مالیات‌ستانی عادلانه در دولت شهید جمهور
پرداخت پول گندمکاران با اخذ مالیات از ابربدهکاران
پیشی گرفتن درآمدهای مالیاتی از درآمدهای نفتی یکی از دستاوردهای دولت سیزدهم بود؛ امری که با مالیات‌ستانی عادلانه و بستن گلوگاه‌های فرار مالیاتی به یادگار ماند.
در همین زمینه، کارشناس حوزه سیاستگذاری اقتصادی با اشاره به اینکه یکی از هزینه‌های ضروری و قطعی دولت‌ها، خرید تضمینی گندم است، گفت: دولت سیزدهم توانست در سال گذشته بدون چاپ پول و استقراض از بانک مرکزی، از محل شناسایی مؤدیان جدید و اخذ مالیات از ابربدهکاران، مطالبات گندمکاران را پرداخت کند.
سجاد اعیانی در گفت‌وگو با ایرنا در مورد بحث تسویه مطالبات گندمکاران و خرید تضمینی گندم از محل مالیات‌ها، اظهار کرد: خرید تضمینی گندم یکی از هزینه‌های بزرگ و ضروری دولت‌هاست که به‌دلیل حجم بالای آن، فشار زیادی بر بودجه دولت وارد می‌کند. این هزینه‌ها معمولاً در میانه سال و همزمان با پرداخت‌های جاری نظیر حقوق و دستمزد انجام می‌شود که این بار مالی بزرگ به نوبه خود می‌تواند تراز مالی دولت را تحت تأثیر قرار دهد و مشکلات جدی ایجاد کند.
وی افزود: در گذشته، عمدتاً دولت‌های قبلی برای تأمین این هزینه‌ها به استقراض از بانک مرکزی و چاپ پول متوسل می‌شدند. اگرچه این روش‌ها می‌توانستند به طور موقت مشکل نقدینگی را حل کنند، اما در بلندمدت منجر به افزایش نقدینگی و تورم می‌شدند که خود باعث بی‌ثباتی اقتصادی و فشار بیشتر بر معیشت مردم می‌شود.
کارشناس حوزه سیاستگذاری اقتصادی تأکید کرد: دولت سیزدهم با رویکردی متفاوت و خلاقانه، توانست این چرخه معیوب را بشکند و منابع مالی لازم را از طریق اخذ مالیات از ابر بدهکاران مالیاتی تأمین کند. دولت شهید رئیسی با تحقق ۱۰۸ درصدی درآمدهای مالیاتی، توانست منابع مالی لازم را بدون نیاز به استقراض از بانک مرکزی و همچنین چاپ پول تأمین کند.
اعیانی گفت: تأمین مالی و تسویه مطالبات گندمکاران مربوط به خرید تضمینی گندم به پشتوانه تحقق درآمدهای مالیاتی و همچنین تسویه مالیاتی ابربدهکاران مالیاتی بدون نیاز به چاپ پول و استقراض از بانک مرکزی، نمونه‌ای بارز از مدیریت هوشمندانه مالی دولت سیزدهم در زمینه کنترل رشد نقدینگی و اصلاحات ساختاری بودجه است که می‌تواند الگویی برای سایر بخش‌های دولتی و خصوصی باشد.
وی تصریح کرد: دولت سیزدهم بدون نیاز به استقراض از بانک مرکزی و با بهره‌گیری از این روش‌ها توانست مطالبات گندمکاران را تسویه کند. این اقدام نشان داد که با استفاده از ابزارهای مالی مناسب و اجرای سیاست‌های کارآمد، می‌توان چالش‌های مالی را به فرصت‌هایی برای بهبود اقتصاد و افزایش عدالت اجتماعی تبدیل کرد.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: دولت شهید رئیسی با شناسایی مؤدیان جدید و دریافت مالیات از بدهکاران بزرگ، مطالبات گندمکاران را پرداخت و بدون استقراض از بانک مرکزی و شبکه بانکی، این چالش مالی را مدیریت کرد. همچنین از طرف دیگر درآمدهای مالیاتی پایدار هستند و مانند درآمدهای نفتی وابسته به شرایط متغیر نیستند. وی گفت: موفقیت در پرداخت مطالبات گندمکاران از محل مالیات ابر بدهکاران مالیاتی، نمونه‌ای از مدیریتی است که توانسته با برنامه‌ریزی دقیق و اجرای سیاست‌های مالی مناسب، نیازهای مالی دولت را بدون ایجاد بار اضافی بر دوش مردم و بدون تأثیرات منفی بر اقتصاد کشور تأمین کند. این دستاورد، بهبود اقتصاد و افزایش عدالت اجتماعی را به همراه داشته و نقش مؤثری در تقویت زیرساخت‌های کشاورزی و امنیت غذایی کشور ایفا کرده است.
تکیه بر درآمدهای پایدار یکی از مهم‌ترین مسائل برای تحقق اهداف دولت‌ها در هزینه‌کرد و آبادانی است که در همین زمینه دولت سیزدهم در شرایط تحریمی تصمیم گرفت تا سهم درآمدهای مالیاتی را بیش از سهم درآمدهای نفتی، بدون فشار بر اقشار مختلف جامعه افزایش دهد.
در همین راستا نخستین قدم سازمان امور مالیاتی به‌روز‌رسانی و ایجاد سامانه‌های هوشمند بود تا از این طریق ضمن تسهیل در امور مالیاتی مؤدیان، مالیات‌ستانی عادلانه رقم بخورد.
در دولت سیزدهم شناسایی مؤدیان جدید مالیاتی در کنار بستن گلوگاه‌های فساد یکی از مهم‌ترین اقداماتی بود که منجر شد تا رضایتمندی مؤدیان نسبت به اخذ مالیات واقعی بدون تبعیض و در سطح گسترده محقق شود.
یکی از دستاوردهای مهم دولت سیزدهم اصلاح نظام مالیاتی در راستای ایجاد شفافیت و عدالت در حالی صورت گرفت که درآمدهای مالیاتی بیش از میزان پیش‌بینی‌شده محقق شد. همچنین شناسایی بیش از ۲.۷ میلیون مؤدی مالیاتی جدید، راه‌اندازی سامانه مؤدیان و پایانه‌های فروشگاهی، مالیات‌ستانی بر اساس عدالت‌محوری، داده‌محوری و رضایتمندی مؤدیان، از جمله اقدامات شاخص دیگر در این عرصه بود.
تحقق درآمدهای مالیاتی در دولت سیزدهم
در نخستین سال فعالیت دولت سیزدهم در سال ۱۴۰۰، حدود ۳۰۶ هزار میلیارد تومان در منابع مالیات‌های مستقیم و کالاها و خدمات وصول شد که نسبت به سال ۱۳۹۹ به میزان ۵۹ درصد رشد و نسبت به مصوب قانون بودجه سال ۱۴۰۰ معادل ۱۱۳ درصد تحقق داشت.
عملکرد سازمان امور مالیاتی در دومین سال فعالیت دولت سیزدهم یعنی سال ۱۴۰۱ نشان‌دهنده وصول بیش از ۴۷۲ هزار میلیارد تومان درآمدهای مالیاتی در منابع مالیات‌های مستقیم و کالاها و خدمات با رشد ۵۴ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰ و تحقق ۱۰۴ درصدی نسبت به رقم مصوب قانون بودجه سال ۱۴۰۱ بوده است که مقایسه این آمار با روند چند سال گذشته حاکی از عملکرد درخشان نظام مالیاتی در تحقق این درآمدها دارد.
روند افزایش درآمدهای مالیاتی در سومین سال فعالیت دولت سیزدهم در سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که بیش از ۸۰۵ هزار و ۹۲۲ میلیارد تومان درآمد مالیاتی وصول شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل (حدود۴۷۲ هزار میلیارد تومان) رشد ۷۱ درصدی و نسبت به بودجه مصوب تحقق ۱۰۸ درصدی را نشان می‌دهد.
بر اساس آخرین آمار و اطلاعات سازمان امور مالیاتی کشور، در فروردین ماه امسال افزون بر ۵۶ هزار و ۷۱۹ میلیارد تومان درآمد مالیاتی وصول شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل (حدود ۴۳ هزار میلیارد تومان) رشد ۳۰ درصدی به ثبت رسیده است.
طبق این گزارش، از مجموع درآمدهای مالیاتی یکماهه امسال، ۳۱ هزار و ۹۳۲ میلیارد تومان (معادل ۵۶ درصد) از محل مالیات‌های مستقیم شامل مالیات بر اشخاص حقوقی با ۱۸ هزار و ۷۷۳ میلیارد تومان، مالیات بر درآمدها با ۱۱ هزار و ۸۷۴ میلیارد تومان و مالیات بر ثروت با یکهزار و ۲۸۴ میلیارد تومان است.
بررسی وضعیت درآمدهای مالیاتی در چندین سال نشان می‌دهد که این میزان تحقق در درآمدهای مالیاتی در ۲۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده و با تکیه بر اطلاعات شفاف، دقیق و بدون فشار بر مؤدیان دارای پرونده و منضبط انجام گرفته است.
این رشد درآمدهای مالیاتی در حالی رقم خورده که دولت سیزدهم در ۲ سال گذشته فشار را بر تولیدکنندگان کاهش داده است.
دولت سیزدهم نرخ مالیات بر واحدهای تولیدی را هفت درصد کاهش داد که بر این اساس نرخ مالیات واحدهای تولیدی از ۲۵ درصد به ۱۸ درصد کاهش یافت.