گزارش «ایران اقتصادی» از تشدید نظارت‌ها در فروش فوق‌العاده پایان سال
دغدغه‌های تأمین کالاهای نوروزی به حداقل می‌رسد
آنطور که دستگاه‌های نظارتی اعلام کردند، تا 14 فروردین‌ماه بازار کالایی کشور به‌صورت ویژه رصد می‌شود. بر این اساس سازمان حمایت، سازمان تعزیرات حکومتی و بازرسان اصناف از چند روز پیش، بازرسی نوروزی خود را آغاز کردند و با هرگونه تخلف برخورد جدی شده است. آنطور که بازرسان اصناف عنوان کردند، بیشترین تخلف در حوزه قیمت بوده است. بر این اساس برخی از فروشندگان زمانی که قیمت ارز دچار نوسان شده، قیمت‌های خود را با وجود آنکه مجوز تخفیف گرفته بودند، از قیمت عرف بالاتر بردند. مدیران دستگاه‌های نظارتی تأکید کردند که واحدهای صنفی، تولیدی و خدماتی، حق ندارند قیمت‌های خود را تغییر دهند و بایستی بر اساس قیمت‌های مصوب عرضه داشته باشند. شرایط موجود و نظارت پیوسته و گسترده بازرسان باعث شده تا جلوی هر گونه فرصت‌طلبی گرفته شود.
مشارکت 9هزار فروشگاه
طرح عید تا عید هم با همکاری وزارت صمت، اتاق اصناف ایران و یکی از بانک‌ها اجرا می‌شود. واحدهای صنفی به بانک مورد نظر مراجعه کرده و اپلیکیشن مربوطه یا دستگاه پوز اندرویدی را تأمین کنند. مردم نیز ضمن اعتبارسنجی از سوی بانک، کارت اعتباری به مبلغ ۲۰ میلیون تومان را تهیه کرده و می‌توانند تا روز عید فطر از این واحدهای صنفی خرید کنند و ۵ اردیبهشت توسط بانک با واحدهای صنفی تسویه می‌شود. تاکنون بیش از ۱۰۰ هزار کارت اعتباری ۲۰ میلیون تومانی از بانک دریافت شده است. در این طرح، لوازمی همچون کیف و کفش، پوشاک، کالای اساسی، لوازم خانگی و … عرضه می‌شود. گفتنی است ثبت‌نام برای طرح عید تا عید از نیمه بهمن شروع شده و مردم تا آخر اسفند می‌توانند با مراجعه به فروشگاه‌ها برای خرید کالا و خدمات با استفاده از اعتبار طرح یاد‌شده اقدام کنند. اعتبار اختصاص‌یافته قابلیت نقد شوندگی ندارد و باید حتماً آن را به خرید کالا و خدمات از فروشگاه‌های مشخص اختصاص داد. ۹ هزار فروشگاه تا کنون برای شرکت در طرح عید تا عید اعلام آمادگی کردهاند.
فعالیت بیش از 33 هزار غرفه
نمایشگاه‌های عرضه مستقیم نیز با همکاری سازمان‌های صمت و با مدیریت اتاق‌های اصناف شهرستان‌ها برگزار می‌شود. در حال حاضر بیش از ۳۶۰ نمایشگاه بهاره با همکاری اتاق‌های اصناف و ادارات کل صمت استان‌ها و ستاد تنظیم بازار استان‌ها با بیش از ۳۳ هزار غرفه برگزار شده که بسیاری از آنها افتتاح شده و آغاز به کار کردهاند. در این نمایشگاه‌ها انواع کالاها از جمله پوشاک، آجیل و خشکبار، کیف و کفش و کالاهای اساسی عرضه می‌شود. در این نمایشگاه‌ها به وزارت جهاد کشاورزی فضا اختصاص داده شده و کالاهای اساسی نظیر گوشت، مرغ، برنج، روغن، حبوبات و سایر اقلام با قیمت مصوب و تحت تدابیر نظارتی توسط وزارتخانه مذکور عرضه می‌شود. البته علاوه بر نمایشگاه‌های چند‌منظوره، در بیش از ۳۰۰ غرفه میادین میوه و‌تره‌بار نیز اقلام مورد‌نیاز از جمله میوه، خرما و همین کالاهای اساسی عرضه می‌شود.
عرضه اقلام اساسی با قیمت مصوب
علیرضا افتخاری، استاندار تهران گفت: برنامه‌های متعددی برای تنظیم بازار شب عید در نظر گرفته شده است و اقدامات انجام‌شده وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت و نظارت اصناف قابل‌تقدیر است. تمهیدات وزارتخانه‌های یاد‌شده باعث شده که برای کالاهای مورد نیاز شب عید و ماه رمضان تثبیتی در بازار ایجاد شود و از طرفی از لحاظ کمیت و کیفیت نیاز این ایام تأمین شده است. با این اقدامات امیدواریم که مردم مشکلی برای برنامه‌ها و پذیرایی‌های خود در ایام ماه مبارک رمضان و عید نوروز نداشته باشند.
همچنین محمود سیجانی، مدیرکل سازمان صنعت معدن و تجارت استان تهران نیز اظهار داشت: برای تنظیم بازار شب عید امسال بیش از 20 نمایشگاه بهاره در استان تهران دایر شده است و همه اقلام اساسی و ضروری مورد نیاز مردم مانند محصولات کشاورزی، کیف و کفش، پوشاک و آجیل با قیمت‌های مصوب یا قیمت‌های کمتر در این نمایشگاه‌ها عرضه می‌شود. او افزود: نزدیک به 6 هزار واحد صنفی نیز برای شب عید فروش فوق‌العاده دارند و محصولات خود را زیر نظر اتحادیه‌های خود با تخفیف‌های 15 تا 20 درصدی به فروش می‌رسانند. اقلام مورد نیاز مردم برای ماه مبارک رمضان مانند گوشت، مرغ و خرما در نمایشگاه‌های بهاره عرضه می‌شود.
او در ارتباط با تأثیرات نرخ دلار در بازار تصریح کرد: اقلام اساسی قیمت مصوب دارند و تغییرات نرخ ارز در بازار آزاد، تأثیری در آنها ندارند؛ در سایر بخش‌ها نیز به اصناف توصیه می‌شود که کالایی که قبلاً خریداری کردهاند با همان نرخ‌ها به دست مردم برسانند و کالاها نباید مشمول افزایش قیمت باشند.
رسیدگی سریع به شکایت
مهدی امیدوار، عضو هیأت‌رئیسه اتاق اصنفاف ایران نیز اظهار کرد: اتاق اصناف ایران تأکید بسیار زیادی بر تشدید نظارت بر عملکرد واحدهای صنفی در ایام خاص دارد. به این جهت یک‌هزار و ۵۰۰ بازرس در ۴۰۰ اتاق اصناف به صورت دو‌شیفت مشغول به کار هستند. علاوه‌بر این بر اساس بند (ط) ماده ۳۰، اتحادیه‌ها نیز مجاز هستند از بازرسان خود برای نظارت بر بازار استفاده کنند. علاوه بر این، گشت‌های مشترک با سازمان‌های صمت، تعزیرات و دستگاه‌های مربوطه برگزار خواهد شد.
او گفت: یکی از رویکردهای اتاق اصناف ایران رسیدگی سریع به شکایات است و از این رو کمیسیون‌های بازرسی را مجاب کرده است که بر اساس ظرفیت‌های قانونی بر اعضای اتحادیه نظارت کنند. مردم عزیز هم در صورت نیاز با تلفن‌های بازرسی اتاق اصناف یا سامانه ۱۲۴ ارتباط برقرار کرده و شکایات خود را ثبت کنند. همچنین در مال‌ها و پاساژهای بزرگ و میادین شهری نیز نقاطی مشخص شده است که مردم برای شکایت می‌توانند مراجعه کنند.
طرح ویژه نظارتی ماه رمضان و نوروز ۱۴۰۳
در حالی به ایام پایان سال نزدیک می‌شویم که از چندی پیش با مشارکت نهادهای مسئول دولتی و خصوصی در تأمین کالاهای مورد نیاز شب عید مد نظرقرار گرفت، تا مردم با آرامش بیشتری بتوانند مایحتاج نوروزی مورد نیاز خود با قیمت مناسب و کیفیت مطلوب تهیه کنند.بر این اساس طرح ویژه نظارتی ماه رمضان و نوروز ۱۴۰۳ برای اجرا از ابتدای اسفند تا پایان ماه رمضان به ادارات کل صمت سراسر کشور ابلاغ شد.
عرضه کالای با کیفیت
علیرضا شاه میرزایی، معاون وزیر صمت با بیان این مطلب گفت:با توجه به تأکیدات ریاست جمهوری بر ضرورت مهار تورم در شب عید، رونق بازار و جلوگیری از رکود کسب و کارها و همچنین دسترسی آحاد مردم بویژه اقشار کم درآمد به کالاهای اساسی و همچنین ملزومات کیف و کفش و پوشاک و آجیل، مقرر شد نمایشگاه‌های پایان سال با ظرفیت دو برابر نسبت به سال گذشته برگزار شود. البته علاوه بر نمایشگاه‌های مذکور، فروشگاه‌هایی تحت عنوان فروش فوق‌العاده فعالیت می‌کنند که ویژگی تخفیف و عرضه کالای مناسب و با کیفیت را دارند و با نصب پلاکارد و یا تابلو مشخص شده‌اند.
بسیج دستگاه‌های نظارتی
شاه میرزایی درباره نحوه نظارت بر این نمایشگاه‌ها و فروش فوق‌العاده، افزود: نحوه نظارت در نمایشگاه از طریق استقرار بازرسی مقیم در محل نمایشگاه با همکاری سایر دستگاه‌های نظارتی نظیر تعزیرات و نیروی انتظامی خواهد بود. همچنین در مورد واحدهای فروش فوق‌العاده نیز طبق آیین‌نامه، واحد صنفی متقاضی باید لیست کالا و قیمت خود را به اتحادیه اعلام داشته و پس از موافقت اتحادیه واحد صنفی حراج خود را آغاز خواهد کرد. این فرایند تحت نظارت و حضور مستمر بازرسان در محل صنفی خواهد بود.
مشارکت واحدهای صنفی و اتحادیه‌ها
به گفته این مقام مسئول در حال حاضر تعداد بیش از ۳۶۰ نمایشگاه با همکاری اتاق‌های اصناف و ادارات کل صمت استان‌ها و ستاد تنظیم بازار استان‌ها با بیش از ۳۳ هزار غرفه برگزار شده که بسیاری از آنها افتتاح شده و آغاز به کار کردهاند. در مورد فروش فوق‌العاده نیز با مشارکت اتحادیه‌ها و واحدهای صنفی امسال بیش از ۳۰ هزار واحد اقدام به فروش فوق‌العاده کردهاند. شاه‌میرزایی با بیان اینکه حدود ۲۰ هزار واحد متقاضی شرکت در این طرح بوده‌اند، تصریح کرد: تعدادی از واحدهایی که از طرح خرید اعتباری عید تا عید استفاده می‌کنند، در غرفه‌های نمایشگاهی مستقر هستند و تعدادی نیز به عنوان مراجع صنفی بر اساس ثبت‌نام متقاضی در عید تا عید اقدام به فروش اعتباری کالا می‌کنند.
تامین کالاهای اساسی
معاون وزیر صمت درباره عرضه کالاهای اساسی در نمایشگاه‌های مذکور بیان داشت: به وزارت جهاد کشاورزی فضا اختصاص داده شده و کالاهای اساسی نظیر گوشت، مرغ، برنج، روغن، حبوبات و سایر اقلام با نرخ ویژه و تحت تدابیر نظارتی توسط وزارتخانه مذکور عرضه می‌شود. البته علاوه بر نمایشگاه‌های چند منظوره، در بیش از ۳۰۰ غرفه میادین میوه و تره بار نیز اقلام مورد نیاز از جمله میوه، خرما و همین کالاهای اساسی عرضه می‌شود.
به میدان آمدن 3200بازرس
همچنین به گفته این مقام مسئول در طرح ویژه نظارتی ماه مبارک رمضان و نوروز، ۱۴۰۳ از توان ۱۸۰۰ نفر از بازرسان ادارات کل صمت و حدود ۱۴۰۰ نفر از بازرسان اتاق اصناف استفاده می‌شود. کالا و خدمات اولویت دار، مثل گوشت، مرغ، برنج، خرما، پوشاک، تایر خودرو و خدمات حمل و نقل و خشکشویی مورد نظارت بیشتر قرار می‌گیرند.همچنین با اختیارات ویژه‌ای که رئیس جمهور به سازمان حمایت و وزارت صمت واگذار کردند و تفاهمنامه‌ای که با اتاق اصناف در خصوص بازرسی از واحدهای صنفی منعقد شد، شاهد اقدامات ویژه‌تری نسبت به سال‌های گذشته در سطح بازار خواهیم بود. البته شهروندان نیز می‌توانند شکایات خود را از طریق سامانه ۱۲۴.ir و تلفن ۱۲۴ ثبت کنند و سازمان تعزیرات حکومتی به آن در اسرع وقت رسیدگی خواهد کرد.
بــرش
نوید بازاری با ثبات
یکی از بازرسان اصناف نیز به ایران اقتصادی تأکید کرد که در این دوره نظارت‌ها بسیار ویژه شده است و به هیچ عنوان اجازه نمی‌دهیم که اصناف خلاف قانون عمل کنند. در این میان امیدوار هستیم که اگر مردم مشکلی دارند با بازرسان اصناف در میان بگذارند.
سال‌های گذشته به‌خصوص طی سال‌ها 1397 تا 1399، بازار کالایی کشور بشدت به‌هم ریخته بود و مردم از اینکه نمی‌توانستند خرید خوبی داشته باشند، گله‌مند بودند. در دوره مورد اشاره به صورت متناوب قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کرد و هیچ نظارتی هم در بازار نبود.
در سال‌جاری سه طرح فروش برای مردم در نظر گرفته شده است. یک طرح عید تا عید، دیگری نمایشگاه بهاره و سوم فروش فوق‌العاده است. این طرح‌ها کمک کرده که بازار کالایی کشور به صورت رقابتی مدیریت شود و تخلف‌ها به حداقل برسد.
در طرح فروش فوق‌العاده بر اساس ظرفیت‌های قانونی و با مجوزی که اتحادیه‌ها و اتاق‌های اصناف به واحدهای صنفی ارائه می‌دهند، فروش‌های فوق‌العاده اجرایی می‌شود، بیش از ۳۸ هزار واحد صنفی (ذیل ۴۰۰ اتاق اصناف ایران) برای دریافت مجوز فروش فوق‌العاده ثبت‌نام کردهاند. این میزان از استقبال، نویدبخش بازاری خوب با قیمت مناسب و با کیفیت برای واحدهای صنفی است.