در راستای امنیت پایدار غذایی صورت می‌گیرد
استمرار اجرای طرح‌های معیشتی دولت در سال آینده
فرزانه پیری
روزنامه نگار
دولت سیزدهم در راستای امنیت پایدار غذایی در 7 دهک اول درآمدی، طرح‌های حمایتی و معیشتی خود را در قالب طرح‌های کالابرگ الکترونیک، یسنا و تغذیه سالم برای کودکان دچار سؤتغذیه در سال آینده ادامه خواهد داد.
دولت سیزدهم، با اجرای طرح کالابرگ الکترونیک حدود هفت دهک درآمدی شامل 61 میلیون نفر از جمعیت کشور را تحت پوشش این طرح قرار داد تا از 11 قلم کالای ضروری بر مبنای قیمت 1401 استفاده کنند. یعنی از بین 85 میلیون و ۷۰۰ هزار نفر جمعیت کشور حدود ۷۹ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر یارانه‌بگیر هستند که از این تعداد 61 میلیون نفر در دهک‌های اول تا هفتم مجاز به استفاده از طرح کالابرگ الکترونیک هستند که این امر در سال آینده نیز ادامه خواهد داشت.
دولت سیزدهم از همان ابتدای کار خود در تابستان سال 1400، تأکید بر تقویت تغذیه و حمایت از معیشت اقشار کم درآمد را در دستور کار قرار داد و با آماده‌سازی زیرساخت‌ها نه‌تنها اقدام به افزایش 5 برابری مبلغ یارانه کرد بلکه طرح کالابرگ الکترونیکی را اجرایی کرد تا آثار مثبت اجرای این طرح در سبد غذایی خانوار به نمایش دربیاید.
37 درصد از مردم در طرح کالابرگ مشارکت دارند
اکنون حدود ۶ ماه است که از اجرای طرح کالابرگ الکترونیک برای دهک‌های اول تا هفتم می‌گذرد؛ درصورتی که این خانواده‌ها ۵۰ درصد از مبلغ یارانه خود را از 11 قلم اعلامی این طرح خرید کنند یارانه تشویقی 120 هزار تومانی به ازای هر فرد خانواده را می‌گیرند که باید این مبلغ را نیز صرف خرید کالا کنند.
طرح کالابرگ الکترونیک در مرحله نخست از خرداد ماه امسال تنها برای سه دهک اول درآمد و مددجویان تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی با خرید ۱۱ قلم کالای اساسی شامل برنج ایرانی، حبوبات، شیر کم‌چرب، پنیر، ماست کم‌چرب، مرغ، تخم‌مرغ، روغن مایع، ماکارونی و قند و شکر اجرایی شد. در این مرحله اگر ۷۰ درصد مبلغ یارانه خود را از میان این ۱۱ قلم خریداری می‌کردند، مبلغ یارانه آنها ۲۰ درصد افزایش می‌یافت.
در مرحله بعد این طرح برای همین سه دهک ادامه داشت، ولی به این صورت که اگر خانوارها 50 درصد از یارانه خود را کالابرگ خریداری می‌کردند، اعتبار افزایشی 120 هزار تومانی دریافت می‌کردند که این امر منجر به رغبت بیشتر خانوارها در خرید کالاهای اساسی شد.
اکنون افرادی که از طرح کالابرگ استفاده می‌کنند، از دهک سوم به دهک هفتم رسید و همه خانوارها در دهک‌های اول تا هفتم در صورتی که نصف یارانه را صرف خرید کالاهای اعلامی طرح کالابرگ الکترونیک کنند، مشمول دریافت یارانه تشویقی ۱۲۰ هزار تومانی خواهند شد؛ به بیانی دیگر با استفاده از این طرح، یارانه دهک‌های یک تا ۳ درآمدی به ۵۲۰ هزار تومان و یارانه دهک‌های چهارم تا هفتم درآمدی به ۴۲۰ هزارتومان افزایش یافته است. براساس اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، با شامل شدن 7 دهک درآمدی، 61 میلیون نفر می‌توانند از طرح کالابرگ الکترونیک استفاده کنند که از خرداد ماه تا اواسط دی ماه امسال، 23 میلیون نفر از این تعداد تاکنون از این طرح استقبال کرده‌اند و میزان مشارکت به 37 درصد رسیده است. دولت سیزدهم در راستای امنیت پایدار غذایی در 7 دهک اول درآمدی، طرح کالابرگ الکترونیک را در قالب لایحه بودجه سال 1403 ادامه خواهد داد.
در حال حاضر بیش از 200 هزار فروشگاه با فناوری نوین به طرح کالابرگ الکترونیک متصل هستند و بیش از 500 فروشگاه تعاونی نیز در این طرح برای دسترسی روستاییان مشارکت دارند.
حمایت از تغذیه کودکان و مادران شیرده در دولت سیزدهم
دولت در کنار اجرای طرح کالابرگ الکترونیک، طرح امنیت غذایی کودکان را برای کودکان یک تا 59ماه نیز اجرایی کرده است. بر اساس این طرح کودکان نیازمند تغذیه مضاعف توسط وزارت بهداشت و از طریق کارت سلامت در خانه‌های بهداشت و مراکز بهداشت درمانی شناسایی و به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی معرفی می‌شوند.
این طرح به خانوارهای دهک‌های اول تا هفتم که نمودارهای رشد کودکان آنها دچار اختلال شده است، اختصاص دارد. بر این اساس ۶۰۰ هزار تا یک میلیون تومان اعتبار بیشتر برای خرید اقلام غذایی به ازای هر کودک به خانوارها تعلق می‌گیرد یعنی اگر خانواده‌ای ۲ یا چند فرزند داشته باشد هر کدام شامل این مبلغ حمایتی می‌شوند.
در این طرح، بیش از ۱۲۳ هزار خانوار توسط وزارت بهداشت شناسایی شده‌اند. بر این اساس به ازای هر بچه دارای مشکل در رشد در دهک‌های اول تا پنجم، یک میلیون تومان و برای دهک شش و هفت، ۶۰۰ هزار تومان به مبلغ کالابرگ الکترونیک‌شان افزوده خواهد شد.
بر اساس این طرح، وضعیت بهبود تغذیه کودکان مورد توجه قرار می‌گیرد و هر ۶ ماه یک بار توسط وزارت بهداشت میزان رشد کودکان مشخص می‌شود، اگر این کودکان از لحاظ رشد یا تغذیه‌ای تغییر نکرده باشند، توسط وزارت بهداشت به وزارت رفاه اعلام می‌شود و یارانه آنها قطع می‌شود تا با والدین صحبت شود و مشاوره مجدد دریافت کنند.
در قالب این طرح، خانواده‌ها می‌توانند از طریق پیامک‌های اطلاع‌رسانی یا از طریق نصب برنامه «شما» (شبکه ملی اعتبار) در جریان این اقدام قرار بگیرند.
طرح یسنا
در قالب طرح کالابرگ الکترونیک، دولت سیزدهم برای حمایت از امنیت غذایی و تغذیه سالم زنان باردار و مادران شیرده، طرح یسنا را از 5 دی ماه اجرایی کرد. آنطور که علیرضا عسگریان، معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته است: در قالب طرح کالابرگ الکترونیک برای زنان باردار یا مادرانی که نوزاد زیر ۲ سال دارند و شیرده هستند، با هماهنگی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبلغ 400 هزار تومان به حساب سرپرست خانوار واریز می‌شود. روز سه‌شنبه 5 دی ماه این طرح به‌صورت آزمایشی در 8 استان کشور شامل خراسان شمالی و جنوبی، هرمزگان، ایلام، فارس، لرستان، سیستان‌وبلوچستان و کهگیلویه و بویراحمد اجرایی شد و پیش‌بینی می‌شود که این طرح تا پایان دی ماه در سراسر کشور عملیاتی شود. در طرح یسنا، به‌جای 11 قلم کالایی، 16 قلم در قالب طرح کالابرگ الکترونیک ارائه می‌شود که شامل سبزیجات، میوه و حبوبات و دانه‌های روغنی است. از ویژگی‌های دیگر این طرح این است که مبلغ 400 هزار تومان جدای از یارانه نقدی بوده و یک مبلغ اعتباری است و نیازی به شارژ نیست.
بــــرش
افزایش مصرف لبنیات در طرح یسنا
براساس گفته‌های معاون رفاه و امور اقتصادی در طرح یسنا، میزان اقلام قبلی نیز افزایش یافته است. به عنوان نمونه، در طرح کالابرگ مجموع وزن لبنیات حدود ۵ و نیم کیلوگرم بوده که این مقدار در این طرح با حدود 2.5 کیلو اضافه به حدود ۸ کیلوگرم رسیده است. گفته می‌شود با فراگیر شدن طرح یسنا در همه کشور، مبلغ 400 هزار تومان با افزایش 200 هزار تومانی به 600 هزار تومان می‌رسد. این مبلغ به‌صورت ماهانه به حساب سرپرست خانوار واریز می‌شود. عسگریان گفته است که این طرح در سال آینده نیز ادامه خواهد داشت. البته این طرح 2 ماهه خواهد بود و بنا به گفته معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ابتدای طرح علاوه بر مبلغ400 هزار تومان، حدود یک میلیون تومان در قالب اعتباری در صورت هزینه‌کرد خانوار برای ۱۶ قلم کالای اعلامی به تدریج در سبد خانوار و یارانه آنها اضافه می‌شود.