نماینده ویژه رئیس جمهور و دبیر شورای توسعه سواحل مکران اعلام کرد
مکران؛ موتور محرکه و پیشران توسعه ملی
یوسف حیدری
روزنامه نگار
نماینده ویژه رئیس جمهور و دبیر شورای توسعه سواحل مکران این منطقه را موتور محرکه و پیشران توسعه ملی دانست و گفت: این منطقه ظرفیت‌های ژئوپولیتیک، منابع طبیعی و ظرفیت‌های کریدوری دارد و می‌‌تواند ما را براحتی به آسیای مرکزی، اروپا و شبه قاره هند وصل کند.
به گزارش خبرنگار روزنامه ایران، حسین دهقان روز گذشته در نشست خبری با اشاره به تصویب تشکیل سازمان توسعه سواحل مکران در هیأت دولت، از ارسال لایحه تشکیل این سازمان با قید دو فوریت به مجلس خبر داد.
وی با اشاره به اینکه همه اختیارات برای پیشرفت و توسعه منطقه به این سازمان اعطا میشود، گفت: در سال 78 توسعه سواحل مکران برای اولین بار توسط مقام معظم رهبری مطرح و بر آن تأکید کردند. در دولت‌‌های قبل تلاش شد تا اساسنامه را تنظیم کنند ولی بنا به دلایل مختلفی به تعویق افتاد. البته مجلس هم در این باره کمک خوبی در احکام برنامه توسعه‌ای داشت که نمونه آن ماده ۶٨ قانون برنامه توسعه بود. در نتیجه توسعه سواحل مکران در قالب اصل 138 قانون اساسی پیگیری شد .
وی افزود: دولت آقای رئیسی زمانی که شروع به کار کرد، وجه همت خود را بر این گذاشت که مطالبات بر زمین مانده رهبری را اجرایی و عملیات‌سازی کنند. این بحث مکران هم از منظر مطالبه رهبری و هم از منظر نقش و کارکردی که در توسعه ملی می‌‌تواند داشته باشد، به عنوان پروژه بزرگی مطرح شد که بایستی مورد توجه قرار گیرد. یک سالی میشود که این موضوع در دستور کار جدی دولت قرار گرفته است. رئیس جمهور عنایت ویژه‌ای به این موضوع دارند. علاوه بر اینکه کارکرد و نقش این موضوع در داخل کاملاً احساس میشود، در نشست‌ها و ملاقات‌هایی که در خارج دارند بخصوص با کشورهای آسیای میانه یا شبه قاره، چین و اوراسیا مسئولان این کشورها بر اهمیت منطقه عمومی مکران و بخصوص بندر چابهار تأکید میکنند و علاقه‌مندی خودشان را برای هرگونه مشارکت به نوعی اعلام میکنند. به گفته دهقان، یعنی یک تقاضای نیاز فرامرزی و فرامنطقه‌ای برای ایفای نقش و کارکرد جدی این حوزه جغرافیایی کشور مطرح است. ما در این دوره جدید با حمایت و عنایت خاصی که دکتر رئیسی دارند، سعی کردیم فضا و روند شکل‌گیری سازمان را تسریع کنیم و فلذا در بودجه 1402 ردیف اعتباری خاصی برای سازمان توسعه سواحل مکران پیش‌بینی شده و وفق ماده 68 قانون، عملاً این سازمان شروع به فعالیت کرده است.
دهقان با تأکید بر اینکه این سازمان مستقیماً زیر نظر رئیس جمهور فعالیت خواهد کرد و رئیس آن هم رئیس جمهور و اعضای آن هیأت وزیران هستند، گفت: در جلسه قبلی دولت اساسنامه را تصویب کردیم و قرارشد با قید دو فوریت به مجلس برود. از نمایندگان خواهش می‌‌کنم لایحه‌ای که به مجلس ارائه میشود را سریع‌تر تصویب کنند تا بتوانیم در دور اول ریاست جمهوری دکتر رئیسی، سازمان را تشکیل بدهیم تا شاهد آثار و برکات تشکیل آن در سطح محلی، ملی و منطقه‌ای باشیم.
سازکارهای تأمین مالی
دبیر شورای توسعه سواحل مکران، توسعه زیرساخت‌های منطقه را نخستین اقدام برشمرد و ادامه داد: زیرساخت‌ها شامل راه، باند، جاده و بندر، برق و آب و ارتباطات و همه آن چیزی است که به عنوان زیرساخت از آن یاد می‌‌کنیم. به طور طبیعی توسعه زیرساخت‌ها وظیفه دولت است ولی دولت محدودیت بودجه دارد. به همین دلیل سازمان با کمک دولت تلاش می‌‌کند سازکارهای تأمین مالی برای پروژه را به گونه‌ای پیش ببرد که زمان زیادی نبرد. لذا ما سازکارهای تأمین مالی را که دولت آنها را تضمین و تأمین می‌‌کند، پیش خواهیم برد .
وی خاطرنشان کرد: برای این کار اقدامات مختلفی در حال انجام است. توافقی را با صندوق توسعه انجام دادیم که هم در سرمایه‌گذاری و هم در مشارکت و هم در انتشار اوراق ارزی برای تأمین مالی پروژه‌ها وارد شود. سازکاری برای بانک‌ها تأمین می‌‌کنیم که قادر باشند در این پروژه‌ها سرمایه گذاری کنند. همچنین صندوق‌های توسعه محلی برای مشارکت‌دهی خود مردم محلی در پروژه‌های مختلف را پیش‌بینی می‌‌کنیم. ضمن اینکه مشارکت‌دهی کشورهای مبدأ یا مقصدی که در مسیر کریدورهای شمال و جنوب یا ساحلی جنوب کشور هستند انجام خواهیم داد تا بتوانیم سرمایه بزرگی را در بازده کوتاه فعال‌سازی کنیم. با این شرایط تصور می‌‌کنیم تا سال 1405 یا 1406 بتوانیم زیرساخت‌ها را کامل کرده تا امکان بارگذاری‌های بعدی را روی جغرافیای منطقه هم فراهم شود.
ظرفیت‌های کریدوری مکران
دهقان با تأکید بر اینکه منطقه مکران موتور محرکه و پیشران توسعه ملی است، گفت: این منطقه ظرفیت‌های ژئوپولیتیک، منابع طبیعی و ظرفیت‌های کریدوری دارد و می‌‌تواند ما را براحتی به آسیای مرکزی، اروپا و شبه قاره هند وصل کند. دراین کریدور حمل و نقل شکل میگیرد و به عبارتی، پهنه عمومی کشور را می‌‌تواند تحت تأثیر قرار دهد. اگر کریدور فعال شود، حمل و نقل ترکیبی شکل میگیرد و همه اینها می‌‌تواند در این منطقه فعال شود و لذا به طور طبیعی همه این مسیر را تحت تأثیر قرار می‌‌دهد و همه کشور بهره می‌‌برد. منطقه عمومی مکران از نظر ما نقش و کارکرد محلی، ملی، منطقه‌ای و فراملی دارد و متناسب با این نگاه آن را دنبال می‌‌کنیم. گاهی تصور میشود صرفاً آنجا توسعه پیدا کند تا محرومیت‌زدایی شود در حالی که محرومیت‌زدایی محصول توسعه آنجا میشود یا مناطق زیست و اسکان بر مبنای توسعه متوازن و پایداری است که شکل خواهد گرفت. اما فعالیت و اسکان باید همپا و همطراز هم باشد بخصوص اینکه همه همت بر این است که توسعه آنجا را جامعه محور کنیم. یعنی جوامع محلی بیشترین نقش را در آنجا پیدا کنند. به عبارتی در توسعه مکران معتقد به این هستیم که بافت و فرهنگ و هویت نباید مخدوش شود بلکه باید تقویت شود. باید هویت‌دهی و هویت‌بخشی بر مبنای تاریخ و جغرافیا و ظرفیت‌های محلی انجام شود. این نوید را به جامعه محلی آنجا می‌‌دهم که آثار و برکات تشکیل این سازمان و توسعه مکران در وهله اول متوجه مردم محلی خواهد بود.
دبیر شورای توسعه سواحل مکران در پاسخ به سؤال خبرنگار «ایران» درباره بکارگیری نیروهای بومی در توسعه سواحل مکران گفت: از ظرفیت‌های محلی استفاده می‌‌کنیم و کلاس‌های آموزش به این نیروها آغاز شده و برخی نیز در حال فعالیت هستند. همچینن سرمایه‌گذاران نیز برای ساخت مسکن برای افرادی که در این مناطق فعالیت خواهند کرد، برنامه دارند.