در 9 ماهه سال‌جاری و بر اثر صادرات به 53 کشور جهان صورت گرفت
افزایش 50 درصدی ارزآوری پسته
در سال‌جاری 62 هزار تن پسته به ارزش 415 میلیون دلار صادر شده است
امین محمودی
خبرنگار
پسته یکی از محصولات کشاورزی است که صادرات آن زمینه ارزآوری و توسعه بخش کشاورزی را نوید می‌دهد. از ۳ میلیون هکتار باغات کشور ۵۱۲ هزار هکتار آن مربوط به باغات پسته است که این محصول صادراتی ارزآوری زیادی برای کشور دارد. از این میزان اراضی باغی و کشاورزی حدود 390 هزار تن پسته تولید می‌شود که بخشی زیادی از پسته‌های تولید شده در کشور فرآوری و در انبارهای استاندارد نگهداری و بتدریج وارد بازارهای داخلی و صادراتی می‌شود.
افزایش 170 هزار تنی تولید پسته در کشور
تولید پسته امسال در کشور ما هم رشد داشته و نسبت به پارسال حدود ۲ برابر رشد را به خود دیده است، به طوری که در سال‌جاری نیز به علت شرایط خوب جوی و پیگیری‌های مؤثر وزارت جهاد کشاورزی در سطح ستاد و استان‌ها و همچنین اقدامات انجام شده توسط باغداران در زمینه کاهش خسارات محیطی همچون پیش‌آگاهی و هشدارهای بموقع هواشناسی و عملیات «به باغی» برای جلوگیری از خسارات سرمازدگی دیررس بهاره، قطب‌های تولیدی پسته کمترین آسیب و خسارت را داشتند و از این رو تولید پسته کشور با رشد معنی‌داری نسبت به دو سال گذشته، همراه بوده است.
این در حالی است که تولید پسته در سال گذشته کمتر از ۲۲۰ هزار تن بود به طوری که سال گذشته بخش‌های زیادی از باغات پسته در استان‌های کرمان، فارس و یزد دچار سرمازدگی و تنش‌های بهاره شدند که روی تولید اثر گذاشت ولی امسال با اقدامات مذکور با افزایش 170 هزار تنی تولید پسته روبه‌رو هستیم.
از طرف دیگر باید به این نکته نیز اشاره کرد که متوسط عملکرد تولید پسته خشک در باغات ایران ۹۰۰ کیلوگرم در هر هکتار است.
اما نه تنها در ایران بلکه تولید محصول پسته در جهان نیز شاهد افزایش بوده است به طوری که در سال ۲۰۲۳ بیش از یک میلیون تن پسته در جهان برداشت شده است.
بزرگ‌ترین تولیدکننده پسته در جهان امریکاست که ۵۰ درصد تولید پسته را در اختیار دارد. امسال تولید پسته در امریکا ۶۵۰ هزار تن است. ایران، دومین تولیدکننده بزرگ پسته در جهان است.
ظرفیت 2 میلیارد دلاری صادرات پسته
محمد صالحی، رئیس هیأت مدیره انجمن پسته ایران درخصوص میزان تولید پسته کشور در سال‌جاری گفت: امسال برداشت پسته در سراسر کشور نسبت به تصوری که داشتیم اندکی کمتر بوده است.
وی افزود: بسته به قیمت و میزان برداشت پسته و شرایط داخل ایران، معمولاً ۱۵ تا ۲۵ درصد پسته تولیدی به مصرف داخلی می‌رسد و 75 تا 85 درصد مابقی صادر می‌شود، هر چند که ممکن است ۲۰ هزار تن از این محصول نیز انبار شود و سال بعد صادر شود.
به گفته صالحی، مشتری اصلی پسته ایران، چین، هند، کشورهای اروپایی و عربی هستند و هر سال ممکن است مصرف و خرید یکی از این کشورها از ما بیشتر باشد.
این صادرکننده خشکبار، قیمت هر کیلو پسته صادراتی را بین ۷ تا ۸ دلار اعلام کرد و گفت: از زمانی که بحث رفع تعهد ارزی پیش آمده، قیمت پسته که در دنیا، ۸ و نیم تا ۹ دلار بوده، یک و نیم دلار افت کرده است.
رئیس هیأت مدیره انجمن پسته ایران در پایان اظهار کرد: اگر موانع صادراتی برطرف شوند امسال می‌توانیم یک و نیم تا دو میلیارد ارزآوری از طریق صادرات پسته داشته باشیم.
جزئیات آمار گمرک
همان‌طور که اشاره شد پسته یکی از محصولات کشاورزی است که سالانه ارزآوری زیادی برای کشورمان و بخش کشاورزی دارد به طوری که در 9 ماهه سال‌جاری 62 هزار و 142 تن و 587 کیلوگرم انواع پسته به ارزش 415 میلیون و 135 هزار و 666 دلار یا 15 هزار و 690 میلیارد و 339 میلیون و 956هزار تومان به دیگر کشورها صادر شده، این در حالی است که در همین بازه زمانی در سال گذشته فقط 41هزار و 564تن و 591 کیلوگرم پسته به ارزش 292 میلیون و 78هزارو68 دلار یا 7848 میلیارد و 731 میلیون و 130 هزار تومان صادر شده بود.
بنابراین می‌توان گفت صادرات پسته کشورمان در270روز سال‌جاری با جهش 21هزار تنی یا 123میلیون دلاری روبه رو بوده، به عبارت دیگر می‌توان گفت صادرات پسته به لحاظ ارزشی با افزایش 42درصدی و به لحاظ وزنی با افزایش حدوداً 50 درصدی مواجه شده است.
صادرات پسته به 53 کشور جهان
امارات عربی متحده، اردن، ارمنستان، ازبکستان، اسپانیا، استرالیا، افغانستان، اندونزی، انگلستان، اوکراین، ایتالیا، آلبانی، آلمان، بحرین، برزیل، بلاروس، بلژیک، پاکستان، تاجیکستان، تایلند، ترکمنستان، تایوان، ترکیه، تونس، جمهوری آذربایجان، مولداوی، چین، ژاپن، سنگاپور، سوریه، سوئیس، صربستان و مونته نگرو، عراق، عمان، روسیه، فرانسه، فیلیپین، قرقیزستان، قزاقستان، قطر، کانادا، کویت، گرجستان، لبنان، لهستان، لیبی، مالزی، مجارستان، نیوزیلند، ویتنام، هلند، هند و هنگ کنگ 53 مقصد محصول صادراتی پسته کاران ایرانی در 9 ماهه سال‌جاری بود.
تأکید بر توسعه صادرات پسته باکیفیت ایران
رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون و صنایع کشاورزی گفت: به دنبال توسعه صادرات پسته با بالاترین کیفیت در بازارهای جهانی هستیم.
کریم ذوالفقاری در حاشیه نشست کارگروه توسعه و مدرن‌سازی پایانه‌های ضبط پسته افزود: ایران دارای رتبه نخست صادرات پسته باکیفیت در جهان است و برای پایداری این رتبه باید سطح بهداشت و کیفیت را با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط همچون سازمان حفظ نباتات، سازمان غذا و دارو و سازمان استاندارد ملی ایران بالاتر ببریم. وی تعداد واحدها و پایانه‌های ضبط پسته مکانیزه و نیمه‌مکانیزه در کشور را حدود یک‌هزار مورد عنوان و تصریح کرد: از این تعداد ۷۶ پایانه را که دارای ضوابط و استانداردهای بالایی هستند به سازمان غذا و دارو معرفی کرده‌ایم تا کنترل‌های لازم بهداشتی در مورد آنها انجام شود. ذوالفقاری ادامه داد: کل ظرفیت این یک هزار واحد و پایانه ضبط پسته نزدیک به ۸۶۰ هزار تن است درحالی که تولید کشور بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تن پسته خشک در سال است. وی میزان صادرات پسته خشک با اتحادیه اروپا را یک دهم ظرفیت فرآوری کشور عنوان کرد. رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون و صنایع کشاورزی بر استاندارد بودن شرایط هر یک از واحدها و پایانه‌های ضبط پسته که عملیات پوست‌کنی و خشک کردن روی پسته سبز را انجام می‌دهند، تأکید و اظهار امیدواری کرد، روزی برسد که تمام یک هزار واحد و پایانه ضبط پسته موجود در کشور دارای شرایط بالای استاندارد شوند. وی در همین حال نحوه تولید باغات، شرایط آب و هوایی، حمل و نقل، نگهداری بعد از عملیات خشک کردن و فرآوری پسته، بسته‌بندی، شرایط نگهداری پس از خروج از کشور از جمله در انبارها، کانتینرها و کشتی‌های حمل موادغذایی را از عوامل مؤثر در کیفیت بالای این محصول برشمرد.