افزایش ۲۲ درصدی تولید گوشت گوساله در پاییز امسال
در شرایطی که فاصله بین تولید گوشت قرمز تا مصرف بسیار زیاد است، واسطه‌ها در این بین قیمت‌ها را افزایش می‌دهند
نفیسه امامی
روزنامه نگار
دام‌ها هر ساله در فصل‌های پاییز و بهار زایش‌های مناسبی دارند که باعث ایجاد جمعیت دامی سبک خوبی در کشور می‌شود. در نتیجه برای فصل زمستان مشکلی در تأمین گوشت قرمز گوسفندی مورد نیاز ایجاد نمی‌شود.
طبق آخرین آمارها جمعیت دامی سبک کشور ۶۰ میلیون رأس و در بخش دام سنگین نیز جمعیت دامی ۴.۵ میلیون رأس است که با زایش‌های جدید به‌طور حتم این رقم در دام سبک به ۶۵ میلیون رأس و در دام سنگین با احتساب دام‌های محلی به ۵.۵ میلیون رأس رسیده است.
براساس آخرین آمار ارائه شده در مرکز آمار ایران تعداد گاو و گوساله و تولیدات آن در پاییز ١٤٠٢ نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است به طوری‌که در پاییز امسال تعداد ٣٤٩ هزار رأس گوساله در دامداری‌های کشور متولد شد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ٢٢ درصد افزایش داشته است.
اطلاعات حاصل از آمارگیری اندازه‌گیری فصلی تعداد و تولیدات فصلی دام سنگین (گاو و گوساله) که توسط مرکز آمار ایران در آذرماه ١٤٠٢ اجرا شد، نشان می‌دهد تعداد گاو و گوساله موجود در دامداری‌های کشور در آذرماه ٥,٤٨ میلیون رأس شامل ١.٥٠ میلیون رأس دام اصیل، ٢.٣٢ میلیون رأس دام آمیخته و ١.٦٦ میلیون رأس دام بومی بوده است که نسبت به زمان مشابه سال قبل ١١٩ هزار رأس افزایش یافته است.
تعداد گاو و گوساله پروار شده در پاییز سال‌جاری هم ٤٦٢ هزار رأس برآورد شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل ٥ درصد افزایش یافته است.
بر اساس نتایج طرح آمارگیری کشتار دام کشتارگاه‌های رسمی کشور در ماه آذر سال‌جاری، وزن گوشت قرمز عرضه‌شده انواع دام‌های ذبح‌شده ۳۶هزار و ۸۲۳ تن گزارش شده، که سهم گوشت گاو و گوساله بیش از سایر انواع دام بوده است.
بر اساس نتایج این آمارگیری، گوشت گاو و گوساله با ۲۰هزار و ۴۳۶ تن، ٥٥٫٥ درصد از وزن کل گوشت قرمز عرضه شده را به خود اختصاص داده است. گوشت گوسفند و بره با ۱۲هزارو ۷۱۱ تن، بز و بزغاله با ۲هزارو ۵۶۴ تن، و سایر انواع دام با یکهزارو ۱۱۲ تن، به‌ترتیب ٣٤٫٥ درصد، ٧ درصد و ٣ درصد از وزن کل گوشت قرمز عرضه‌شده را به خود اختصاص داده‌اند.
کمبودی در دام سنگین در کشور وجود ندارد
قیمت گوشت قرمز در ماه‌های گذشته بالا رفته است. سید احمد مقدسی رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی گاوداران، با اشاره به افزایش ۲۲ درصدی تولید گوساله در پاییز امسال گفته است: «کمبودی در دام سنگین در کشور وجود ندارد که افزایش تولید، آن را جبران کند. بنابراین افزایش قیمت دام و گوشت نیز به میزان تولید ارتباطی ندارد، یعنی کمبود دام منجر به افزایش قیمت نشده است. از طرفی فصل زایش گاو نیز در پاییز بوده و این امری طبیعی است.»
آمارها نشان می‌دهد که نیاز سالیانه کشور به انواع گوشت قرمز نزدیک به ۹۵۰ هزار تن است که بخش عمده آن در داخل کشور تولید و کسری آن هر ساله از محل واردات تأمین می‌شود.
وزارت جهاد کشاورزی برای تنظیم بازار گوشت قرمز اقدام به واردات دام زنده کرد. این اقدام باعث شد قیمت گوشت قرمز از اواخر شهریور با شتاب گرفتن رویه واردات گوشت گرم، کمابیش ثابت بماند و تا حدودی کاهش قیمت را نیز در مهرماه تجربه کرد، ضمن اینکه این واردات براساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی همچنان ادامه دارد و قرار است تا پایان سال نیز تداوم داشته باشد، بنابراین افزایش قیمت گوشت قرمز در بازار موقتی است و با افزایش واردات گوشت قرمز به کشور از مبادی گوناگون و همچنین عرضه گوشت تولید قراردادی که توسط عشایر صورت می‌گیرد انتظار می‌رود شاهد کاهش قیمت گوشت قرمز باشیم.
با توجه به آخرین اطلاعات مرکز آمار، نمی‌توان علت افزایش قیمت دام و گوشت را کمبود گوشت عنوان کرد بلکه بالا بودن قیمت نهاده‌های دامی و حضور واسطه‌ها یکی از دلایل تأثیرگذار در گران شدن گوشت قرمز قلمداد می‌شود. این در حالی است که قیمت جهانی نهاده‌ها همچون قیمت ذرت علوفه‌ای، کنجاله سویا و یونجه افزایش یافته در شرایطی که ۷۰ درصد قیمت تمام شده شیر و گوشت نیز مربوط به نهاده‌ها است.
در شرایطی که فاصله بین تولید گوشت قرمز تا مصرف بسیار زیاد است، واسطه‌ها در این بین قیمت‌ها را افزایش می‌دهند. سید احمد مقدسی رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی گاوداران هم هر کیلو دام زنده سنگین برای دامداران را ۲۲۰ هزار تومان اعلام کرده است که بر این اساس گوشت گوساله نباید بیش از ۴۹۰ تا ۵۰۰ هزار تومان به دست مصرف‌کننده برسد. اقدامات دولت همچون خرید قراردادی، واردات دام پرواری و عرضه مستمر نهاده‌های دامی در سامانه بازارگاه در پایداری صنعت دامی مؤثر است و انتظار می‌رود این حمایت‌ها از این صنعت تداوم داشته باشد.