند. به طور خاص بانک شهر با وجود سهم ۴.۲ درصدی از کل سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری و پس‌انداز شبکه بانکی، تنها ۱.۳ درصد از کل تسهیلات ازدواج را پرداخت کرده است.
براساس گزارش مسیر اقتصاد، درحال حاضر تنها حمایت قابل توجه از ازدواج و تشکیل خانواده، پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه از سوی بانک‌ها است که از اوایل دهه ۹۰ در بودجه سالانه گنجانده شده است. افزایش وام ازدواج از ۳ به ۱۰ میلیون تومان در بودجه ۱۳۹۵، از ۱۰ به ۱۵ میلیون تومان در بودجه ۱۳۹۷، از ۱۵ به ۳۰ میلیون تومان در بودجه ۱۳۹۸، از ۳۰ به ۵۰ میلیون تومان در بودجه ۱۳۹۹، از ۵۰ به ۷۰ میلیون تومان در بودجه ۱۴۰۰، از ۷۰ به ۱۲۰ میلیون تومان در بودجه ۱۴۰۱ و از ۱۲۰ به ۱۸۰ میلیون تومان در بودجه ۱۴۰۲ مسیری بوده که در این سال‌ها طی شده است. همچنین در سال ۱۴۰۲ برای خانم‌های زیر ۲۳ سال و آقایان زیر ۲۵ سال سن، سقف وام ازدواج ۲۲۰ میلیون تومان تعیین شده است.
آمار بانک مرکزی از اعطای تسهیلات ازدواج در سال ۱۴۰۲ تا انتهای آذر ماه
بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی از آمار اعطای تسهیلات ازدواج از سوی بانک‌ها، تا پایان آذرماه سال‌جاری ۲۷ بانک در پرداخت این بانک مشارکت کرده‌اند و به بیش از ۶۱۸ هزار متقاضی، در مجموع ۱۲۶ هزار ۲۹۵ میلیارد تومان وام ازدواج پرداخت کرده‌اند.
در جدول آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی درخصوص میزان تسهیلات و تعداد فقره وام ازدواج پرداختی هریک از بانک‌ها نشان داده شده است.
براساس جدول بانک‌های ملت، ملی، تجارت، صادرات و سپه، بیشترین سهم را در پرداخت تسهیلات ازدواج دارند. همچنین در پایان آذرماه بیش از ۲۸۰ هزار نفر در صف دریافت وام ازدواج از بانک‌ها قرار دارند که در مقایسه با گزارش سه ماه قبل، نه تنها کاهش نیافته، بلکه ۳۰ هزارنفر بر تعداد این صف افزوده شده است.
سهم کمتر از انتظار بانک‌های خصوصی از اعطای وام ازدواج
براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی، بانک‌ها موظف شده‌اند از محل سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری و پس‌انداز، به اعطای وام ازدواج اقدام کنند و از این رو انتظار می‌رود هرکدام از بانک‌ها متناسب با دریافت سپرده از مشتریان در این زمینه نقش ایفا کنند. در جداول زیر سهم هریک از بانک‌ها، به تفکیک دولتی، خصوصی شده و خصوصی، از اعطای تسهیلات ازدواج، کل سپرده‌های بانکی و سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری و پس‌انداز نشان داده شده است. همچنین به دلیل عدم انتشار اطلاعات از سوی بانک سپه و ماهیت متفاوت دو بانک قرض‌الحسنه رسالت و مهرایران، این سه بانک در آمارها لحاظ نشده‌اند.
سهم بانک‌ها از وام ازدواج
چنانچه از جداول فوق پیداست، بانک‌های دولتی و خصوصی شده سهم اصلی را در اعطای وام ازدواج دارند و سهم بانک‌های خصوصی کمتر از ۱۲ درصد است. این درحالیست که ۱۴ بانک خصوصی کشور مجموعاً بیش از ۳۲ درصد از کل سپرده‌های بانکی کشور سهم دارند و سهم آنها از سپرده‌های قرض‌الحسنه بانکی نیز در حدود ۱۵ درصد است.
به این ترتیب بانک‌های دولتی و خصوصی شده به مراتب بیشتر از سهم‌شان از کل سپرده‌های بانکی به اعطای تسهیلات پرداخته‌اند.
نکته جالب توجه درخصوص بانک‌های خصوصی، کاهش جدی سهم آنها از سپرده‌های قرض‌الحسنه در مقایسه با سهم‌شان از کل سپرده‌های بانکی است. دلیل این امر علاوه بر اقبال مردم به بانک‌های غیرخصوصی برای سپرده‌گذاری قرض‌الحسنه، به سوق دادن مشتریان دراین بانک‌ها به سپرده‌های مدت‌دار در مقایسه با سپرده‌های قرض‌الحسنه باز می‌گردد.
بــــرش
کدام بانک‌ها در اعطای وام ازدواج کم کاری می‌کنند؟
در بین بانک‌های خصوصی، بانک‌های پاسارگاد، آینده و پارسیان، با وجود سهم بالا از سپرده‌های بانکی، سهمی به مراتب کمتر در اعطای تسهیلات ازدواج دارند. علاوه بر این بانک شهر با وجود سهم ۴.۲ درصدی از سپرده‌های قرض‌الحسنه، سهمی ۱.۳ درصدی در اعطای تسهیلات ازدواج دارد. در مجموع بانک‌های خصوصی اغلب به جمع‌آوری سپرده‌های مدت‌دار از مردم اهتمام دارند و سهم آنها از سپرده‌های قرض‌الحسنه مردم به مراتب کمتر است. این مسأله در کنار عدم اهتمام جدی به اعطای وام ازدواج، سهم این بانک‌ها از تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج را به رقمی بسیار کمتر از انتظار کاهش داده است.