30 میلیون تن افزایش ظرفیت بنادر در دو سال
در دولت سیزدهم 12 هزار میلیارد تومان در تأمین تجهیزات بندری سرمایه‌گذاری شده که با این اقدام ظرفیت بنادر کشور از 270 به 290 میلیون تن افزایش یافته است
سیاست‌های توسعه اقتصاد بر پایه دریا چند ماه است که از سوی مقام معظم رهبری تبیین و ابلاغ شده است و اجرای این سیاست‌ها، قرار است تحولی در مبانی اقتصادی مناطق ساحلی، بنادر و امور بندری و دریایی ایجاد کند؛ طوری که رشد اقتصادی دریا در 10 سال دو برابر رشد اقتصادی شود. علی‌اکبر صفایی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی، سند توسعه اقتصاد دریامحور را نقطه عطفی در سیاست‌های دریایی کشور دانست. با اینکه ایران حدود 6 هزار کیلومتر خط ساحلی، 7 استان ساحلی و حدود 234 بندر دارد، اما سهم این مناطق و فعالیت‌های دریایی و بندری در تولید ناخالص داخلی حدود 2 درصد است، در حالی‌که متوسط این سهم در کشورهای ساحلی حدود 50 درصد است.
از سوی دیگر ایران ظرفیت بالایی در بنادر بخصوص در بنادر جنوبی دارد اما بهره‌برداری کامل از این ظرفیت به‌خاطر توسعه نیافتگی مناطق ساحلی و بندری به‌دست نیامده است. مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی، با تأکید بر اینکه تهیه و تدوین سند توسعه اقتصاد دریا نشان می‌دهد دریا به عنوان یکی از مهمترین پیشران‌های اقتصادی کشور است، برنامه‌های تحول عملکرد بنادر را تشریح کرد. به گفته صفایی، تهیه طرح جامع دریامحور با انجام مطالعات تطبیقی کشورهای پیشرو در اقتصاد دریایی، اخذ نظر از همه فعالان، نخبگان، انجمن‌ها و دستگاه‌های دولتی در دستور کار قرار گرفت که ماحصل آن اکنون به یک سند پیشنهادی تبدیل و به هیأت دولت ارسال شده و به محض تصمیم‌گیری در هیأت دولت، اجریی خواهد شد.
وی افزود: تلاش ما به‌عنوان یک سازمان اجرایی مهم در حوزه دریا و سواحل این است که بتوانیم در حوزه توسعه دریامحور اقدامات اجرایی داشته باشیم. همچنین در حوزه نرم‌افزاری، «نرم‌افزار جامع بندری» ایجاد می‌شود که کل فعالیت‌های بندری کشور از دولتی و خصوصی می‌توانند در آن فعالیت کنند. این نرم‌افزار یکپارچه سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد تا در کنار اقدامات دولت برای پنجره صدور مجوز، به‌صورت شفاف خدمات دریایی و بندری ارائه شود و دیگر نیازی به حضور فیزیکی نباشد.
اجرای 12 هزار میلیارد تومان پروژه در دوسال
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اقدامات انجام شده در دولت سیزدهم برای توسعه بنادر گفت: در دولت سیزدهم 105 پروژه بندری و دریایی به ارزش 12 هزار میلیارد تومان اجرا شده است، امسال نیز 291 پروژه در حوزه حمل‌ونقل دریایی با ارزش 52 هزار میلیارد تومان در حال اجراست؛ از این اعتبار حدود 8300 میلیارد تومان تأمین شده است. در دهه فجر امسال آمادگی افتتاح 43 پروژه به ارزش 6600 میلیارد تومان را داریم.
صفایی افزود: در این مدت ۵۵ فروند تجهیز دریایی و بندری به ارزش ۱۳۲ میلیون یورو به بهره‌برداری رسیده است، همچنین ۵۳ فروند تجهیز دیگر به اعتبار ۱۱۵ میلیون یورو و ۲هزار و ۵۴۹ میلیارد ریال در حال ساخت است و بیش از ۱۰۰ فروند دیگر در دست برنامه‌ریزی است. با این تجهیزات کل ناوگان دریایی و بندری کشور نوسازی خواهد شد و شاید بتواند تا ۳۰ سال مجموعه دریایی کشور را بیمه کند. تا پایان دولت سیزدهم تمام کالاهای اساسی در سیلوها، مخازن و... ذخیره‌سازی می‌شود و وضعیت سلامت کالای اساسی را تضمین می‌کنیم.
توسعه چابهار با سرمایه هند
بندر چابهار به عنوان یکی از بنادر استراتژیک کشور، در برنامه توسعه دریامحور نقش اساسی دارد. طرح‌های توسعه این بندر برای افزایش عملکرد در حال اجراست. استفاده از سرمایه‌گذاری خارجی که عمدتاً از طرف کشور هند است، بخشی از برنامه توسعه چابهار است. معاون وزیر راه و شهرسازی درخصوص توسعه بندر چابهار توسط هندی‌ها گفت: مذاکره با هندی‌ها برای امضای قرارداد سرمایه‌گذاری بلندمدت در بندر چابهار به پایان رسیده و دعوتنامه برای حضور مقامات این کشور در روز 7 اسفند ماه ارسال شده است.
وی افزود: در قرارداد با هندی‌ها، گنتری کرین (جرثقیل دروازه‌ای) وارد کشور می‌شود، ضمن اینکه در داخل نیز ساخت این نوع تجهیزاتی استراتژیک بندری در حال نهایی شدن با سازندگان ایرانی است. در دولت سیزدهم بالغ بر 12 هزار میلیارد تومان در تأمین تجهیزات سرمایه‌گذاری شده که با این اقدام، ظرفیت بنادر کشور از 270 به 290 میلیون تن افزایش یافته است.
رشد ۳۰ درصدی ترانزیت
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در ادامه با بیان اینکه ترانزیت ۳۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است، افزود: در راستای کلان‌سیاست دولت با کشورهای همسایه و پروژه ایران‌راه، فعالیت‌هایی که می‌توانیم با کشورهای دیگر در مورد افزایش ترانزیت از ایران داشته باشیم، در حال پیگیری است؛ موفقیت‌هایی هم درباره بحث ترانزیت و جذب کالا و سرمایه‌گذاری با کشورهای همسایه داشتیم که البته برخی از آنها را نمی‌توانیم اعلام کنیم.
صفایی با بیان اینکه در بحث ترانزیت، موضوع قیمت و مدت زمان حمل و نقل کالا اهمیت دارد، گفت: در این زمینه اقداماتی انجام دادیم اما پیشنهاد ما این است که در خصوص ترانزیت، کشتیرانی فعال شود. بخش بزرگی که می‌تواند ترانزیت را محقق کند، عمدتاً شرکت‌های کشتیرانی هستند، زیرا بارنامه‌ای که از شرکت کشتیرانی از بندر مبدأ صادر می‌شود، توسط کشتیرانی صورت می‌گیرد. بنابراین در دو سال گذشته شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و بخش خصوصی از کشورهای دیگر شامل چین و هند سرویس گذاشتند که امیدواریم ترانزیت را افزایش دهیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: ترانزیت فرآورده‌های نفتی تولید اقلیم کردستان به بندر امام خمینی(ره) متوقف نشده است؛ طی 10 ماه امسال حدود 2.5 میلیون تن فرآورده‌های نفتی اقلیم از بندر امام ترانزیت شده است.
بــــرش
افتتاح دو بندر ابوموسی و سیریک
اهمیت استان هرمزگان به عنوان قطب دریایی و صنعتی، باعث شده تا توسعه این استان در اولویت برنامه‌های توسعه دریامحور قرار بگیرد. هرمزگان بیش از 2200 کیلومتر خط ساحلی دارد و بخش بزرگی از سواحل مکران در این استان واقع شده است. حسین عباس‌نژاد، مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان در گفت‌و‌گو با ایران اقتصادی از سفر رئیس‌جمهور در آینده نزدیک به این استان خبر داد و گفت: در این سفر طرح‌هایی زیادی به بهره‌برداری می‌رسد یا اجرای آن آغاز می‌شود.
وی از آماده شدن بندر با حضور رئیس‌جمهور خبر داد و گفت: بندر بوموسی یک بندر مسافری است، همچنین با حضور رئیس‌جمهور بندر سیریک افتتاح خواهد شد.
طرح مجتمع بندری مکران، آغاز طراحی بندر بزرگ لنگه، طرح توسعه‌ای بندر شهید رجایی و بحث توسعه صنایع فولاد نفت و گاز و ساخت پالایشگاه شهید سلیمانی، بخش‌هایی از برنامه توسعه هرمزگان است که با سفر رئیس‌جمهور به این استان به اجرا درمی‌آید.