در 10 ماهه سال‌جاری صورت گرفته است
پرداخت 9 هزار و 100 میلیارد تومان تسهیلات به کسب و کارهای خرد
در 10 ماهه سال‌جاری، در مجموع 9 هزار و 100 میلیارد تومان به‌صورت قرض‌الحسنه در قالب طرح‌های اشتغالزایی به کسب و کارهای خرد مثل خوداشتغالزایی و اشتغال خانگی اختصاص یافته است. پیش‌یبنی‌ها حکایت از آن دارد در دو ماه مانده به پایان سال این میزان فرارتر از رقم فعلی به کسب و کارهای خرد پرداخت شود. پرداخت تسهیلات خوداشتغالی یا اشتغالزایی یکی از سیاست‌های دولت‌ها در بهبود فضای کسبوکار است و این امر توانسته است کمک شایانی به حل بحران بیکاری کند.
طبق گزارش وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، برای سال ۱۴۰۲ میزان ۱۰۰ همت منابع قرض‌الحسنه بانکی برای کسب‌وکارهای خرد اختصاص یافته بود که در 10 ماهه ابتدایی امسال، 3 هزار و 500 میلیارد تومان از طریق معرفی متقاضیان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بانک‌ها به متقضایان معرفی شده از طریق وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، تسهیلات پرداخت کردند. این میزان پرداخت تسهیلات از طریق معرفی این وزارتخانه به بانک‌ها با رشد برابر 20.6 درصد مواجه شده است، در سال گذشته 2 هزار و 900 میلیارد تومان در قالب تسهیلات قرض‌الحسنه به متقاضیان کسب و کارهای خرد پرداخت شد.
سهم کارآفرینی امید از پرداخت تسهیلات خرد
پرداخت 3 هزار و 500 میلیارد تومان تسهیلات خرد از بخش قرض‌الحسنه‌ای تنها مختص به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بوده است و دیگر دستگاه‌های اجرایی نیز به سهم خود اقدام به پرداخت تسهیلات از منابع در نظر گرفته در این زمینه طی سال 1402 کرده‌اند.
به‌طور مثال، در 10 ماهه ابتدایی امسال، صندوق کارآفرینی امید، از ابتدای سال تاکنون ۵۶۰۰ میلیارد تسهیلات ارائه شده که عمده آنها در شورای برنامه‌ریزی استان‌ها دارای مصوبه بوده است و کارگروه‌ها روی اعطای آن نظارت دارند. صندوق کارآفرینی امید به عنوان یک مؤسسه عمومی غیردولتی که با هدف تجهیز مالی پروژه‌ها و طرح‌های مهم اقتصادی کشور با هماهنگی با دستگاه‌های اجرایی کشور فعالیت می‌کند و دارای اولویت‌های خاصی از جمله رونق کسب و کارهای خرد از محل اعطای تسهیلات است.
تسهیلات از حوزه کسب و کارهای کوچک شروع و از 200 میلیون تا ۱۵ میلیارد تومان را دربر می‌گیرد تا با این تسهیلات به پایدارسازی کسبوکار در مناطق مختلف از جمله مناطق روستایی و حومه شهری اقدام کند.
بخش مهمی از این منابع از طریق شورای برنامه‌ریزی و مصوبات کارگروه تخصصی در استان‌ها اعطا می‌شود. از دیگر سوی، دستگاه‌های اجرایی نیز از طریق سامانه‌های آنلاین خود اقدام به اعطای تسهیلات می‌کنند تا در وقت و زمان افراد متقاضی صرفه‌جویی شود. این صندوق از ابتدای دولت سیزدهم و از سال ۱۴۰۰، چهار و 800 میلیارد تومان و در سال گذشته 6 هزار و 500 میلیارد تومان تسهیلات در حوزه کسبوکار خرد ارائه کرده بود.
وضعیت پرداخت تسهیلات به نهادهای حمایتی
در سال 1402 از محل تسهیلات تکلیفی، 105 هزار میلیارد تومان برای اشتغالزایی در نظر گرفته شده که 55 هزار همت از این منابع به صورت ملی تقسیم شده است که از این محل منابعی اختصاص یافته که 35 هزار میلیارد تومان سهم کمیته امداد امام(ره)، 5 هزار میلیارد تومان سهم سازمان بهزیستی، 5 هزار میلیارد تومان سهم بنیاد برکت و همچنین 5 تا 10 هزار میلیارد تومان نیز سهم صندوق نوآوری و شکوفایی است. نیم دیگر این منابع نیز به صورت استانی تقسیم شده که مبلغ 50 هزار میلیارد تومان به استانداری‌ها اختصاص یافته است.
درباره عملکرد نظام بانکی در اشتغالزایی در بخش مددجویان سازمان بهزیستی، کمیته امداد، بنیاد برکت، صندوق نوآوری و شکوفایی و مشاغل خانگی ارائه شد که براساس این گزارش از مجموع 105 هزار میلیارد تومان اعتبار تخصیص یافته به این بخش‌ها، در 10 ماه ابتدایی امسال از این میزان، 43 هزار میلیارد تومان آن تحقق یافته است.
برش
تخصیص منایع ویژه برای کسب و کارهای خرد در سال آینده
دولت سیزدهم از زمانی که روی کار آمد، بهبود و توسعه کسب و کارها را در دستور کار قرار داد. بر این اساس در لایحه بودجه 1403 منابع خوبی برای طرح‌های کارآفرینی و اشتغالزایی مورد توجه قرار گرفت؛ در همین راستا ۳۱ هزار میلیارد تومان منابع از بودجه و ۱۲۵ هزار میلیارد تومان هم منابع قرض‌الحسنه برای ایجاد و توسعه کسب و کارها درنظر گرفته شده است.
پرداخت تسهیلات به طرح‌های کارآفرینی و بنگاه‌های اقتصادی خرد نشان از اثرگذاری اشتغال با مقیاس کوچک و متوسط بر میزان افزایش اشتغالزایی و پایداری آنها در میان‌مدت و بلندمدت است، چرا که رشد این‌گونه شغل‌ها، کمتر از چالش‌های گونانون اقتصادی متأثر خواهند شد. البته این موضوع در سایه حمایت دولت از آنها امکان‌پذیر خواهد بود. به هر حال داده‌ها نشان می‌دهد میزان تثبیت شغلی و افزایش تعداد شاغلان در همین کسب و کارهای خرد و کوچک رخ می‌دهد، آن‌جایی که خلاقیت و کارآفرینی توسعه پدا خواهد کرد.