معاون شرکت نفت و گاز پارس در گفت و گو با «ایران اقتصادی» مطرح کرد
سبقت ایران از قطر در پارس جنوبی
در حال حاضر تولید لحظه‌ای ایران در خصوص استخراج از میدان مشترک گازی پارس جنوبی در مقایسه با کشور قطر بیشتر است
میدان گازی مشترک پارس جنوبی که در خلیج فارس و در آب‌های سرزمینی ایران و قطر واقع شده، بزرگ‌ترین میدان گازی جهان بوده که 8 درصد از ذخایر گاز دنیا و 50 درصد از ذخایر گاز ایران را دربر گرفته است و ۷۰ درصد از گاز تولیدی کشور در این میدان تولید می‌شود.
شاه‌بیت شکل‌گیری صنعت نفتوگاز ایران در نظام مقدس جمهوری اسلامی، شناسایی میدان مشترک پارس‌جنوبی با کشور قطر است، جایی که از ۹ هزار و ۷۰۰ کیلومتر مربع میدان مشترک، سه هزار و ۷۰۰ کیلومتر آن متعلق به ایران است، ضمن اینکه از یکهزار و ۳۱۰ تریلیون فوت مکعب ذخایر گاز طبیعی، ۴۱۰ تریلیون فوت مکعب به ایران اختصاص دارد.
آمارهای وزارت نفت نشان می‌دهد که از ۴۹ میلیارد بشکه ذخایر میعانات گازی منطقه مشترک پارس جنوبی بین ایران و قطر، ۱۶ میلیارد بشکه سهم ایران است.
این در حالی است که در منطقه مشترک پارس جنوبی در حوزه سرزمینی ایران، 8 درصد از ذخایر گاز دنیا، ۵۰ درصد از ذخایر گاز ایران و ۷۰ درصد از گاز تولیدی کشور وجود دارد.
در این میدان ۳۸ سکوی فعال عملیاتی، یک سکوی اقامتی و یک بارج شناور اقامتی در دریا مستقر هستند.
همچنین در این منطقه ۶ هزار کیلومتر خط لوله از سکوهای ۳۸گانه تا ساحل کشیده شده که حدود سه هزار کیلومتر آن خط لوله گاز ترش و نزدیک به سه هزار کیلومتر خط لوله گلایکول یا ضدیخی است که به آن گاز تزریق می‌شود.
همچنین یک‌‌سوم میدان پارس جنوبی در اختیار ایران است و دو سوم آن در جغرافیای کشور قطر قرار دارد.
هرچند که ایران از نظر مساحت، میزان کمتری از میدان را در اختیار دارد اما از نظر میزان تولید روزانه از قطر پیشی گرفته است.
قطر بهره‌برداری از این میدان را بسیار زودتر از ایران آغاز کرده و به همین دلیل در تولید انباشته و کل از کشور ما جلوتر است.
واقعیت این است که تا پیش از دولت سیزدهم، صنعت نفتوگاز کشور در شرایط مطلوبی قرار نداشت؛ از بی‌توجهی به افت تولید در بخش نفتوگاز گرفته تا افت شدید صادرات.
با این حال، با آغاز به کار دولت سیزدهم، صنعت نفتوگاز کشور با تلاش شبانه‌روزی یک جهش معنادار داشت.
روزنامه ایران با هدف بررسی وضعیت تولید و توسعه میدان گازی پارس جنوبی گفت‌و‌گویی با «سلمان خزائی» معاون عملیات و پشتیبانی شرکت نفت و گاز پارس انجام داده است که از نظر می‌گذرد:
تولید تجمعی گاز از میدان مشترک پارس جنوبی از ابتدای توسعه تاکنون به چه میزان رسیده و این رقم در سال گذشته نسبت به سال قبل‌تر، شاهد چه میزان رشد تولید بوده است؟
از ابتدای توسعه میدان گازی پارس جنوبی که بالغ بر 22 سال از حفاری چاه‌های اولیه در این میدان گازی مشترک می‌گذرد بالغ بر 2300 میلیارد متر مکعب تولید تجمعی تا امروز صورت گرفته که در سال گذشته این میزان به بیش از 240 میلیارد مترمکعب در سال رسید.
این رقم تولید در سال گذشته نسبت به سال قبل‌تر از آن شاهد رشد خوبی بوده، بنابراین از ابتدای عمر میدان گازی پارس جنوبی تاکنون این میزان همواره تصاعدی و رو به افزایش بوده است.
درخصوص میزان سهم برداشتی ایران از میدان مشترک گازی پارس جنوبی در مقایسه با کشور قطر در حال حاضر تولید لحظه‌ای ایران بیشتر از کشور قطر بوده، هرچندکه در زمینه تولید تجمعی، قطر در طول سالیان متمادی نسبت به ایران جلوتر و بیشتر بوده که دلیل عمده آن ناشی از این است که کشور قطر زودتر از ما، برداشت از میدان گازی مشترک پارس جنوبی را شروع کرده بود.
البته ناگفته نماند که در حال حاضر کشور همسایه ایران در حال انجام طرح‌های فشارافزایی و در عین حال افزایش تولید و استخراج از میدان گازی پارس جنوبی است.
با این حال، ایران نیز فعالیت‌هایی را در این زمینه شروع کرده ولی فعالیت کشور قطر نسبت به ما سرعت بالاتری دارد و جا دارد که مسئولین کشور از جمله در حوزه شورای اقتصاد و مجلس شورای اسلامی حمایت بیشتری را داشته باشند تا منابع مالی طرح فشارافزایی هرچه زودتر تأمین شود.
در این‌صورت رشد و سرعت طرح فشارافزایی ایران نیز بیش از این خواهد شد و نه‌تنها ایران می‌تواند در این زمینه از کشور قطر عقب نماند بلکه خواهد توانست پا‌به‌پای رقیب همسایه افزایش تولید را از میدان گازی پارس جنوبی داشته باشد.
با توجه به مشترک بودن میدان گازی پارس جنوبی با کشور قطر، عملکرد ایران را در برداشت از آن میدان در مقایسه با قطر چگونه ارزیابی می‌کنید؟
کشور قطر تحت فشار هیچ تحریمی قرار نداشته اما با توجه به تحریم‌های ظالمانه‌ای نظام سلطه علیه کشور عزیز ما ایران اعمال کرده با همه این شرایط تحریم، توسعه میدان گازی ادامه داشته و یکی از بارزترین کارهایی که در این راستا انجام شد بهره‌برداری از فاز 11 دریایی در خلیج‌فارس و میدان گازی پارس جنوبی بود که به دست رئیس‌جمهور شهید افتتاح شد.
این امر نشان‌دهنده این بود که بعد از 22 سال تحریم‌های مختلف و بازی‌هایی که کشورهای دیگری که قرار بود در این سال‌هایی که گذشت میدان را توسعه بدهند اما متأسفانه انجام نداند، اما در نهایت این طرح به دست فرزندان این مرز و بوم به بهره‌برداری رسید.
هم‌اکنون نیز تکمیل چاه‌های دیگر آن در حال انجام بوده و در آینده نه‌چندان دور نیز سکوی دوم فاز 11 نصب و بهره‌برداری و نصب سکو و تولید از آن هم آغاز می‌شود.
نقش تحریم را در تأمین قطعات و کالاهای مورد نیاز بخش عملیات چقدر مؤثر می‌دانید؟
تأثیر تحریم‌ها را نمی‌توان انکار کرد و برخی از اقلام مصرفی و قطعات یدکی تجهیزات دوار و تجهیزات ثابت در سکوهای پارس جنوبی وارداتی بودند، بنابراین قطعات آنها نیز وارداتی بوده، ولی بسیاری از این قطعات بومی‌سازی شده یا در حال بومی‌سازی هستند و یا اینکه قصد داریم که در آینده با کمک شرکت‌های داخلی به مرحله ساخت برسند و وابستگی به کالاهای وارداتی و قطعات یدکی که شرایط تحریم می‌تواند موانعی را برای ورود آنها رقم بزند، از بین خواهد برد.
نقش شرکت‌های دانش‌بنیان را در تولید گاز چگونه ارزیابی می‌کنید و شرکت نفتوگاز پارس چه اقداماتی برای حمایت از این شرکت‌ها انجام می‌دهد؟
شرکت نفتوگاز پارس با توجه به رسالت عظیمی که در قبال تولید اولیه و خام 70 درصد گاز کشور و بیش از 40 درصد بنزین کشور به‌عنوان دو محصول سبد سوختی دارد و با دراختیار داشتن 40 سکوی عملیاتی در دل آب‌های خلیج فارس و تنوع تجهیزات روی سکوی‌ها، رابطه خوبی بین این شرکت با شرکت‌های دانش‌بنیان دارد.
در این همکاری قطعات پلیمری و فلزی از جنس‌های مختلف به کمک شرک‌های دانش‌بنیان تولید شده و یا در حال انجام بوده یا اینکه برنامه آتی دارد تا تولید این قطعات را به سرانجام برساند که نمونه بارز آن در نمایشگاه نفتوگاز مشخص بود که بیش از 8 تفاهمنامه بین شرکت نفتوگاز پارس با شرکت‌های دانش‌بنیان امضا شد.
نمونه بارز دیگر این همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان، کمک به رسالت عظیم تولید گاز در کشور بوده که برای تقویت شرکت‌های دانش‌بنیان، اعتماد به شرکت‌ها یکی از مهمترین اقدامات بوده است.
از لحاظ مالی با توجه به سیاست‌هایی که در شرکت ملی نفت وجود دارد و حمایت‌هایی که مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و نفتوگاز پارس از این فرآیند و حمایت از دانش‌بنیان‌ها داشته و تسهیلاتی که در این راستا درنظر گرفته شده کمک خوبی برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان بوده است.
ناگفته نماندکه میزان تولید گاز خام از میدان گازی پارس جنوبی در صورت معادل، اگر معادل‌سازی این میزان تولیدات میدان گازی پارس جنوبی نفت خام باشد، این میدان مشترک بیش از 4 میلیون و 300 هزار بشکه معادل نفت خام و در شرایط تولید حداکثری، تولید این میدان به میزان 4 میلیون و 400 هزار بشکه معادل نفت خام می‌رسد که در نوع خود در کشور عدد بی‌نظیری است، زیرا اگر همه تولیدات در شرکت‌های نفتی هم تجمیع شوند به این میزان تولیدات میدان گازی پارس جنوبی نخواهد رسید، بنابراین تولیدات نفتوگاز پارس به عنوان یک شرکت بهره‌ور و بلارقیب در کشور است.